گزارش ماهانه نقض حقوق بشر در ایران – می ۲۰۱۸

گزارش ماهانه نقض حقوق بشر در ایران – می ۲۰۱۸
 مقدمه:
براساس گزارش‌های دریافتی توسط مانیتورینگ حقوق بشر در ایران، طی ماه می نقض آشکار حقوق بشر در تمامی ابعاد ادامه داشته است. از این موارد می توان به اجرای۱۶ حکم اعدام که شامل ۳ مورد در ملاعام، تایید ۵ حکم ضد انسانی شلاق، 17مورد قتل خودسرانه، افزایش فشار بر زندانیان، ضرب وشتم دستفروشان و جوانان، خراب کردن خانه های مردم توسط ماموران شهرداری ،کوتاه کردن موی دختران دبستانی به بهانه بدحجابی و سرکوب گسترده تظاهرات مسالمت آمیز اقشار مختلف  در شهرهای ایران می توان اشاره کرد.
طی ماه می اعتراضات مسالمت آمیز اقشار مختلف مردم به علت فشارهای شدید اقتصادی و تضییع حقوقشان در شهرهای مختلف بصورت گسترده انجام شد که توسط حکومت ایران به خشونت کشیده شد.
حکومت ایران جهت جلوگیری از گسترش تظاهرات مردمی اقدام به بازداشت ، ضرب و شتم و شلیک و کشتن معترضین نمود.  برای نمونه میتوان به سرکوب تظاهرات مسالمت آمیز مردم کازرون اشاره کرد که با شلیک مستقیم توسط ماموران امنیتی به خشونت کشیده شد.
تجمع  مردم کارزون در اعتراض به جداسازی بخش هایی از شهرستان کازرون و تقسیمات کشوری به شهرستان چنار صورت گرفته بود. بدنبال این اعتراضات مسالمت آمیز و ادامه دار، چهارشنبه شب ۲۶ اردیبهشت، نیروهای امنیتی به روی مردم آتش گشودند و در جریان این تیراندازی دست کم ۴ نفر از جوانان کازرون کشته شدند و صدها تن نیز مجروح و دستگیر گردیدند. امید رضا یوسفیان، علی محمدیان، رضا اژدری، مهدی جهانتاب چهار جوانی بودند که به علت اصابت گلوله کشته شدند.
رئیس دادگستری استان فارس کشته شدن ۲ نفر در جریان این تجمع مسالمت آمیز را تایید کرد. (خبرگزاری تسنیم –  ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۷)
همچنین جوانی به نام «جواد نوروزی» توسط نیروهای ضد شورش، مورد ضرب و شتم وحشیانه قرار گرفت و بینی وی شکسته، چشمهایش خونریزی کرده و بخشی از لب وی کاملا از صورت جدا شد. حکومت ایران برای جلوگیری از اطلاع رسانی اخبار سرکوب تظاهرات مسالمت آمیز و اعمال ضد بشری، اقدام به قطع اینترنت و شبکه های اجتماعی کازرون کرد.
در ادامه گزارشی کوتاه از اقدامات نقض حقوق مردم ایران طی ماه می آورده شده است:
اعدام:
طی ماه می آمار اعدام در ایران به ۱۶ مورد رسیده است، که تنها ۷ مورد آن توسط رسانه های حکومتی اعلام شده است. در میان اعدام ها ۳ مورد در ملاء عام در شهرهای مشهد و بندرعباس به اجرا در آمده است.
در ماه می، کمیته اجرای احکام دادگستری، اسامی ۵۷ زندانی محکوم به اعدام در زندان رجایی شهر را جهت اجرای حکم به دادسرا اعلام کرده است.
روز شنبه ۲۹ اردیبهشت۱۳۹۷،‌ مسئولین زندان مرکزی سنندج رامین حسین پناهی را احضار و رسما حکم اعدامش را ابلاغ کردند.
حکم اعدام محمد ثلاث از دراویش گنابادی در ماه می به اداره اجرا احکام دادگستری تهران ارسال شد.
در ماه می اجرای حکم یک زن در مریوان که ۱۷ سال را در زندان بسر برده است به وی ابلاغ شده است.
همچنین جمیله صادقی زن زندانی اهل قروه که از حدود ۱۵ سال پیش به اتهام قتل در زندان مرکزی سنندج در حبس است، همچنان زیر حکم اعدام قرار دارد.
اسامی اعدام شدگان در ماه می ۲۰۱۸:
قتل‌های خودسرانه:
در  ماه می ۱۷ مورد  قتل خودسرانه توسط حکومت ایران انجام شده است. از این تعداد ۹ مورد مربوط به کولبران و کاسبکاران کرد و بلوچ، ۴ مورد مربوط به کشته شدن جوانان معترض در جریان اعتراضات شهر کازرون و یک مورد مربوط به یک زن ۳۸ ساله درشهر ایذه بوده است. تمام این موارد توسط ماموران حکومتی و با شلیک مستقیم صورت گرفته است.
از جمله این قتل های خودسرانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– روز  ۲۵ اردیبهشت، جریان حمله و شلیک ماموران انتظامی برای دستگیری اهالی روستای آبراک اژگیل شهرستان ایذه که در حال اعتراض به وضعیت اسفناک معدن سنگ معدن بودند، یک زن 38 ساله جان خود را از دست داد.
– روز ۴ خرداد،  ماموران پاسگاه گرتی از توابع لیردف در استان هرمزگان به سمت یک خودرو گازوئیل سنگ پرتاپ کردند که در نتیجه اصابت سنگ به سر راننده خودرو، وی کشته میشود و بدنبال آنکه ماشین چپ می کند شاگرد راننده نیز کشته میشود. این دو شهروند “رامین گرگیج و راشد بلوچ” نام داشتند.
مرگ در حبس
در ماه می به علت فشارهای طاقت فرسا بر زندانیان دو نفر از زندانی ها اقدام به خودکشی کرده و جان باختند. یک زندانی نیز در اثر عدم رسیدگی پزشکی، جانش را از دست داده است .
– صبح روز شنبه ۲۰ اردیبهشت، یک زندانی به نام داوود جهانگیری معروف به داوود ساری در زندان رجایی شهر کرج پس از اینکه به دستور رئیس زندان به بند دیگری منتقل شد و بعد از چندین بار رد و مخالفت با درخواستش مبنی بر بازگشت به بند قبلی اش، اقدام به خودکشی کرد و جان می بازد.
– ۲۶ اردیبهشت،  یک زندانی به نام مهدی کوهکن 29ساله، در زندان زاهدان پس از انتقال به قرنطینه اقدام به خودکشی کرد و جانش را از دست داد. در این روز مسئولان زندان از بیم شلوغ شدن زندان، تمامی ملاقاتهای زندانیان را تعطیل کردند.
– سه شنبه ۸ خرداد، در زندان زاهدان، یک زندانی بلوچ به نام غلام نبی ریگی ۴۰ ساله بعد از اینکه در زندان دچار تشنج می شود به علت ممانعت مسئولین زندان به نامهای خسروی و مودی از اعزام وی به بیمارستان بیرون زندان، همان شب در بهداری زندان جانش را از دست داد.
احكام و مجازات‌های بيرحمانه
طی گزارشات دریافتی که به دست مانیتورنگ حقوق بشر رسیده، حکومت ایران طی ماه می، ۵ مورد حکم ضد انسانی شلاق را برای ۵ زندانی تایید کرده است.
– ۱۱ اردیبهشت، علیرضا سپاهی لائین نویسنده و روزنامه نگار خراسانی را به اتهام توهین به مقامات و مامورین درشعبه اول دادگاه کیفری ۲ کلات به ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
-۳۱ اردیبهشت، فردی به بنام پرویز به اتهام تجاوز به عنف به شلاق و تبعید محکوم شد.
-روز ۱ خرداد، حکم حبس و۷۴ ضربه شلاق و جریمه نقدی برای یک فعال مدنی به نام محمد مظفری در دادگاه تجدید نظر استان تهران تایید شد.
– ۳ خرداد، محمد ثلاث قبل از اعدام به یک سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
– ۶ خرداد، مجید مرادی از دراویش گنابادی به ۷ سال حبس و 74 ضربه شلاق محکوم شد.
 
بازداشت و دستگيریها
طی ماه می آمار دستگیری‌هایی که بدست مانیتورینگ حقوق بشر رسیده به ۴۱۰ تن بالغ گردیده است. که شامل ۷ مورد دستگیری قومی و مذهبی، ۱۴۸مورد دستگیری های سیاسی و ۲۵۵ مورد دستگیری اجتماعی می باشد.
– ۱۱ اردیبهشت، ۷ نفر از کارگران در جریان تجمع روز جهانی کارگر در مقابل مجلس دستگیر شدند که دو نفر آنان زن بودند. همچنین در همین روز، دو فعال کارگری سنندج توسط لباس شخصی ها دستگیر شدند.
– یکشنبه ۱۶ اردیبهشت، سه شهروند بهایی اهل آبادان به نامهای ندا ثابتی، نوشین افشار و فروغ فرزانه درمنزل خود بازداشت شدند و از وضعیت آنها اطلاعی دردست نیست. منزل شخصی شان توسط ماموران حکومتی تفتیش شده و اموال شخصی و کامپیوترهای آنها واعضاء خانواده شان نیز ضبط شده است.
– ۱۷ اردیبهشت، ۴۰ نفر از فعالان محیط زیست محلی و محیط بانان بندرلنگه  توسط وزارت اطلاعات دستگیر شدند.
۲۰  اردیبهشت،  15نفر از معلمان وفرهنگیان که در مقابل سازمان برنامه و بودجه تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند با یورش ماموران دستگیر شدند و با دستبند و پابند به دادسرای اوین  منتقل شدند.
– روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۷، نیروهای امنیتی با حمله به یک میهمانی در بلوار گیلان رشت بیش از ۱۰ دختر و پسر جوان را بازداشت کردند. (خبرگزاری رکنا- ۳۱ اردیبهشت۱۳۹۷)
– پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۷، نیروی انتظامی با حمله به یک ویلا در فریدون کنار، استان مازندران، بعد از بازداشت ۲۰ دختر و پسر جوان خودروهای آنها را نیز ضبط کرد. (خبرگزاری تسنیم- ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۷)
– جمعه ۳ خرداد، ۱۰ تن از فعالین مدنی آذربایجان به دلیل برگزاری یادواره کشته شدگان قیام سال ۸۵ توسط ماموران امنیتی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و سپس بازداشت شده و به زندان نقده منتقل شدند.
وضعیت زندانیان
درماه می نیز فشار بر زندانیان ادامه داشت. در اعتراض به این  فشارهای طاقت فرسا،16 زندانی دست به اعتصاب غذا زده و یک زندانی اقدام به اعتصاب دارو کرده است . از این تعداد، هشت نفراز بازداشت شدگان تظاهرات اهواز میباشند که به دلیل صدور وثیقه های سنگین دست به اعتصاب  غذا زدند.
وضعیت برخی از زندانیان به شرح زیر است:
سهیل عربی زندانی سیاسی در زندان تهران بزرگ نزدیک به یک ماه است که در اعتراض به شرایط زندان و نگهداری غیرقانونی خود بدون درنظر گرفتن اصل تفکیک جرائم مجدد اقدام به اعتصاب غذا کرده است. مسئولین زندان تهران بزرگ مستمر این زندانی را تحت فشار قرار داده اند. روز دوشنبه ۷ خرداد، مسئولین زندان با گذاشتن شوکر بر سر این زندانی سیاسی قصد داشتن از او اعترافی مبنی بر خودکشی در زندان بگیرند تا اگر سهیل بر اثر اعتصاب غذا جان خود را از دست داد قوه قضاییه پاسخگوی آن نباشد. روز سه شنبه ۸ خرداد ۱۳۹۷، مسئولین زندان تهران بزرگ سهیل عربی زندانی سیاسی را ساعت یک بعدازظهر از محل تیپ ۲ زندان تهران بزرگ به محل نامعلومی منتقل کردند. تاکنون از وضعیت این زندانی اطلاعی در دست نمی باشد.
– طی ماه می، دو معلم زندانی به نام‌های اسماعیل عبدی( ۲۳ روز) و روح الله مردانی( ۲۷ روز) در اعتصاب غذا بودند.
– تداوم اعتصاب غذای طولانی مدت زندانی سیاسی ارژنگ داوودی به دلیل وضعیت غیر انسانی زندان که  از ۱۲ اسفند آغاز شده است. از وضعیت این  زندانی سیاسی هیچ اطلاعی در دست نیست. وی از بیماری قلبی و دیابت رنج میبرد.
زندانی سیاسی ابوالقاسم فولادوند از روز ۲۵ اردیبهشت، به دلیل توهین مسئولین زندان هنگام تحویلدهی داروها در زندان دست به اعتصاب دارو زده است. وی از روز 8 خرداد،  از هرگونه تماس تلفنی محروم شده است.
– روز ۱۹ اردیبهشت، دو برادر زندانی به نام‌های داوود و بهاءالدین قاسم زاده در سلولهای انفرادی زندان ارومیه دست به اعتصاب غذا زدند، این دو برادربه مدت ۸ سال به اتهام قتل در زندان بسر میبرند، داوود یک زندانی قطع نخاعی است و کلیه هایش به شدت آسیب دیده اند. رئیس زندان به نام “علیرضا صفری” در انفرادی، بهاء الدین قاسم زاده را به شدت مورد ضرب و شتم و تهدید قرار داده است.
– روز جمعه ۲۸ اردیبهشت،  مامورین زندان تهران بزرگ، یک جوان زندانی به نام مرتضی چاله کش را شدیدا تحت ضرب و شتم قرار داده و کتف و زانوی این زندانی را شکستند.
–  مائده شعبان نژاد دانش آموز 15 ساله اهوازی بیش از هفتاد روز در زندان سپیدار اهواز به اتهام فعالیت در شبکه های اجتماعی در اینترنت تحت بازجویی قرار دارد و به علت شدت فشار وارده بر وی، دچار درد و خونریزی معده شده است. خانواده مائده از نظر مالی توان گرفتن وکیل و پرداخت قرار وثیقه ۳۵۰ میلیون تومانی را ندارند لذا این دانش آموز کماکان در بازداشت به سر می برد.
وضعیت زندانها
آمار زندانیان در زندان های حکومت ایران که اتهامات آنها اساسا حاصل سیاست های اقتصادی ویرانگر حکومتی است، بسیار زیاد و تکان دهنده می باشد. در حالیکه به علت عدم شفافیت حکومت ایران در اطلاع رسانی، آمار واقعی زندانیان قابل ارائه نمی باشد، ولی می توان وضعیت اسفناک فعلی را از میان صحبت های مسئولین حکومتی گمان زد. در این قسمت نمونه هایی از این صحبت ها را که قطعا گوشه ای از واقعیت است آورده شده است:
رئیس انجمن مددکاری ایران حسن موسوی چلک”گفته است: به صورت متوسط هر یک ساعت، ۵۰ نفر در ایران روانه زندان می شوند وسالانه این آمار به ۴۳۰ هزار نفر می رسد و نیمی از این جمعیت در زندان ماندگار میشوند . وی در ادامه صحبت هایش گفته: وجود ۱۵ میلیون پرونده قضایی نشان دهنده ضعف اخلاق اجتماعی درایران است.
به دنبال این خبر، محبوبی معاون امور آسیب های اجتماعی گفت: سالانه ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت وارد شده درزندان ها ماندگار هستند. وی گفت تنها در دو سال گذشته ۳۰ میلیون پرونده قضایی در ایران تشکیل شده که از این تعداد ۶ میلیون فقره «یکتا» یعنی یک پرونده به ازای یک فرد است.
در خبری دیگر، اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندانها گفته است : ۲۹ هزار زندانی جرائم مالی اعم ازعمد وغیرعمد در زندان ها داریم. ۱۸ هزار نفر جرائم مالی غیر عمد هستند و ۳۶۰ زن در رابطه با جرائم مالی غیرعمد درزندان هستند. هفتاد درصد از زندانیان جرائم غیر عمد زیر ۴۰ سال سن دارند و استان های فارس با ۲۲۰۰ نفر و تهران با ۱۸۰۰ نفر دو استان اول دارای بیشترین زندانی جرائم غیر عمد هستند. (خبرگزاری فارس – ۳۰ اردیبهشت۱۳۹۷)
همچنین رئیس کل دادگستری استان اردبیل گفته است : هم اکنون ۷۷۰ نفر در زندان های این استان به علت محکومیت های مالی در حبس هستند. (خبرگزاری ایرنا – ۲ خرداد ۱۳۹۷)
الهام فخاری رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با بیان اینکه مواد مخدر مسئله اصلی زندان ها است گفت: ۷۰ درصد زندانیان کمتر از ۴۰ سال سن دارند. وی در ادامه گفت: ۲۱ هزار زندانی در شهر تهران هستند که ۶۴درصد از آن متاهل و ۶۵ درصد زندانیان معتاد هستند. (خبرگزاری خبر آنلاین – ۶ خرداد ۱۳۹۷)
به گفته معاون برنامه ریزی و هماهنگی معاونت امور زنان، برآورد سازمان زندانها به طور متوسط حدود ۲۵۰ زن زندانی جرائم غیر عمد سالیانه در سراسر کشور زندانی هستند که با آزادی آنها تقریبا همین تعداد جایگزین می شود. وی میانگین سنی زنان زندانی را بین ۱۷ تا ۳۷ سال عنوان کرد. (خبرگزاری ایسنا – ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۷)
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران نیز گفته است: ۲۱ هزار زندانی درشهر تهران بسر میبرند که از این تعداد ۳ درصد زنان و نیم درصد کودکان و نوجوانان هستند. (خبرگزاری رکنا- ۶ خرداد ۱۳۹۷)
سرکوب اقلیتها
فشار های حکومت ایران بر اقلیتهای مذهبی و قومی طی ماه می نیز به قوت خود باقی بود. طی این ماه ۷ بهایی دستگیر شدند و سه دانشجو به نام کیانا ثنایی، صدف وجدانی و شکیب تیموری به دلیل بهایی بودن از دانشگاه غیرانتفاعی میرداماد گرگان اخراج شده اند. همچنین فشار بر اهل سنت و دراویش هم در زندان ها و هم بیرون از زندان ادامه داشته است.
– مسئولان زندان مرکزی زاهدان با اعمال فشار بر زندانیان سنی مذهب از اجرای مراسم مذهبی خاص اهل سنت ممانعت کرده اند. مسئولان زندان ابتدا از آنان خواسته اند تا ریش‌های خود را کوتاه کنند و یک اقدام دیگر از لباس های آنان ایراد گرفته اند گفته اند که کلاه سنتی نگذارند و لباس های بلوچی خود را کوتاه کنند.
– روز جمعه ۱۴ اردیبهشت، ماموران امنیتی کرمان از برگزاری نماز جمعه اهل سنت در نمازخانه محله جمال الدین اسدآبادی کرمان جلوگیری کرده و اجازه ورود به نمازگزاران را  ندادند.
– با آغاز دوره دادرسی و محاکمه دراویش بازداشت شده گنابادی، ۲۶ تن از آنان به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت در فرقه ضد امنیتی دراویش، اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور، تمرد از دستور ماموران و اخلال در نظم و آسایش عمومی به حبس، تبعید و شلاق محکوم شدند.
وضعیت زنان دروایش گنابادی در زندان ها نیز بسیار وخیم اعلام شده است. طبق گزارشات دریافتی از زنان دراویش در زندان بیگاری می کشند و آنها را مجبور به کار در باغچه و جمع آوری درب قوطی آب معدنی کرده اند. زنان دراویش در زندان بد نام قرچک در وضعیت غیربهداشتی وحشتناکی نگهداری میشوند.
شهناز کیانی اصل که در زندان قرچک ورامین به جرم شرکت در تجمعات دراویش محبوس شد، در وضعیت  وخیم جسمی به سر می برد. ۱۱ تن از زنان دستگیر شده دراویش نیز به صورت بلاتکلیف در زندان قرچک ورامین در شرایط سخت در بازداشت نگهداری می شوند.
 
نقض حقوق پایه  
فقر گسترده و فزاینده در جامعه ایران، معظل جدی است که درصد بالایی از مردم شهرها و روستاهای ایران با آن دسته پنجه نرم میکنند . ریشه این فقر گسترده، سیاست های اقتصادی چپاولگرانه حکومت ایران می باشد. برای نمونه می توان به  گوشه کوچکی از وضعیت اقتصادی مردم در استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد. عمق فقر و گرسنگی مردم در این استان به حدی است که نماینده زاهدان به گوشه ای از آن در رسانه های رسمی اذعان می کند.
علیم یار محمدی نماینده زاهدان در مجلس تایید کرد: مردم این استان از هر نظر که فکر کنید در شرایط نامطلوبی هستند. مردم روستاهای این استان آب سالم برای خوردن ندارند، نان ندارند، از هر بیماری که فکر کنید در این استان هست و این غیرقابل کتمان است .حتی در خود شهر زاهدان بالغ  بر ۳۵۰ هزار نفر آب سالم لوله کشی ندارند و در خیلی از نقاط شهر نیز با تانکر آبرسانی می شود.
این نماینده تاکید کرد: خب وقتی مردم این استان از نظر تامین مواد غذایی از امنیت کامل برخوردار نیستند هیچ بعید نیست که مردم رو به خوردن گوشت حیواناتی نظیر گربه و کلاغ بیاورند. برخی روستاهای جنوبی و حوالی چابهار و قصرقند وضعیتی به مراتب اسفبارتر از این دارند. (خبرگزاری ایلنا – ۶ خرداد ۱۳۹۷)
خروج از نسخه موبایل