مقدمه
رژیم ایران در تابستان ۶۷ یک کارزار برای کشتار و قتل عام زندانیان سیاسی در زندانهای سراسر کشور به راه انداخت. روح الله خمینی خودش فتوای این جنایت دهشتناک را صادر کرد و خواستار اجرای آن در اسرع وقت شد
جفری رابرتسون، یک وکیل برجسته مدافع حقوق بشر با رتبه مشاور ملکه و یک قاضی اسبق در دیوان ویژه ملل متحد در سیرالئون، قتل عام بیش از ۳۰هزار زندانی سیاسی در ایران در سال ۱۳۶۷ را بدترین جنایت علیه بشریت در بعد از جنگ جهانی خوانده است.
بسیاری نمی توانند باور کنند که حتی کسانی که حکم زندان خود را تمام کرده بودند قربانی این قتل عام شدند.
اعدامها در اوائل مرداد شروع شد، در فاصله ۶ تا ۲۳مرداد ۶۷ اوج گرفت و تا پائیز و در برخی شهرها حتی تا سال بعد هم ادامه داشت. در این قتل عام به هیچکس، حتی به دختربچه ها و زنان باردار هم رحم نشد. طبیعتاً اکثریت وسیع قربانیان از اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق ایران بودند ولی این دستور در مراحل بعدتر به سایر گروه ها هم تسری پیدا کرد.
اکنون ۳۰ سال پس از آن جنایت، رژیم حاکم همچنان از انتشار اطلاعات و جزییات قتل عام زندانیان سیاسی طفره میرود، اما مصون از پاسخگویی بین المللی است.
بالاترین مسئولان این جنایت و اعضای هیأتهای مرگ در زمره گردانندگان ارشد حکومت اند از رئیس قضاییه و رئیس دیوان عالی تا وزیر به اصطلاح دادگستری، که از هرگونه حسابرسی مصون مانده اند.
به تازگی، دو نفر از مقامات رژیم ایران که در زمره مسئولین قتل عام ۶۷ هستند، از جنایات خود دفاع کردند که یادآوری مصونیت مقامات ارشد رژیم و عاملان این قتل ها است.
مصطفی پورمحمدی، وزیر پیشین دادگستری و مشاور رئیس قوه قضاییه ایران، از اعدام های گسترده غیرقانونی دفاع کرده و میگوید: «در آن دوران در جنگ بودیم و در چنین شرایطی نیاز به توضیح حقوقی و بررسی عملکرد این قاضی و آن قاضی نیست.»
پور محمدی یکی از اعضای “کمیسیون مرگ” بود که دستور اعدام هزاران زندانی را که در سال ۶۷در حالیکه بسیاری از آنان در حال گذراندن دوران محکومیت زندان خود بودند صادر کرد.
این مقام حکومتی در صحبتهای خود سازمان مجاهدین خلق ایران را که هواداران و اعضای آن از جمله قربانیان اصلی اعدامهای دسته جمعی ۱۳۶۷ بودند را به عنوان اصلی ترین دشمن خود اعلام کرده است.
وی افزود «آنان در تمام دنیا چهره (نظام) را تخریب کردند، هیچ تخریبی در این ۴۰ سال اتفاق نیفتاده مگر آن که پای اصلی آن منافقین بوده است. ما هنوز تصفیه حساب نکرده ایم و بعد از تصفیه حساب این حرفها را پاسخ میدهیم.»
علاوه بر این، یک مقام رسمی دیگر رژیم، محمد رازینی، تأکید کرد که این اعدام های غیرقانونی به دستور مستقیم خمینی انجام شده است.
رازینی به سایت جماران گفته است بیشتر کسانی که در دادگاهها بدون رعایت تشریفات “محاکمه” شدند جوان بوده اند و دادگاه تعدادی از آنها “در حد نیم ساعت” بیشتر طول نمی کشید.
او درباره تعداد اعدام شدگان گفته است «نشمردیم. یادم نیست. آن موقع سر ما شلوغ بود و وقت شمردن نداشتیم.»
این اظهارات ظالمانه مقامات ارشد رژیم، اثبات این واقعیت است که جنایات رژیم همچنان ادامه دارد و عاملان آن باید توسط یک دادگاه بین المللی محاکمه شوند.
زمان آن است که پرونده نقض حقوق بشر در ایران بخصوص اعدامهای دهه ۶۰ و قتل عام ۶۷ به شورای امنیت ملل متحد ارجاع شود. و زمان آن است که خامنه ای و دیگر سردمداران رژیم به خاطر ارتکاب جنایت علیه بشریت در برابر عدالت قرار گیرند.
علاوه بر این در ماه گذشته رژیم ایران سرکوب در زمینههای مختلف را افزایش داده است.
این را میتوان در تمام زمینههای نقض حقوق بشر از جمله افزایش شمار اعدامهای در ماه ژوئیه از قبیل اعدام دستکم ۴ زن زندانی در طول یک هفته، قتل زندانیان در زندانهای ایران تحت شکنجه جسمانی و روحی و روانی، ضرب و شتم زندانیان سیاسی با تحریک مسئولین زندان توسط زندانیان با جرائم خطرناک و یا ماموران زندان، صدور احکام سنگین برای فعالین مدنی و حقوق بشری، دستگیریهای گسترده سیاسی و اجتماعی به بهانه طرحهای مختلف از قبیل حجاب و عفاف، ناهنجاری اجتماعی و .. مشاهده کرد.
گزارش ماهانه ژوئیه ۲۰۱۹ مانیتورینگ حقوق بشر ایران به اختصار موضوعاتی که فوقا به آن اشاره شده است را در بر میگیرد.
اعدام و مجازات مرگ
در ماه ژوئیه دستکم ۳۹ مورد اعدام در ایران صورت گرفته است که از میان اعدامهای صورت گرفته یک مورد در ملاءعام در شهرستان خنداب اراک بودهاست.
البته شمار اعدامهای واقعی بسا بیشتر است چرا که رژیم ایران بسیاری از اعدامها را مخفیانه و بدون اطلاع رسانی اجرا میکند.
- آمار:
- اعدام دستکم ۴ زن
- اعدام دستکم ۲ کودک که در زمان بازداشت زیر ۱۸ سال بودند
مقامات ایران دستکم چهار زن زندانی را در زندانهای مهاباد، نوشهر و ارومیه در یک هفته اعدام کردند.
ایران تنها کشوری در جهان است که هزاران زن در آن بهخاطر مخالفت، اعدام شده و یا در زیر شکنجه بهقتل رسیدهاند.
رژیم ایران از اعدام به عنوان ابزاری برای حفظ قدرت و خاموش کردن خشم مردمی که در زیر خط فقر بیکار هستند و از حق آزادی بیان محروم میباشند، استفاده میشود.
ایران جزء چهار کشور از جمله پاکستان، عربستان سعودی و یمن است که از سال ۲۰۱۳ تاکنون، کودکان زیر ۱۸ سال را اعدام میکند.
شکنجه و مجازاتهای بیرحمانه
در ماه ژوئیه ۲۰۱۹، گزارشها حاکی از آن است که همچنان بدرفتاری و شکنجه زندانیان و فعالان حقوق بشری در زندانهای ایران ادامه داشت. مقامات ایران اقدام به اجرای احکام شلاق در زندان و همچنین تبعید و ضرب و شتم زندانیان کردند.
- آمار:
- صدور دستکم از ۲۰ مورد حکم شلاق
- اجرای دستکم ۲ حکم شلاق یک مورد در ملاءعام و یک مورد در زندان مرکزی ارومیه
- روز ۴ژوئیه، حکم شلاق یک زندانی در یکی از میادین شهر اهواز در ملاءعام اجرا شد. براساس ویدئوی منتشر شده در رسانههای اجتماعی حکم شلاق یک زندانی به اتهام سرقت در یکی از میادین شهر اهواز در ملاءعام با حضور قاضی قارونی توسط یکی از ماموران امنیتی اجرا شد.
- همچنین روز ۲۸ ژوئیه، پیمان میرزازاده، خواننده کُرد محبوس در زندان مرکزی ارومیه جهت اجرای حکم ۱۰۰ ضربه شلاق از زندان مرکزی ارومیه به شعبه چهارم اجرای احکام دادگاه عمومی ارومیه منتقل و پس از اجرای حکم شلاق مجدد به زندان بازگردانده شد. این زندانی سیاسی و هنرمند زندانی در اعتراض به اجرای حکم شلاق و افزایش دو سال حبس تعزیری به محکومیت زندان وی، در اواخر ماه ژوئیه اقدام به اعتصاب غذا کرده است.
- براساس گزارشهای رسیده در ماه ژوئیه حکم ۷۴ ضربه شلاق و زندان سپیده فرحآبادی (فرهان) دانشجو و فعال مدنی از سوی شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر تایید و صادر شدهاست. خانم فرهان روز ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۹ جهت ابلاغ حکم به این شعبه احضار و حکم صادره شده برای وی قرائت شد.
- در ماه ژوئیه سیامک میرزائی فعال ملی مدنی و زندانی سیاسی پس از اتمام دوران محکومیت حبس ۳ ساله خود به جهت اجرای حکم ۱ سال تبعید به شهرستان قائن منتقل شده است.
وکلا، مدافعان حقوق بشر
- در اواخر ماه ژوئیه حکم ۳۰ سال حبس امیرسالار داوودی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر زندانی قطعی شده است. به گفته وکیل مدافع این فعال حقوق بشری از این محکومیت، مجازات اشد، یعنی ۱۵ سال قابل اجرا است. مصطفی ترک همدانی یکی از وکلای مدافع امیرسالار داوودی در توییت خود نوشت «امروز مطلع شدم که حکم ۳۰سال زندان (۱۵سال قابل اجرا) امیرسالار داودی وکیل محترم دادگستری قطعی شده. تمام تلاش حقوقی و قانونی را بکار خواهیم بست تا با استفاده ازاختیارات رییس محترم قوه قضاییه و دادستان محترم تهران این حکم نقض شود.»
- یاسمن آریانی، منیره عربشاهی و مژگان کشاورز فعالان مدنی در زندان قرچک ورامین، توسط دادگاه انقلاب تهران مجموعا به ۵۵ سال و شش ماه حبس تعزیری محکوم شدند. حکم این دادگاه در تاریخ ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹، با حضور متهمین و بدون حضور وکلا به آنها ابلاغ شده است. از این میزان با استناد به ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد یعنی ۱۰ سال حبس از بابت اتهام «تشویق و فراهم نمودن موجبات فساد و فحشا» در خصوص هر یک از متهمان قابل اجرا خواهد بود. کیفرخواست پرونده یاسمن آریانی، منیره عربشاهی و مژگان کشاورز، در تاریخ ۵ تیرماه در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به این مخالفان حجاب اجباری ابلاغ شده بود.
حقوق دادرسی عادلانه و رفتار با زندانیها
ممانعت از درمان
مقامات زندان با محرومیت زندانیان از خدمات درمانی و پزشکی مناسب فشار بر زندانیان سیاسی را تشدید کرده اند.
محمد بنازاده امیرخیزی، مجید اسدی، آرش صادقی و سعید شیرزاد از جمله زندانیان سیاسی هستند که علیرغم تشدید بیماری و وخامت شدید وضعیت جسمانی از خدمات پزشکی محرومند و با بی توجهی از سوی مقامات زندان مواجه هستند.
محرومیت زندانیان از خدمات درمانی و پزشکی براساس قوانین بین المللی یک نوع شکنجه محسوب میشود.
محمد بنازاده امیرخیزی، زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج با وجود تاکید پزشکان مبنی بر انجام آزمایش بیوپسی و احتمال ابتلا به سرطان پروستات، از اعزام به بیمارستان و دریافت خدمات درمانی مناسب محروم مانده است.
مجید اسدی، زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج از بیماریهای مختلف از جمله مشکلات غدد و دستگاه گوارش، چشم و ستون فقرات رنج می برد. در حالی که با تشخیص پزشکان زندان، آقای اسدی باید در فواصل زمانی مشخص تحت مراقبت های ویژه پزشکی در بیمارستان قرار گیرد، با کارشکنی مسئولین زندان از اعزام وی به بیمارستان خارج از زندان جلوگیری می شود.
آرش صادقی، فعال مدنی و زندانی سیاسی دیگر در زندان رجایی شهر کرج مبتلا به تومور سرطانی کندروسارکوم با وجود وضعیت وخیم جسمی و نیازمند به شیمی درمانی و درمانهای مختص سرطان میباشد اما همچنان از دسترسی به خدمات درمانی مناسب محروم است.
سعید شیرزاد، زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج که از مشکل حاد کلیوی، دیسک کمر، اسپاسم عضلات کمر و تنگی کانال نخاعی رنج میبرد. با وجود دستور دادستانی و نامههای مکرر بهداری زندان مبنی بر انتقال وی به بیمارستان جهت رسیدگی به مشکل حاد کلیوی وی، با ممانعت مسئولین زندان از اعزام رو برو شده است.
انفرادی، ممانعت از ملاقاتهای خانوادگی
- مهدی فراحی شاندیز زندانی سیاسی محبوس در زندان مرکزی کرج در اواخر ماه ژوئیه، مورد ضرب و شتم مسئولان زندان قرار گرفته و سپس به محل نامعلوم منتقل گردیده است تاکنون از وضعیت این زندانی سیاسی که پیشتر دچار سکته قلبی در زندان شده بود در دست نمیباشد.
- احمدرضا جلالی پزشک و پژوهشگر زندانی محکوم به اعدام، در اواخر ماه ژوئیه، بدون اطلاع قبلی به مکان نامعلومی منتقل شد و این موضوع باعث نگرانی بستگان وی شده است. یکی از بستگان وی در این خصوص خبر داد « به ما گفته که ۲۰۹ نیستم ولی محل را خودش هم نمیدانست که کجاست. فقط در یک اتاق مجهز به دوربین نگهداری میشود و اطلاع بیشتری از وی نداریم.»
انتقال اجباری، نقض اصل تفکیک جرائم
- یاسمن آریانی، فعال مدنی بازداشتی در زندان قرچک ورامین در اواخر ژوئیه توسط زندانیان جرائم عادی مورد ضرب و شتم قرار گرفته است. این درگیری به تحریک مسئولین بهداری زندان و پس از انتقال صبا کردافشاری به حالت ناهوشیار به بهداری زندان صورت گرفته است. از سوی دیگر ندا ناجی و عاطفه رنگریز از بازداشت شدگان روز جهانی کارگر و سپیده قلیان از متهمین پرونده اعتراضات هفت تپه نیز در ادامه این درگیری توسط زندانیان جرائم عمومی مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.
رفتار با اقلیتهای دینی
رژیم ایران آزادیهای مذهبی را با استفاده مستقیم از اذیت و آزار و هدف قرار دادن اقلیتهای مذهبی و دینی، به ویژه اقلیتهای دینی که در قانون اساسی ایران به رسمیت شناخته نشدهاند، سرکوب میکند.
مسیحی
- در اوایل ماه ژوئیه۹، هشت نوکیش مسیحی از جمله پنج نفر از اعضای یک خانواده، توسط نیروهای وزارت اطلاعات در شهر بوشهر بازداشت شدند اسامی این افراد سام خسروی ۳۶ ساله و همسر او مریم فلاحی ۳۵ ساله، برادر سام خسروی به نام ساسان خسروی ۳۵ ساله و همسر او مرجان فلاحی ۳۳ ساله، مادرِ سام و ساسان خسروی به نام خاتون فتحاللهزاده ۶۱ ساله، پوریا پیما ۲۷ ساله و همسر او فاطمه طالبی ۲۷ ساله، حبیب حیدری ۳۸ ساله عنوان شده است. آخرین خبر از این شهروندان حاکی از آن است که بدون دسترسی به وکیل در بازداشتگاه اطلاعات بوشهر محبوس میباشند.
بهایی
- در ماه ژوئیه، ۹ شهروند بهایی به نام های «شیدا عابدی، فیروز احمدی، خلیل ملاکی، سیمین محمدی، بیژن احمدی، مریم مختاری، ساغر محمدی، سهراب ملاکی، بهمن صالحی» در شعبه دوم دادگاه انقلاب شهرستان بیرجند، هرکدام از بابت اتهام “عضویت در تشکیلات غیرقانونی و مخل امنیت ملی بهایی” به تحمل ۵ سال حبس تعزیری و از بابت اتهام “تبلیغ علیه نظام از طریق تبلیغ بهاییت” به یک سال حبس تعزیری و هرکدام مجموعا به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده اند.
- در اوایل ماه ژوئیه، معین محمدی، شهروند بهایی در شعبه ۱۱ دادگاه تجدید نظر استان یزد به یک سال تحمل کیفر تحت نظارت دستبند یا پابند الکترونیکی در محدوده شهر یزد محکوم شد. وی پیشتر و در مرحله بدوی به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده بود.
تبعیض اقلیتهای قومی
در ماه ژوئیه ۲۰۱۹، دستکم ۶۳ شهروند کرد و دستکم ۴ شهروند عرب توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
رژیم ایران اقلیتهای قومی را با بهانههای مختلف سرکوب و مورد تبعیض قرار میگیرد.
کردها
در ماه ژوئیه بیش از ۶۳ شهروند کرد به بهانه همکاری با احزاب کردی مخالف نظام بازداشت شدهاند.
همچنین دستکم ۷ کولبر کرد بر اثر شلیک مستقیم نیروهای سپاه در مرز به بهانه قاچاق کالا به قتل رسیده و ۲۰ تن دیگر زخمی شدند.
بلوچ
در ماه ژوئیه ۲ شهروند بلوچ به بهانه قاچاق کالا با شلیک مستقیم نیروهای سپاه به قتل رسیدند.
همچنین براساس گزارش فعالان حقوق بشر بلوچ در پی شلیک ماموران نیروی انتظامی دستکم هشت شهروند بلوچ کشته و زخمی شدند. بنا به گزارش منابع محلی تاکنون هویت کشته و مجروحین مشخص نشده است.
تبعیض علیه زنان و دختران
رژیم ایران به منظور مهار واکنشهای اجتماعی بار دیگر تحت عنوان مبارزه با بدحجابی به سرکوب زنان و دختران جوان در کوچه و خیابانها پرداخته است.
در پی انتشار ویدیویی در فضای مجازی مبنی بر ضرب و شتم و بازداشت یک دختر جوان در پارک پلیس تهرانپارس توسط دو مامور لباس شخصی و بازداشت چهار تن از دوستان وی، رییس پلیس پایتخت از دستگیری و عزل دو مامور متخلف در ماجرای ضرب و شتم و بازداشت دختری در پارک پلیس تهرانپارس خبر داد.اما چندی بعد به دستور فرمانده نیروی انتظامی، رئیس پلیس تهران از عملکرد مأموران سرکلانتری چهارم این شهر قدردانی کرده و به آنها لوح تقدیر و هدایای نقدی داده است.
همچنین در عرض کمتر از یک هفته دستکم ۱۰۰ زن به بهانه حجاب و عفاف در شهرهای مختلف ایران توسط ماموران امنیتی بازداشت شدهاند.
به نقل از مشرق نیوز، در اواخر ژوئیه، غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه در هفتمین نشست خبری سخنگوی قوه قضاییه خبر بازداشت ۷۰ زن دوچرخه سوار در میدان ولی عصر تهران را تائید کرد و دلیل بازداشت این شهروندان را تخلفات انجام گرفته در خصوص “عفاف و حجاب” عنوان کرد.
سپاه پاسداران استان همدان تحت عنوان «انهدام شبکه دورهمی بانوان با هدف ترویج سبک زندگی غربی» و بدون اشاره ای به جزئیات و زمان و چگونگی انهدام این گروه، فقط اعلام کرد، «۲۰ نفر از بازداشت شدگان مورد برخورد، توجیه و ارشاد قرار گرفتند.»
بنا به گزارش خبرگزاری حکومتی فارس در اواخر ماه ژوئیه، ماموران نیروی انتظامی در ساری به یک مهمانی حمله کرده و ۸ زن و ۹ مرد را بازداشت کردند.