مقدمه
رژیم ایران در ماه اوت در وحشت از بالا گرفتن تظاهرات و تجمعات مردمی فعالین مدنی و حقوق بشری را از طریق بازداشت و صدور احکام سنگین سرکوب کرده است.
این ماه دستکم ۳۱ فعال حقوق بشر، زندانی سیاسی سابق، فعال کارگری، فعال مدنی و روزنامه‌‌نگار تنها به دلیل اعتراضات مسالمت‌آمیز با احکام شلاق و زندان طویل‌المدت روبه رو شدند.
عاطفه رنگریز، از بازداشت شدگان تجمع روز جهانی کارگر که اکنون در زندان قرچک ورامین محبوس است تنها به دلیل شرکت در تجمع مسالمت آمیز به ۱۱ سال و شش ماه حبس تعزیری و تحمل ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
داریوش زند، شیما بابایی، سعید اقبالی، محمود معصومی، سعید سیفی جهان، بهنام موسیوند، شقایق محکی، مژگان لعلی و نادر افشاری ۹ فعال حقوق بشری و فعال مدنی در مجموع به ۵۴ سال حبس محکوم شدند.
صبا کردافشاری فعال حقوق زنان و فعال دانشجوی محبوس در زندان اوین در مجموع به ۲۴ سال حبس محکوم شد. جرم او مقاومت در برابر فشار‌ها و شکنجه‌های ماموران اطلاعات جهت اعتراف اجباری و فعالیت مسالمت‌آمیز است.
مرضیه امیری روزنامه‌نگاه و فعال دانشجویی و از بازداشت شدگان روز جهانی کارگر تنها به دلیل شرکت در تجمع مسالمت‌آمیز به ۱۰ سال و نیم زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شد.
نسرین جوادی (اعظم خضری جوادی) یکی از اعضای اتحادیه آزاد کارگران ایران و عضو هیأت مؤسسه شورای کارگری بازنشستگان تأمین اجتماعی (بستا) و از بازداشت شدگان در روز جهانی کارگر تنها به دلیل شرکت در تجمع مسالمت آمیز به ۷ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
سیدرسول طالب‌مقدم فعال کارگری و راننده شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه و از بازداشت‌شدگان روز جهانی کارگر تنها به اتهام شرکت در تجمع مسالمت‌آمیز به ۷۴ ضربه شلاق، ۲سال حبس تعزیری، ۲سال تبعید همچنین ۲سال محرومیت از استفاده تلفن همراه هوشمند محکوم شد.
دستکم شانزده کارگر کارخانه نیشکر هفت‌تپه به دلیل شرکت در اعتراض و تجمعات مسالمت‌آمیز در مجموع به ۱۲۸ ماه حبس تعلیقی و ۴۸۰ ضربه شلاق محکوم شدند.
کیومرث مرزبان، نویسنده و طنزنویس به ۲۳ سال و ۳ ماه حبس تعزیری محکوم شد.
همچنین در این ماه بازداشت فعالان حقوق بشری و مدنی در شهرهای مختلف ایران افزایش یافت.
شماری از شرکت کنندگان در تجمع مسالمت‌آمیز حامیان حقوق حیوانات در مقابل ساختمان شهرداری تهران، که به کشتار سگ‌ها اعتراض کرده بودند توسط پلیس بازداشت شدند. هنوز تعداد دقیق و اسامی این بازداشت شدگان مشخص نشده است.
جواد لعل محمدی، هاشم خواستار، محمدحسین سپهری، حوریه فرج زاده، محمد نوری‌زاد، فاطمه سپهری، عبدالرسول مرتضوی، پوران ناظمی، رضا شرفخانی و گیتی پورفاضل شمار دیگری به اتهام امضا بیانیه استعفای خامنه‌ای بازداشت شدند.
نرگس منصوری، فعال مدنی و از اعضای سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی، حسین کریمی سبزوار، از اعضای سندیکای رانندگان شرکت واحد، عسل محمدی، هیراد پیربداقی،رهام یگانه،فرید لطف آبادی، رها احمدی، آیدین ذاکری، آسو گرمینی، مجید دریایی، کامیل احمدی، نویسنده، مردم‌شناس و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی، امیرحسین یوسفی، نوشین جعفری، علی قادری، هیوا جلیلی، سیف الله جلیلی، بشیر حاتمی، غفور یاری، عباس واحدیان شاهرودی، نویسنده و فعال مدنی، شهلا جهانبین، همسر عباس واحدیان شاهرودی، عبدالغنی گهرامزهی، جواد کریمزایی، سیروس عباسی، جمال گودرزی و شماری دیگر بازداشت شدند.
سرکوب فعالین حقوق بشری و مدنی در حالی افزایش یافته است که جاوید رحمان گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران در آخرین گزارش خود مقامات ایران را نسبت به بازداشت فزآینده فعالین حقوق بشری، مدنی، روزنامه‌نگاران، اقلیت‌های قومی و مذهبی، کارگران و … مورد انتقاد قرار داده است.
گزارش ماهانه مانیتورینگ حقوق بشر ایران به اختصار موضوعات نقض حقوق بشر از جمله اجرای حکم اعدام، شکنجه جسمانی و روحی و روانی زندانیان سیاسی، صدور احکام سنگین برای فعالین مدنی و حقوق بشری و اجرای احکام شلاق و … را در بر میگیرد.
اعدام و مجازات مرگ
در ماه اوت دستکم ۴۱ مورد اعدام در ایران صورت گرفته است که از میان اعدام‌های صورت گرفته دو مورد در ملاءعام در کازرون و بابل بوده‌است.
البته شمار اعدام‌های واقعی بسا بیشتر است چرا که رژیم ایران بسیاری از اعدام‌ها را مخفیانه و بدون اطلاع رسانی اجرا می‌کند.
در میان شمار اعدام شدگان دستکم یک زن بود. این زن ۳۸ ساله در تاریخ ۲۵ اوت ۲۰۱۹، در زندان مرکزی مشهد اعدام شد. رسانه‌های حکومتی بدون اشاره به هویت این زن اعدام شده اتهام وی را قتل عنوان کرده‌اند.
اعدام زنان در ایران از سایر نقاط جهان بیشتر است و حکومت ایران با اعدام ۹۴زن در طول شش سال تصدی روحانی، رکوردار است.
همچنین در میان اعدام شدگان سه مورد اعدام زندانیان سیاسی از جمله قاسم بیت عبدالله، عبدالله کرملاچعب و حمیدرضا درخشنده بود.
- در تاریخ ۴ اوت ۲۰۱۹، دو زندانی سیاسی عرب به نامهای قاسم بیت عبدالله و عبدالله کرملاچعب در زندان فجر دزفول اعدام شدند. وکلای این زندانیان سیاسی اعلام کردند که حکم دادگاه بر مبنای اعتراف اجباری موکلانش تحت شکنجه تایید شده است. عبدالله کرملاچعب و قاسم بیت‌عبدالله در بازداشتگاه اطلاعات اهواز تحت شکنجه‌های شدید جسمانی و روحی و روانی از جمله شوک الکتریکی، آویزان بودن از پا به مدت ۱۱ روز و شلاق و … قرار داشته‌اند.
- در تاریخ ۲۸ اوت ۲۰۱۹، حمیدرضا درخشنده در ملاءعام به دار آویخته شد. روند حقوقی و قضاییه پرونده حمید درخشنده در کمتر از سه ماه طی شد و پس از تایید در دیوان عالی کشور اجرا گردید.
حمیدرضا درخشنده در تمام مراحل دادرسی دلیل حمله خود را مشاهده فقر مردم و جنایتی که توسط مقامات دولتی صورت میگرفت عنوان کرده بود.
وی در آخرین مصاحبه خود گفته بود «یک سری چیزهایی شنیده بودم و دیده بودم از بی‌عدالتی، از بی‌عدالتی… ما چاقوکش نیستیم جهت اطلاع بهتان بگم اولین بارم بودم….دور آنهایی که شب ندارین نان بخورید. دور آنهایی بگردم که قسط و وام بیمارتان کرده.
- در تاریخ ۷ اوت ۲۰۱۹، پنج زندانی به نامهای مجید عربعلی، محمدرضا شکری، حسین پنجه‌مریم، بهرام ترک و یوسف ذاکری در زندان رجایی شهر اعدام شدند. برخی از زندانیان بند ۵ سالن ۱۴ زندان رجایی شهر که به محل اعدام دید داشتند توانستند گزارشاتی را از صحنه اعدام این زندانیان تهیه و منتشر کنند.
رژیم ایران به دلیل انتشار این گزارش در رسانه‌های اجتماعی به زندانیان این بند یورش برده و پنج تن از زندانیان را با خود به محل نامعلومی منتقل کرده‌اند تاکنون گزارش از وضعیت این زندانیان منتقل شده در دست نمی‌باشد. اما احتمال می‌رود در یک اقدام تلافی‌جویانه این زندانیان در معرض خطر قریب الوقوع اعدام باشند.
شکنجه و مجازات‌های بی‌رحمانه
در ماه اوت ۲۰۱۹، گزارش‌ها حاکی از آن است که همچنان بدرفتاری و شکنجه زندانیان و فعالان حقوق بشری در زندان‌های ایران ادامه داشت. مقامات ایران اقدام به اجرای احکام شلاق در زندان و همچنین تبعید و ضرب و شتم زندانیان کردند.
- آمار:
- اجرای دستکم یک مورد حکم شلاق
- صدور دستکم ۳۰ مورد حکم شلاق
- کشته شدن در یک زندانی به دلیل عدم رسیدگی پزشکی
الهام احمدی زندانی زن درویش گنابادی در تاریخ ۱۳ اوت ۲۰۱۹ پیش از آزادی از زندان جهت اجرای حکم شلاق به اداره اجرای احکام منتقل گردید و پس از اجرای حکم۷۴ ضربه شلاق آزاد شد.
وکلا، مدافعان حقوق بشر
- دادگاه تجدید نظر حکم ۱۰ سال زندان ارس امیری کارمند سابق شورای فرهنگی بریتانیا را بدون حضور وی و وکیل ایشان عینا تایید کرد. این دادگاه بدون حضور ارس امیری و وکیل وی برگزار شده است و حکم به صورت غیابی صادر شده است.
ارس امیری ۳۳ ساله، کارمند بریتیش کانسیل (شورای فرهنگی بریتانیا) و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کینگستون بریتانیا چند روز پس از سفر به ایران در تاریخ ۲۳ اسفند ۹۶ ، توسط ماموران وزارت اطلاعات بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد. وی در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۹۷ با قرار وثیقه سنگین ۵۰۰ میلیون تومانی از زندان اوین آزاد شد. خانم امیری بار دیگر در شهریور ۱۳۹۷ بازداشت و اکنون در زندان اوین محبوس می‌باشد.
حقوق دادرسی عادلانه و رفتار با زندانی‌ها
ممانعت از درمان
مقامات زندان با محرومیت زندانیان از خدمات درمانی و پزشکی مناسب فشار بر زندانیان سیاسی زندان را تشدید کرده‌اند.
محرومیت زندانیان از خدمات درمانی و پزشکی براساس قوانین بین المللی یک نوع شکنجه محسوب می‌شود.
- سازمان عفو بین الملل روز ۱۳ اوت ۲۰۱۹، ضمن نگرانی از وضعیت سلامت آرش صادقی با انتشار یک فراخوان از مردم و فعالان حقوق بشر سراسر دنیا خواست تا با نوشتن نامهای به وزیر بهداشت ایران به زبان و قلم خود و با الهام گرفتن از این فراخوان نسبت به وضعیت سلامت این زندانی سیاسی واکنش نشان دهند و خواهان آزادی بدون قید و شرط او از زندان شوند. آرش صادقی زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج پس از جراحی تومور سرطانی در ناحیه کتف راست در سال گذشته به مدت نزدیک به یکسال عامدانه و هدفمندانه از معالجات لازم محروم است.
- مطلب احمدیان زندانی سیاسی کرد ۳۲ساله اهل بانه، محبوس در زندان اوین که به دلیل شکنجه و ضرب و شتم شدید در زمان بازداشت توسط ماموران اطلاعات به عفونت بیضه و مجاری ادراری مبتلا شده است، وی روزانه از درد شدید رنج می‌کشد و وضعیت جسمی وی روز به روز به وخیم‌تر شده است نیازمند ویزیت پزشک متخصص و دارو می‌باشد اما مسئولان زندان به وی گفته اند جهت مداوای وی، زندان بودجه ندارد و این زندانی سیاسی باید مخارج درمانش را بپردازد. این در حالی‌است که مطلب احمدیان اکنون نهمین سال حبس خود می‌گذراند و درآمدی نیز نداشته و خانواده وی نیز ناتوان از پرداخت هزینه‌های درمان ایشان هستند.
انفرادی، ممانعت از ملاقات‌های خانوادگی
فرنگیس مظلوم که از روز ۲۲ ژوئن به جرم رساندن صدای فرزندش سهیل عربی و دفاع از این زندانی سیاسی در زندان اوین بازداشت می‌باشد، بدون هیچ توضیحی علیرغم هماهنگی با نهاد بازداشت کننده توسط مسئولان زندان اوین به مدت سه هفته ممنوع الملاقات بود. همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که مسئولان زندان برای آزادی فرنگیس مظلوم مادر زندانی سیاسی سهیل عربی وثیقه سنگین ۳۰۰ میلیون تومانی صادر کرده‌اند. این مادر سالخورده زندانی علیرغم بیماری حاد قلبی از روز ۱۶ اوت ۲۰۱۹ در اعتراض به روند بازداشتش اقدام به اعتصاب غذا کرد.
رفتار با اقلیت‌های دینی
رژیم ایران آزادی‌های مذهبی را با استفاده مستقیم از اذیت و آزار و هدف قرار دادن اقلیت‌های مذهبی و دینی، به ویژه اقلیت‌های دینی که در قانون اساسی ایران به رسمیت شناخته نشده‌اند، سرکوب می‌کند.
بهایی
- در ماه اوت، ۷ شهروند بهایی در تهران، کرج، بیرجند و شیراز توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی بازداشت شدند و منزل دو شهروند بهایی نیز توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی تفتیش شد.
- در تاریخ ۴ اوت ۲۰۱۹، منزل تورج امینی پژوهشگر و نویسنده بهایی ساکن کرج مورد تفتیش نیروهای امنیتی قرار گرفت.
- در تاریخ ۹ اوت، منزل جمال الدین خانجانی، از رهبران جامعه بهایی ایران، توسط مامورین وزارت اطلاعات مورد تفتیش قرار گرفته است. مامورین پس از ۵ ساعت تفتیش تمامی کتب، تصاویر بهایی و مقداری وجه نقد وی ضبط و مصادره کرده‌اند.
تبعیض اقلیت‌های قومی
در ماه اوت ۲۰۱۹، دستکم ۳۰ شهروند کرد، دستکم ۳ شهروند عرب و یک شهروند بلوچ توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی بازداشت شدند.
رژیم ایران اقلیت‌های قومی را با بهانه‌های مختلف سرکوب و مورد تبعیض قرار میگیرد.
کردها
در ماه اوت بیش از ۳۰ شهروند کرد به بهانه همکاری با احزاب کردی مخالف نظام بازداشت شده‌اند.
همچنین دستکم ۶ کولبر کرد بر اثر شلیک مستقیم نیروهای سپاه در مرز به بهانه قاچاق کالا به قتل رسیده و ۱۰ تن دیگر زخمی شدند.
بلوچ
در ماه اوت ۲ شهروند بلوچ به بهانه قاچاق کالا با شلیک مستقیم نیروهای سپاه به قتل رسیدند و یک شهروند بلوچ نیز توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی بازداشت شدند.