نقض حقوق بشر در ایران – گزارش ماهانه مانیتورینگ حقوق بشر ایران، فوریه ۲۰۲۲
مقدمه
تحولات دومین ماه سال ۲۰۲۲ با نقض حقوق بشر در ایران همراه بود.
اجرای احکام اعدام در خصوص زندانیان در این ماه ادامه داشت و دستکم ۲۵ متهم اعدام شدند.
در ماه فوریه شکنجه و تحقیر و اذیت و آزار شهروندان در ایران ادامه داشت.
در یک نمونه در روز ۱۸بهمن ماه، یک متهم ۲۱ ساله در گرگان با دستور دادستان، توسط نیروی انتظامی در خیابان های این شهر گردانده شد. اتهام وی، شرارت عنوان شده بود.
در نمونه ای دیگر یک زندانی سیاسی، پس از تحمل ۲۵ضربه شلاق از زندان تهران بزرگ آزاد گردید.
امیرحسین مرادی، در شعبه اجرای احکام فشافویه این حکم را دریافت کرد. علت دریافت حکم شلاق، غیبت وی پس از مرخصی عنوان شده بود.
همچنین زندانی سیاسی کرد، چیا آقابیگ پور در ۵بهمن ۱۴۰۰ همزمان با انتقال به زندان بوکان برای اجرای حکم حبس ۱۴ماهه اش، متحمل ۷۰ضربه شلاق شد. این زندانی به اتهام تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی بازداشت شده بود.
مانیتورینگ حقوق بشر در این گزارش آماری به گوشه هایی از واقعیت نقض گسترده حقوق بشر در ماه گذشته در ایران می پردازد.
نقض حق حیات
در ماه فوریه ۲۰۲۲ دستکم ۲۵ زندانی در زندان های مختلف ایران اعدام شدند.
البته باید تاکید کرد که به دلیل پنهانکاری رژیم، آمار اعدام بسا بیشتر از این می تواند باشد.
دستکم ۲۰ زندانی به اتهام قتل، ۳ زندانی با اتهامات مربوط به مواد مخدر و ۲ زندانی نیز به اتهام محاربه و قتل اعدام شده اند.
در این میان، دو نمونه برجسته، بازتاب های بیشتری یافت.
اعدام خاتون ۲۳ ساله در زندان مرکزی قزوین و اعدام شیرین که هنوز از محل اعدام وی اطلاعی در دست نیست، همچنین اعدام گروهی پنج زندانی در زندان رجایی شهر کرج در ۴ اسفند ۱۴۰۰.
بازداشت و دستگیری شهروندان
در ماه فوریه ۲۰۲۲ با گسترش اعتراضات معلمان در سراسر کشور، با دستگیری و بازداشت شماری از معلمان مواجه بودیم.
همچنین در طی روزهای اخیر و براساس گزارشات منتشر شده در شبکه های اجتماعی زندانی سیاسی سابق حسین رونقی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده است.
باید یادآور شد که وی چندین سال به دلیل فعالیتهایش در زندان سپری کرده است.
حسن رونقی برادر وی در توییتی در روز چهارشنبه ۴ اسفند ۱۴۰۰ (۲۳ فوریه ۲۰۲۲) نوشت: «برادرم از صبح که از خانه خارج شده ازش خبری نیست. طبق گفته بعضی دوستان چندین بار با شماره ناشناس سازمانی باهاش تماس گرفته شده. امروز یک فایل موقت که پاک شده برام فرستاده بود که اگه ازم خبری نشد خبر رسانی کنید. هر اتفاقی برا حسین بایفته مسئول بیت رهبری، سپاه، قوه قضاییه هست.»
وی در توییتی دیگر در روز جمعه ۶ اسفند ۱۴۰۰ (۲۵ فوریه ۲۰۲۲) نوشت: «حسین را آدم ربایان حکومتی در حالی ربوده اند که حسین از بیماری کلیه، ریوی، پروستات، غلظت خون و گوارشی رنج میبرد و تحت درمان است و همه این ها نیز بخاطر شرایط و شکنجه سالها زندان است (حالا نیز حسین یک غده در گلو دارد که هر چه زودتر باید عمل جراحی شود. جان حسین در خطر است آزادش کنید.»
زندانیان
نقض حقوق پایه ای زندانیان در ایران طی ماه فوریه نیز ادامه داشت.
زندانیان از رسیدگی های درمانی ضروری منع می شدند،
برخلاف اصل تفکیک جرائم به بند زندانیان خطرناک فرستاده می شدند،
از قرنطینه و مرخصی درمانی به دلیل گسترش کرونا محروم می شدند و وضعیت استقرارشان در حبس با وجود فصل سرما، سخت و با مشکلات بسیار همراه بود.
در یک نمونه خانم خدیجه مهدی پور، زندانی سیاسی در زندان ایلام، از سوی زندانیان متهم به جرائم خشن مورد ضرب و شتم قرار گرفت به نحوی که دچار آسیب دیدگی در ناحیه چشم شد.
افزون بر این، یک زندانی محبوس در زندان ایلام، ابراهیم جوهری، ۵۵ساله، به دلیل محرومیت از درمان، در حبس جان باخت.
فشار بر خانواده های زندانیان و جانباختگان اعتراضات
در ماه فوریه ۲۰۲۲ با فشار بر روی خانواده های زندانیان و جانباختگان اعتراضات مواجه بودیم.
روز دوشنبه ۲ اسفند ۱۴۰۰ گوزل حاجی زاده مادر زندانی سیاسی زینب جلالیان، بدون حکم قضایی توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از چند ساعت بازجویی، آزاد شد.
گوزل حاجی زاده روز یکشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۰ طی یک پیام ویدئویی خواستار آزادی فرزندش و ملاقات با او شده بود.
همچنین فرزانه انصاری فر، خواهر فرزاد انصاری فر از جانباختگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب بندرماهشهر با اتهامات اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور و تبلیغ علیه نظام به ۴ سال و ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد.
لازم به ذکر است که در روز ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ امین انصاری فر پدر وی نیز در پی مراجعه به دادسرای عمومی و انقلاب بهبهان بازداشت و به زندان این شهر منتقل شد.
امین انصاری فر پیشتر جهت دفاع از اتهام تبلیغ به نفع گروه ها یا سازمان های مخالف نظام به شعبه ۴ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب بهبهان احضار شده بود.
در روز یکشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۰ همچنین آرمان انصاری فر برادر وی نیز توسط ماموران اداره اطلاعات در منزل خود بازداشت شد.
صدور حکم بر علیه معترضان و مخالفان
در ماه فوریه ۲۰۲۲ با صدور احکام حبس برای فعالین و معترضین مواجه بودیم.
مریم و علی کاظمی از بازداشت شدگان اعتراضات تیر سال ۱۳۹۹ در بهبهان توسط دادگاه انقلاب ماهشهر به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام هر یک به ۱ سال حبس تعزیری محکوم شدند.
همچنین شهروندان بهبهانی نرگس درم گزین، مسعود صدیق نیا، ابراهیم ارمش، سیدمرتضی وحدانی، زینب علیپور، وهب رابین و جلال جعفری توسط شعبه یک دادگاه انقلاب بندرماهشهر در مجموع به ۵ سال و ۶ ماه حبس محکوم شدند.
نرگس درم گزین، مسعود صادق نیا، ابراهیم ارمش و زینب علیپور به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام هر یک به ۱ سال حبس تعزیری و سیدمرتضی وحدانی، وهب رابین و جلال جعفری به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام هر کدام به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شدند.
محکومیت جلال جعفری به مدت ۵ سال به حالت تعلیق درآمده است.
سرکوب آزادی بیان و اجتماعات
طی ماهی که گذشت، سرکوب اعتراضات و تجمعات نیز در ایران ادامه داشت.
در جریان برگزاری مراسم چهلم بکتاش آبتین، شاعر، مستندساز و عضو کانون نویسندگان ایران، مأموران امنیتی و لباس شخصی‌ها به مراسم حمله کردند و دستکم سه نفر را بازداشت و گروهی را مجروح کردند.
همچنین در تجمع سراسری معلمان در ایران که ۳۰بهمن ماه صورت گرفت، دستکم ۱۵ تن بازداشت شدند.
موضوع دیگری که در ماه فوریه، در زمینه نقض حقوق بشر در ایران بازتابی گسترده و جهانی یافت، قتل مونا حیدری، دختر نوجوان ایرانی بود. انتشار ویدئویی از شوهر مونا حیدری در حالی که سر بریده همسر ۱۷ساله اش را در دست داشت، بازتاب وسیعی در رسانه های داخلی و بین المللی یافت.
آخرین تحول از این دست، اعلام نمونه ای از کودک همسری در ایران بود.
روز ۳اسفند ۱۴۰۰، رئیس اداره بهزیستی شبستر (آذربایجان شرقی) در خصوص آمار کودک همسری آماری ارائه کرد و از ثبت ۲۹۹ ازدواج بین سنین ۱۰ الی ۱۹ سال در این شهر خبرداد. احد نریمانی تصریح کرد که طی سال‌های اخیر به دلایل متعدد از جمله افزایش مشکلات اقتصادی، افزایش اضطراب بین افراد جامعه، پدیده شوم کودک همسری در جامعه گسترشی نگران کننده یافته است.