سرکوب در ایران – گزارش ماهانه مانیتورینگ حقوق بشر ایران، ژوئیه ۲۰۲۱
مقدمه
ماه ژوئیه با روی کار آمدن آخوند محسنی اژه ای بر سر قوه قضاییه ایران همراه بود.
خامنه‌ای طی حکمی اژه‌ای را در رأس دستگاه قضائیه، یعنی دستگاه جنایت و اعدام در ایران، گماشت. خامنه ای در حکم خود از «تجربه گرانبها و سابقه درخشان» اژه‌ای نام برد.
حال آنکه اژه ای به‌عنوان معاون اول قوه قضاییه، دادستان کل رژیم و وزیر اطلاعات سابقه طولانی در سرکوب و نقض حقوق بشر دارد.
خامنه ای در «آرایش جنگی و سرکوبگرانه جدید» پس از انتخابات، دستگاه اجرایی را به کسی سپرده که سابقه مخوفی در کشتار هزاران مخالف سیاسی دارد. دستگاه قضایی و مقننه را نیز تحت ریاست مهره‌های امنیتی و اطلاعاتی قرار داده که سابقه‌ی تاریکی از سرکوب یا حبس و حذف مخالفان را دارند.
به نظر میرسد که در این آرایش جدید، خامنه ای خود را برای سرکوب اعتراضات و محدود کردن هر چه بیشتر فعالان مدنی و سیاسی به منظور خفه کردن هرگونه صدای مخالف در ایران آماده میکند.
در ماه گذشته همچنین شاهد بالا گرفتن اعتراضات مردم در استان خوزستان بودیم. اعتراضاتی که در ابتدا در اعتراض به کمبود آب و بحران‌های ناشی از آن آغاز شده و در دوازدهمین روز خود با عبور از خوزستان، لرستان و تبریز، به پایتخت هم رسید و از آنجا به کرج و کرمانشاه گسترش یافت.
هم‌زمان بسیاری از فعالان مدنی و شماری از هنرمندان و کانون‌های مختلف صنفی در حمایت از این اعتراضات مسالمت‌آمیز اقدام به صدور بیانیه و یا برگزاری تجمع کرده‌اند.
از طرف دیگر حکومت آخوندی هم‌چون همیشه سرکوب معترضان را در دستور کار قرار داد. حداقل دوازده نفر از معترضان توسط نیروهای امنیتی کشته شدند و شمار زیادی از شهروندان بازداشت شدند.
براساس گزارش نت بلاکس، موسسه پایش فنی ترافیک جهانی اینترنت، اختلال قابل توجه در سرویس اینترنت همراه در ایران نیز از روز پنجشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۰ و در بحبوحه اعتراضات گسترده علیه بی‌آبی در استان خوزستان آغاز شد و در روزهای بعد ادامه یافت.
مقامات قضایی و رسانه‌های نزدیک به حاکمیت نیز مانند گذشته از دست داشتن «دشمنان و بیگانگان» در این اعتراضات خبر دادند و با «اغتشاش‌گر» نامیدنِ معترضان، تلاش کردند سرکوب مردم معترض را ضروری و مشروع جلوه دهند.
طی ماهی که گذشت، علاوه بر این شاهد ادامه اعدامها و اعطای احکام شلاق، قتل کولبران با شلیک بی ضابطه ماموران، و نیز شیوع بیماری کرونا در زندان‌ها به دلیل عدم رسیدگی توسط مقامات زندان بودیم.
مانیتورینگ حقوق بشر در این گزارش آماری به گوشه هایی از واقعیت نقض گسترده حقوق بشر در ایران می پردازد.
اعدام
در ماه ژوئیه دستکم ۴۸ حکم اعدام در زندانهای ایران به اجرا در آمد. دستکم ۱۹ مورد از اعدامها با جرائم مربوط به مواد مخدر و ۲۶ اعدام به جرم قتل به اجرا در آمده است. دو تن به جرم لواط به عنف اعدام شدند. از اتهام یک تن دیگر اطلاعی در دست نیست.
همچنین در ماه گذشته حکم اعدام یوسف مهراد و سعدالله فاضلی در دیوان عالی کشور به تأیید رسید. سعدالله فاضلی به اتهام «توهین به مقدسات» و «سب‌النبی» به سه‌بار اعدام و یوسف مهراد به یک‌بار اعدام محکوم شده است. تلفن‌های این دو زندانی عقیدتی با دستور دادستان قطع شده و آنها امکان هیچ‌گونه تماسی با خانواده‌های‌شان و با بیرون از زندان ندارند. این موضوع با توجه به تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور، شرایط این زندانیان عقیدتی را بسیار «نگران‌کننده» کرده است.
بازداشت ها
- دستگیری های عمده خیابانی: دستکم ۵۵۰ مورد
- دستگیری تحت عنوان اراذل و اوباش: دستکم ۲۵۸۱ مورد
- دستگیری شهروندان: دستکم ۳۳ مورد
- دستگیری جوانان: دستکم ۶ مورد
در یک نمونه، روز پنجشنبه ۱۰ تیر ۱۴۰۰، دو کودک بلوچ در شهرستان راسک توسط مأموران اطلاعات سپاه بازداشت شدند. هویت این دو تن، شهزاد برم ۱۵ ساله و امیرحسین ساربوکی ۱۴ ساله عنوان شده بود.
در نمونه ای دیگر، صبح دوشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۰ ناهید کمانگر، فرزند حسین کمانگر، زندانی سیاسی محبوس در زندان سنندج، پس از احضار به ستاد خبری اطلاعات کامیاران بازداشت و به بند زنان زندان سنندج منتقل شد.
کرونا در زندان
در ماهی که گذشت، شیوع کرونا در زندان ها و محرومیت زندانیان از رسیدگی های ضروری ادامه داشت.
به گزارش منابع مطلع، ۸۰درصد زندانیان در زندان خلخال به کرونا مبتلا شدند و از درمان محروم ماندند.
زندان زنان نیز دارای وضعیتی مشابه بود.
طی ماهی که گذشت، گزارشی از سوی عالیه مطلب زاده، زندانی سیاسی از اوین منتشر شد. وی گزارش داده بود که مسئولان زندان، زنان مبتلا به کرونا را در قرنطینه های بدون شرایط بهداشتی رها کرده اند و آنها را از دریافت خدمات و رسیدگی های ضروری نیز محروم ساخته اند.
در ماه ژوئیه دستکم ۹ زن زندانی به دلیل کرونا به مرخصی اعزام شدند.
در میان آنها می توان از گیتی پورفاضل، وکیل بازنشسته دادگستری و زندانی سیاسی نام برد.
شرایط زندان
در ماه ژوئیه، وضعیت در زندان های ایران کماکان وخیم گزارش شد.
قطعی مکرر آب و برق و تلفن در زندان مرکزی کرج که باعث مشکلات عدیده برای زندانیان بود؛
تا قطعی برق در زندان جیرفت و هجوم ماموران نقابدار در این زندان برای ضبط گوشی های موبایل جهت جلوگیری از درج خبرها به بیرون.
در ماهی که گذشت همچنین شاهد درگیری بزرگی در زندان ارومیه بودیم که به مصدومیت ۱۶زندانی و کشته شدن یک تن انجامید. علت این واقعه، توزیع نامناسب جیره مواد غذایی از سوی ماموران زندان بود. این مساله به اعتراض و اغتشاش میان زندانیان منجر شد و منجر به تلفات انسانی گردید.
اقلیت های مذهبی و قومی
در ماهی که گذشت، سرکوب و فشار بر اقلیت های مذهبی و قومی در ایران ادامه داشت.
احکام حبس، دستگیری های خودسرانه، فشار و ممنوعیت از فعالیت آزادانه از سوی ماموران رژیم بر اقلیت ها در ایران ادامه داشت.
- روز پنج شنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۰ یک نوجوان ۱۷ ساله اهل سنندج توسط نهادهای امنیتی رژیم ایران در شهر بانه بازداشت شد. هویت وی فرشید مجیدی نژاد اهل سنندج اعلام شده بود. این نوجوان پس از بازداشت به مکان نامعلومی منتقل شد.
- روز پنجشنبه ۱۰ تیر ۱۴۰۰، دو کودک بلوچ در روستای جکیگور از توابع شهرستان راسک توسط مأموران اطلاعات سپاه بازداشت شدند. هویت آنها، شهزاد برم ۱۵ساله، و امیرحسین ساربوکی ۱۴ ساله عنوان شده بود. نیروهای اطلاعات سپاه در جریان یورش شبانه، امیرحسین را در حالی که خواب بود بازداشت کردند.
- عصر دوشنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۰ ، یک شهروند بلوچ در شهر راسک توسط نیروهای امنیتی ربوده و به قتل رسید. جسد این شهروند با هویت حمید بلوچ چند ساعت پس از بازداشت از سوی مردم محل، کشف گردید.
- روز سه شنبه ۵ مرداد ۱۴۰۰، حامد عاشوری، نوکیش مسیحی جهت تحمل دوران محکومیت ۱۰ ماهه خود، راهی زندان مرکزی کرج شد. عاشوری در ۴ اسفند ۱۳۹۷، در فردیس کرج، توسط مأموران امنیتی زمانی که از منزلش خارج شد، بازداشت و به مدت ده روز در زندان رجایی شهر نگه داشته شد. وی سپس به زندان قزلحصار منتقل شد و دو روز در آنجا محبوس بود. ماموران امنیتی این شهروند مسیحی را مورد بازجویی قرار داده و زمانی که وی در بازداشت بوده، دست به تفتیش منزلش زدند.
- امین ذوالفقاری، محبوبه میثاقیان، میترا بندی امیرآبادی و هیوا یزدان مهدی آبادی، چهار شهروند بهائی ساکن یزد به مجموعا ۱۳ سال و چهار ماه حبس محکوم شدند. این شهروندان هر یک از بابت اتهام عضویت در گروه های مخالف نظام به ۲ سال و ۸ ماه حبس و از بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به ۸ ماه حبس محکوم شدند.
قتل های خودسرانه
دستکم هشت تن از شهروندان توسط ماموران نظامی و مسلح حکومتی شامل نیروهای سپاه، امنیتی و هنگ مرزی در ماه ژوئیه به قتل رسیدند. همچنین دستکم ۱۸ تن از شهروندان در ماه گذشته با شلیک بی ضابطه نیروهای امنیتی و نظامی زخمی شده اند.
