کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل از رژیم ایران خواستار آزادی تمام افرادی شد که در جریان اعتراضات سراسری آبان ماه در دستکم ۱۹۱ شهر به صورت خودسرانه بازداشت و مورد شکنجه قرار گرفته‌اند، شد.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، دیوید کای، گزارشگر ویژه اشاعه حق آزادی بیان، میشا فارست، گزارشگر ویژه وضعیت مدافعان حقوق بشر و ۱۳ کارشناس دیگر حقوق بشر سازمان ملل متحد از جمله کسانی هستند که این بیانیه را امضا کرده‌اند.
شانزده کارشناس سازمان ملل ضمن انتقاد از سرکوب گسترده معترضان در جریان اعتراضات سراسری آبان ماه، نسبت کشته شدن صدها تن توسط نیروهای امنیتی ایران ابراز نگرانی کردند.
کارشناسان سازمان ملل اعلام کردند «ما از گزارش‌ها درباره بد بدرفتاری با افراد بازداشت شده در جریان اعتراضات آبان ۹۸ شوکه شدیم و عمیقا نگران هستیم که استفاده نامتناسب نیروهای امنیتی ایران از خشونت به کشته شدن بیش از اندازه معرضان منجر شده است.»
براساس گزارش‌ها بازداشت‌شدگان تحت شکنجه قرار می‌گیرند و یا مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند تا وادار به اعتراف اجباری شوند. به گفته کارشناسان حقوق بشری سازمان ملل پخش “اعترافات اجباری و نمایشی” زندانیان امری مرسوم در رادیو و تلویزیون رسمی ایران است.
طبق برآورد کارشناسان سازمان ملل بیش از ۲۰۰ هزار نفر در اعتراضات به گرانی بنزین در آبان ماه شرکت کرده‌اند. منابع رسمی تائید کرده‌اند که هفت هزار نفر از آنان دستگیر شده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل می‌گویند گزارش‌هایی دریافت کرده‌اند مبنی بر این که از ارائه خدمات پزشکی به برخی بازداشت‌شدگان زخمی‌شده در جریان اعتراض‌ها خودداری می‌شود. بازداشت‌شدگان در بازداشتگاه‌های پر ازدحام نگهداری می‌شوند و برخی از آنها از ارتباط با خانواده‌هایشان محروم شده‌اند که مصداق “ناپدیدشدن های قهری” هستند.
کارشناسان مستقل حقوق بشر با اشاره به عملکرد‌های فراقانونی نهادهای قضایی و امنیتی در ایران نگرانی خود را از روند غیر‌عادلانه قضایی در دادگاه‌ها ابراز کردند «ما قبلاً شاهد بوده‌ایم که با وجود ادعاهای مقامات ایران در خصوص کاهش فشارها بر مخالفان، تلویزیون‌های دولتی ایران اقدام به پخش اعترافات می‌کنند. همچنین طبق گزارش‌ها، بسیاری از بازداشت شدگان از حق دسترسی به وکیل محروم مانده‌اند. ما بسیار ناراحت هستیم که عملکرد مقامات ایران در برابر اعتراض مسالمت آمیز شهروندان که از حقوق خود در آزادی بیان، اجتماعات و اجتماعات استفاده می‌کنند این‌گونه بوده است.»
این کارشناسان در پایان از میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد خواسته‌اند تا تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه‌ای در خصوص نقص گسترده حقوق بشر در جریان برخورد با معترضان آبان ماه از جمله جان باختن تعدادی از شهروندان معترض انجام دهد.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل گفتند «بنا به گفته منابع معتبر حداقل ۳۰۴ تن از جمله ۱۲ کودک در جریان اعتراضات آبان جان خود را از دست داده‌اند. گزارش‌های تایید نشده حاکی از کشته شدن بیش از ۴۰۰ تن می‌باشد.»
این کارشناسان در گزارش خود به گزارشات تصویری و ویدئوهای اشاره کرده اند که نشان می‌دهد نیروهای امنیتی ایران سر و اندام‌های حیاتی معترضین با سلاح‌های گرم هدف قرار داده و شلیک می‌کنند.
آنها ضمن ابراز نگرانی از استفاده چنین تاکتیکی از سوی مقامات ایران علیه معترضان بی دفاع گفتند« هدف قرار دادن این قسمت از بدن نشانگر آن است که نیروهای امنیتی قصد کشتن و حداقل وارد کردن صدمات جدی را به معترضان داشته‌اند.»
کارشناسان سازمان ملل نسبت به سرکوب مداوم حق آزادی بیان توسط رژیم ایران ابراز نگرانی کردند و افزودند «نگران کننده‌ترین موضوع تهدید خانواده‌های معترضان کشته شده توسط نیروهایی امنیتی است که اجازه صحبت و اطلاع رسانی ندارند.»
