در روز شنبه، ۲ فروردینماه ۱۴۰۴، خبر درگذشت مشکوک یک زندانی بلوچ به نام مهرداد نباتزهی، ۲۷ ساله، در زندان چابهار منتشر شد. مسئولان زندان علت مرگ او را “خودکشی با طناب” اعلام کردهاند، اما خانواده و همبندیهای او این ادعا را رد کرده و معتقدند که وی قربانی یک قتل درون زندان شده است.
ابهامات پیرامون مرگ مهرداد نباتزهی
مهرداد نباتزهی پنج سال پیش به اتهام قتل در شهرستان راسک بازداشت و از آن زمان در زندان چابهار محبوس بود. روز گذشته، جنازه او در یکی از سرویسهای بهداشتی زندان پیدا شد. مسئولان زندان ادعا کردهاند که این زندانی با طناب خود را حلقآویز کرده است، اما خانواده و برخی از زندانیان همبند او، این روایت را مشکوک دانسته و احتمال قتل عمد را مطرح کردهاند.
درخواست شفافسازی از مسئولان زندان
خانواده نباتزهی اعلام کردهاند که تمامی نقاط زندان، از جمله سرویسهای بهداشتی، تحت نظارت دوربینهای مداربسته هستند. آنها خواستار انتشار فیلمهای دوربینهای مداربسته در زمان وقوع حادثه شدهاند و این سوال را مطرح کردهاند که:
“اگر مهرداد خودکشی کرده، چرا مسئولان زندان فیلم لحظه حادثه را به ما نشان نمیدهند؟ اگر دوربینی وجود ندارد، چگونه چنین مرگی بدون هیچگونه نظارتی اتفاق افتاده است؟“
علاوه بر این، برخی از همبندیهای او به خانوادهاش گفتهاند که مهرداد هنگام وضو گرفتن در وضوخانه بوده و در همان لحظه یک شلوار کردی روی سر او انداخته شده و چند نفر دیگر با طناب او را خفه کردهاند.
علائم مشکوک روی بدن متوفی
بر اساس گزارشهای خانواده، آثار کبودی روی دستان مهرداد مشاهده شده که میتواند نشاندهنده درگیری و مقاومت او باشد. این مسئله تردیدهای بیشتری را نسبت به روایت مسئولان زندان ایجاد کرده و باعث شده است که برخی فعالان حقوق بشری، خواستار تحقیقات مستقل در این زمینه شوند.
مرگهای مشکوک پیاپی در زندانهای ایران
مرگ مهرداد نباتزهی در حالی رخ داده که تنها چند روز قبل، کریم ریگی، زندانی ۵۵ ساله بلوچ، در زندان عادلآباد شیراز جان خود را از دست داده بود. طبق گزارشها، کریم ریگی بدون صدور حکم نهایی از سال ۱۴۰۰ در بازداشت موقت بود و علت مرگ او ایست قلبی و عدم رسیدگی پزشکی بهموقع عنوان شده است. با این حال، خانواده او نیز هنوز موفق به دریافت پیکر او نشدهاند.
این دو مرگ پیاپی در زندانها، نگرانیهای جدی درباره امنیت جانی زندانیان بلوچ و شرایط نامناسب زندانهای ایران ایجاد کرده است. فعالان حقوق بشر تأکید دارند که زندانیان بلوچ به طور ویژه با رفتارهای تبعیضآمیز، محرومیت از امکانات پزشکی، شکنجههای جسمی و روحی مواجه هستند.