یکی از عوامل موثر در خودکشی زنان در ایران، ازدواج های اجباری است که در طی سال‌های گذشته رو به افزایش بوده است.
ازدواج اجباری و یا ازدواج‌های زودهنگام از مصادیق بارز خشونت علیه زنان هستند.
دختران نوجوانی که نمی‌خواهند به ازدواج اجباری تن در دهند در مناطق روستایی و عشایری برخی اوقات خود را آتش می‌زنند. در استان‌های ایلام، کرمانشاه، و همدان این گونه خودسوزی‌ها بیشتر مشاهده شده است.
حداقل سن قانونی ازدواج دختران در ایران ۱۳سال است و دختر زیر ۱۳سال هم با اجازه قاضی و اذن پدر می تواند پای سفره عقد بنشیند. این ازدواج ها اساساً با اجبار پدر و خانواده دختر انجام می شوند.
در سال‌های اخیر ازدواج های زودهنگام که بر اثر فقر در ایران افزایش یافته راه را برای روی آوردن زنان به خودکشی هموار می کند. در برخی از این موارد دختران زیر ۱۳سال مجبور به ازدواج با مردان مسن با فاصله سنی۵۰ سال می شوند. در این اجبار خیلی از آنها راه نجاتی جز خودکشی در برابر خود نمی یابند.
امروزه سازمان ملل و گروه های حقوق بشری، ازدواج اجباری را نوعی برده داری و سو استفاده می دانند که آزادی و استقلال افراد را نقض می کند.
نمونه های اخیر
در تاریخ ۴ بهمن ۱۳۹۹، آناهیتا شهیدی یک دختر ۱۸ ساله اهل دهستان سپیدار از توابع بویراحمد، ساکن شهر یاسوج، به دلیل مخالفت با ازدواج اجباری به شیوه حلق آویز اقدام به خودکشی کرد و جان سپرد. خانواده آناهیتا قصد داشتند او را به زور به ازدواج پسر دایی خود در بیاورند. او زمانی که در منزل تنها بود دست به خودکشی زد.
روز ۲۸ اسفند ماه ۱۳۹۹ نیز سحر فاخری، ۲۰ ساله در شهرستان بویراحمد واقع در استان کهگیلویه و بویر احمد به علت مخالفت با ازدواج اجباری با اسلحه شکاری دست به خودکشی زد و جان باخت.
یک دختر ۱۵ ساله در شهرستان تایباد واقع در استان خراسان رضوی اقدام به خودکشی کرد. این دختربچه ۱۵ ساله قربانی کودک همسری بود. جواد آفریدون مسئول روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان این شهرستان اعلام کرد که این دختر ۱۵ ساله به تازگی ازدواج کرده بود و با خوردن قرص برنج دست به خودکشی زد. (خبرگزاری حکومتی ایسنا -۴ فروردین ۱۴۰۰)
افزایش ۴ برابری ازدواج های زودهنگام طی یک سال
طبق گزارش مرکز آمار ایران که روز ۱۲ بهمن ۱۳۹۹ منتشر شد ۷۳۲۳ مورد ازدواج دختران ۱۰-۱۴سال در بهار ۱۳۹۹، و ازدواج ۹۰۵۸ دختر ۱۰ تا ۱۴ ساله در تابستان ۱۳۹۹، ثبت شده است. (سایت حکومتی تابناک – ۱۷بهمن ۱۳۹۹)
۱۶۳۸۱ مورد ازدواج دختران زیر ۱۵سال طی ۶ماه در سال ۱۳۹۹، نشاندهنده یک رشد ۲۳درصدی از بهار تا تابستان، و ۲درصد رشد به نسبت همین مدت در سال قبل است. این یعنی در هر ۲۴ساعت، یکصد ازدواج زیر ۱۵سال در ایران به ثبت می رسد. (خبرگزاری حکومتی ایسنا – ۱۷ بهمن ۱۳۹۹)
گزارش مرکز آمار همچنین ۳۶۴ زایمان برای مادران زیر ۱۵سال را در تابستان ۱۳۹۹ به ثبت رسانده است.
استان‌های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، و خوزستان به ترتیب رتبه‌های اول تا چهارم و تهران هم جایگاه هشتم را در زمینه ازدواج های زیر ۱۳سال به خود اختصاص داده اند.
محمد مهدی تندگویان، معاون امور جوانان در وزارت ورزش، گفت اعطای وام ازدواج در افزایش ازدواج های زودهنگام تأثیر داشته است. «آمارهایی موجود است که کودکان زیر ۱۵ سال به ویژه دختران زیر این سنین از این وام استفاده کرده اند و این آمار نسبت به سال گذشته ۴ برابر شده است.» (خبرگزاری حکومتی ایسنا – ۱۹ آذر ۱۳۹۸)
این اظهارات به این معنا است که افزایش ازدواج های زودهنگام در ایران با فقر روز افزون مردم رابطه مستقیم دارد. خانواده های فقیر دختران زیر ۱۵سالشان را شوهر می دهند تا از وام ازدواج استفاده کنند!
یک خانواده بوشهری در ازای دریافت ۲۱ میلیون تومان (۴۵۸ دلار) دختر ۱۱ساله خود را مجبور به ازدواج با یک مرد ۹۰ ساله کرد. (سایت حکومتی همشهری آنلاین – ۲۷ خرداد ۱۳۹۹)
