گزارش ماهانه مانیتورینگ حقوق بشر ایران – ژوئن ۲۰۲۲

گزارش ماهانه مانیتورینگ حقوق بشر ایران – ژوئن ۲۰۲۲

مقدمه

در ماه ژوئن ۲۰۲۲ با استمرار نقض حقوق بشر ایران مواجه بودیم. در این ماه بخصوص با افزایش فزاینده اعدام ها روبرو بودیم که یکی از شیوه های ایجاد رعب و وحشت توسط رژیم حاکم بر ایران در جامعه می باشد؛ بخصوص که در این ماه اعتراضات قشرهای مختلف بخصوص معلمان و فرهنگیان افزایش چشمگیر داشت.

باید مشخصا به اعتراضات سازمان یافته معلمان و فرهنگیان در روز پنجشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۱ اشاره کرد که با فراخوان شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان در شهرهای مختلف کشور شکل گرفت.

معلمان و فرهنگیان در این روز در اعتراض به سیاست های حکومت و با خواست آزادی معلمان در بند، در شهرهای مختلف دست به تجمع زدند.

شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان با صدور یک بیانیه اعلام کرده بود که با صدای بلند و رسا اعلام می کنیم، چنانچه همکاران ما سریعا و بی قید و شرط آزاد نشوند و خواسته های به حق و قانونی معلمان ایران اجرا نشود، اعتراضات صنفی ادامه خواهد یافت.

لازم به تاکید است که نیروهای امنیتی در روزهای قبل و بعد از این تجمع و یا در حین برگزاری این تجمعات اقدام به بازداشت معلمان و فرهنگیان بخصوص در شهرهای کُرد نشین کرد؛ و این تجمعات نیز با حضور نیروهای امنیتی و نیروهای انتظامی جو امنیتی به خود گرفت.

در این تجمعات معلمان خواستار آزادی همکاران زندانی خود شدند و نسبت به تورم و گرانی اعتراض کردند.

در این تجمعات معلمان و فرهنگیان اعلام کردند که سیاست های دولت طی این مدت به جای کاهش شکاف طبقاتی و فقر، سفره ما معلمان و سایر دست مزد بگیران را هدف گرفته است؛ به گونه ای که طبقه متوسط را با سرعتی وصف ناشدنی به زیر خط فقر کشانده است.

در چنین شرایط کارمند، کارگر، معلم شاغل و بازنشسته توان مقابله با تورم لجام گسیخته را از دست داده و هر روز قدرت خریدشان کمتر و به تبع آن سفرشان کوچکتر می شود و به ناچار مطالبات خود را از طریق تجمعات اعتراضی و با فریاد دادخواهی و حق طلبی در کف خیابان طلب می کنند.

و جای تاسف است که کار به دستان به جای شنیدن فریاد اعتراض مردم به ستوه آمده با خشونت ورزی تمام به آنها مقابله می کنند. گویی هنوز باور ندارند که مردم از فقر و فرق به ستوه آمده اند.

باید به این نکته نیز اشاره کرد که از روز ۲۹ خرداد ۱۴۰۱ معلمان بازداشتی سقز به نام های خالد عبداللهی، سلیمان عبدی، احمد قادری، آمانج امینی، زاهد مرادی، اسماعیل ریحانی، حسام خاکپور، طاهر حامدی، محسن شکوهی و حسن رحیمیان در اعتراض به تداوم بازداشت خود اعتصاب غذا کردند.

این معلمان در مقابل خواسته های به حق خود که با بازداشت و سرکوب مواجه شده بودند، چاره ای جز اعتصاب غذا نداشتند و به عنوان آخرین راه حل اقدام به اعتصاب غذا کردند.

مانیتورینگ حقوق بشر ایران در این گزارش به گوشه هایی از واقعیت نقض گسترده حقوق بشر در ماه ژوئن ۲۰۲۲ در ایران می پردازد.

نقض حق حیات

در ماه ژوئن ۲۰۲۲ دستکم ۸۶ زندانی در زندان های مختلف کشور اعدام شدند.

از این تعداد ۵۱ زندانی به اتهام قتل، ۲۳ زندانی با اتهامات مربوط به مواد مخدر، ۹ زندانی به اتهام تجاوز و ۲ زندانی به اتهام محاربه اعدام شده اند.

۳ تن از اعدام شدگان از زندانیان سیاسی بوده‌اند.

در ماه ژوئن ۲۰۲۲ دستکم یک زندانی زن به اتهام قتل در زندان مرکزی زاهدان اعدام شده است.

همچنین در این ماه با یک مورد اعدام کودک – مجرم مواجه بودیم که در زمان بازداشت کمتر از ۱۸ سال سن داشته است.

در میان اعدام شدگان در ماه ژوئن ۲۰۲۲ یک زندانی در زمان اعدام با ویلچر به پای چوبه دار منتقل شده است.

باید تاکید کرد که به دلیل پنهانکاری های رژیم این آمار بسا بیشتر از این می تواند باشد.

مانیتورینگ حقوق بشر ایران به دلیل کثرت اعدام های در ماه ژوئن ۲۰۲۲ در گزارش جداگانه به این موضوع می پردازد.

وضعیت زندانیان

در ماه ژوئن ۲۰۲۲ فشار و آزار و اذیت زندانیان همچنان ادامه داشت.

اعتصاب غذا

فاتح مجیدی معلم اخراجی و از فعالان کارگری که روز ۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بود از روز ۱۹ اردیبهشت در اعتراض به بازداشت غیرقانونی و محرومیت از دسترسی به داروهایش دست به اعتصاب غذا زد.

اسکندر لطفی عضو هیات مدیره انجمن صنفی معلمان مریوان از روز دوشنبه ۹ خرداد ۱۴۰۱ در اعتراض به تمدید قرار بازداشت خود و تحت فشار قرار دادن برای اخذ اعتراف اجباری دست به اعتصاب غذا زد.

ناظم بریهی از روز دوشنبه ۹ خرداد ۱۴۰۱ اقدام به اعتصاب غذا کرد که از دلایل اعتصاب وی اطلاعی در دست نیست.

پس از اعتصاب غذای اسکندر لطفی عضو هیات مدیره انجمن صنفی معلمان مریوان و اعتصاب غذای اصغر امیرزادگان از فعالان صنفی معلمان، جمعی از معلمان در حمایت از این دو معلم زندانی اقدام به اعتصاب غذا کردند.

زندانی سنی مذهب محبوس در زندان رجایی شهر کرج ارکان پالانی جاف از روز جمعه ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ در اعتراض به عدم رسیدگی پزشکی و مخالفت مسئولان زندان با اعزام وی به مرخصی و آزادی مشروط دست به اعتصاب غذا زد.

رضا شهابی از اعضای هیات مدیره سندیکای کارگران شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه از روز دوشنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۱ در اعتراض به تداوم بازجویی و بازداشت اقدام به اعتصاب غذا کرد.

کیوان رشوزاده زندانی سیاسی محبوس در زندان ارومیه از روز دوشنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۱ در پی عدم موافقت مسئولان زندان مبنی بر اعزام وی به مرخصی دست به اعتصاب غذا زد.

از روز ۲۹ خرداد ۱۴۰۱ معلمان بازداشتی سقز به نام های خالد عبداللهی، سلیمان عبدی، احمد قادری، آمانج امینی، زاهد مرادی، اسماعیل ریحانی، حسام خاکپور، طاهر حامدی، محسن شکوهی و حسن رحیمیان در اعتراض به تداوم بازداشت خود اعتصاب غذا کردند.

محمدعلی زحمتکش از فعالان صنفی معلمان از روز چهارشنبه اول تیر ۱۴۰۱ در اعتراض به بازداشت غیرقانونی و اتهامات انتسابی به خود اعتصاب غذا کرد.

باید به این نکته تاکید کرد که زندانیان با تمامی مشکلات جسمی که با اعتصاب غذا برای آنان به وجود می آید، چاره ای جز اعتصاب غذا به عنوان آخرین راه برای رسیدن به خواسته های برحق خود ندارند.

محرومیت ها

زندانی سیاسی فریبا اسدی محبوس در زندان قرچک ورامین با توجه به وضعیت نامناسب جسمی از رسیدگی های مناسب پزشکی محروم می باشد. وی از مشکلات قلبی، بیماری کلیوی و روماتیسم رنج می برد. با توجه به تشخیص بهداری زندان برای اعزام وی به بیمارستان خارج از بیمارستان از اعزام وی به بهانه های مختلف جلوگیری می شود.

زندانی سیاسی مهدی مسکین نواز محبوس در زندان رجایی شهر کرج علیرغم وضعیت نامناسب جسمی از رسیدگی های مناسب پزشکی محروم می باشد. وی از ناحیه مهره گردن، مهره کمر، مینیسک و کشکک زانو دچار درد شدید می باشد.

رضا مهرگان از فعالان مدنی محبوس در زندان اوین با توجه به بیماری قلبی و خونی به دلیل مخالفت وی با انتقال با پابند از اعزام وی به بیمارستان خارج از زندان ممانعت می شود.

اسماعیل عبدی از فعالان صنفی معلمان که دوران محکومیت خود را بدون رعایت اصل تفکیک جرائم در بند قرنطینه زندان کچوئی کرج سپری می کند از رسیدگی های پزشکی نیز محروم است؛ وی بنا به تشخیص پزشک بهداری زندان باید به مرخصی درمانی اعزام شود.

زندانی سیاسی وحید افکاری محبوس در بند عبرت زندان عادل آباد شیراز که به بند دربسته نیز معروف است با وجود پیگیری های خود و خانواده اش جهت انتقال به بند زندانیان سیاسی با کارشکنی مسئولان زندان از این کار جلوگیری می شود.

مرگ در زندان

روز شنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۱ یک زندانی محکوم به اعدام با اتهامات مربوط به مواد مخدر به نام صمد زالی ۳۵ ساله در زندان قزلحصار کرج دست به خودکشی زد و جان خود را از دست داد.

شکنجه

در یک نمونه روز ۲۲ مهر ۱۴۰۰ یک زن باردار به نام سعدا خدیرزاده توسط نیروهای اداره اطلاعات پیرانشهر بازداشت و به بازداشتگاه این نهاد امنیتی در ارومیه منتقل شد.

وی پس از ۲۵ روز و با پایان بازجویی ها به بند زنان زندان ارومیه منتقل شد و تاکنون به صورت بلاتکلیف در این زندان نگهداری می شود. از دلایل بازداشت وی نیز اطلاعی در دست نیست.

سعدا خدیرزاده از روز سه شنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ تا روز شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ در ماه های حساس بارداری در اعتراض به ۷ ماه بلاتکلیفی خود دست به اعتصاب غذا زد و برای رسیدن به خواسته های به حق خود چاره ای جز اعتصاب غذا ندید.

سعدا خدیرزاده با قول مساعد مسئولان زندان مبنی بر انتقال وی به مراکز درمانی و یا آزادی موقت با قید وثیقه به اعتصاب غذای خود پایان داده بود.

اما خواسته او هرگز محقق نشد و این زندانی باردار روز دوشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ و تنها چند ساعت قبل از به دنیا آوردن فرزند خود به بیمارستان منتقل شد.

سعدا خدیرزاده با توجه به فشارهایی که در دوران بازداشت به وی وارد شده بود با عمل سزارین فرزند خود را به دنیا آورد و روز سه شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۱ در وضعیت نامناسب و یک روز پس از عمل به زندان ارومیه بازگردانده شد.

مسئولان زندان حتی به خانواده وی نیز در جریان زایمان این زندانی قرار نداده بودند و در بیمارستان نیز با دستبند و پابند به تخت بسته شده بود که با اعتراض کارکنان بیمارستان، ماموران مجبور به باز کردن دستبند و پابند این زندانی کرده بودند.

باید تاکید کرد که این نوع فشارها و آزار و اذیت زندانیان از مصادیق بارز شکنجه می باشد.

سرکوب اقلیت‌های مذهبی

در ماه ژوئن ۲۰۲۲ سرکوب اقلیت های مذهبی همچان ادامه داشت.

بهائیان

۲۶ تن از شهروندان بهائی اهل شیراز توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب شیراز در مجموع به ۸۵ سال حبس، تبعید و منع خروج از کشور محکوم کرد.

یک شهروند بهائی به نام فردین ندافیان قمصری ساکن تهران روز ۲۸ خرداد ۱۴۰۱ جهت تحمل دوران حبس خود راهی زندان اوین شد. وی توسط دادگاه انقلاب تهران به ۱ سال حبس محکوم شده بود که حکم وی در شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران نیز عینا تایید شده بود.

شهروند بهائی هایده رام روز ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و جهت تحمل دوران حبس خود به زندان عادل آباد شیراز منتقل شد.

همچنین ۵ شهروند بهائی دیگر نیز به نام های برهان اسماعیلی، مریم بشیر، فرانک شیخی، مینو بشیر و درنا اسماعیلی که در یک پرونده مشترک با هایده رام به بیش از ۶۴ سال حبس تعزیری محکوم شده بودند با دریافت یک ابلاغیه جهت تحمل دوران محکومیت خود به واحد اجرای احکام دادسری برازجان احضار شدند.

همچنین روز یکشنبه ۵ تیر ۱۴۰۱ دو شهروند بهائی به نام هیا شقایق خانه زرین ۲۰ ساله و نگار ایقانی ۲۲ ساله ساکن شیراز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. در همین روز ژیلا شرفی نصرآبادی از شهروندان بهائی ساکن شیراز نیز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.

مسیحیان

در این ماه محکومیت انوشاوان آوادیان شهروند مسیحی و عباس سوری و مریم محمدی از نوکیشان مسیحی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران عینا تایید شد. انوشاوان آوادیان در دادگاه بدوی به ۱۰ سال حبس و پرداخت جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی، عباس سوری و مریم محمدی نیز به پرداخت ۵۰ میلیون تومان جزای نقدی و محرومیت های اجتماعی محکوم شدند.

شهروندان مسیحی ژوزف شهبازیان، سالار اشرفی مقدم، فرهاد خزایی، سمیه صادق، معصومه قاسمی، مینا خواجوی قمی و ملیحه نظری توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران در مجموع به ۲۸ سال حبس تعزیری، جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی و ممنوعیت خروج از کشور محکوم شدند.

شعبه ۱۸ دادگاه تجدیدنظر استان گیلان حکم سه نوع کیش مسیحی به نام های احمد سرپرست، ایوب پوررضازاده و مرتضی حاجب مشهودکاری را عینا تایید کرد. پیشتر این نوکیشان مسیحی توسط دادگاه انقلاب رشت هر یک به ۵ سال و یک روز حبس و پرداخت ۱۸ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شده بودند.

قتل‌های خودسرانه

در ماه ژوئن ۲۰۲۲ مانیتورینگ حقوق بشر ایران دستکم ۱۰ مورد از قتل های خودسرانه را به ثبت رسانده است.

۹ مورد از این قتل ها با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی صورت گرفته است و در یک مورد با تصادف عمدی یک شهروند توسط نیروهای حکومتی جان خود را از دست داده است.

اکثر این شهروندان از سوختبرانی بودند که برای یک لقمه نان جان خود را از دست داده اند.

همچنین در این ماه دستکم ۲۴ تن از شهروندان در پی شلیک مستقیم یا ضرب و شتم نیروهای حکومتی زخمی و مجروح شدند.

در دو مورد دو کودک توسط نیروهای حکومتی به شدت مجروح شدند:

روز ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ در پی تیراندازی مستقیم نیروهای مرزبانی پاسگاه ۷۲ میرجاوه یک کودک از ناحیه پا مورد اصابت گلوله قرار گرفت و زخمی شد؛ گفته می شود که این کودک در حال حمل یک کارتن انبه بوده است.

در مورد دیگر روز سه شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۱ یک کولبر ۱۷ ساله به نام صهیب قیطولی اهل جوانرود با ضرب و شتم نیروهای حکومتی در مرز نوسود به شدت زخمی شد.