بند زنان مخوف ترین بخش زندان وکیل آباد
بند زنان در زندان وکیل‌آباد یکی از مخوف‌ترین بخش‌های این زندان است. ازدحام شدید، شرایط نامناسب بهداشتی و نقض گسترده حقوق زندانیان، اهانت و آزار جنسی و شکنجه های روانی، زنان زندانی به‌ویژه زندانیان سیاسی و عقیدتی را، تحت فشارهای شدید جسمی و روحی قرار داده است.
ازدحام و شرایط غیرانسانی: حبس در فضای محدود و خفقان آور
بند زنان زندان وکیل آباد شامل ۱۴ سلول با ظرفیت مجموعاً ۵۰ نفر است، اما بیش از ۲۰۰ زندانی زن در این فضای کوچک و شلوغ محبوسند. در هر سلول، بین ۱۴ تا ۱۸ زندانی در فضایی محدود و بدون هیچگونه امکانات رفاهی در شرایطی غیر انسانی نگهداری می‌شوند.
وضعیت بهداشتی فاجعه‌بار: تهدید سلامت زندانیان
یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در بند زنان، وضعیت بهداشتی نامناسب است. ساختمان قدیمی و فرسوده زندان، نبود امکانات بهداشتی، زندانیان زن را در معرض بیماری‌های پوستی و عفونی قرار داده است. وجود حشرات، سوسک و موش، کمبود مواد شوینده، محیط آلوده و حتی عدم دسترسی به امکانات برای شست‌وشوی لباس‌ها باعث تهدید وضعیت سلامت آنها می‌شود. در برخی موارد، بیماری‌های حاد و عفونت‌ها در این زندانیان گسترش می‌یابند و بسیاری از آنها بدون دریافت مراقبت‌های پزشکی مناسب رها می‌شوند.
کمبود امکانات: تحمیل هزینه‌های سنگین به زندانیان
زندانیانی که تازه از قرنطینه وارد بند می‌شوند، مجبورند تمام مایحتاج خود را با قیمت‌های بالا از فروشگاه زندان تهیه کنند. بسیاری از این افراد توان مالی لازم برای خرید اقلام ضروری را ندارند و به کمک سایر زندانیان وابسته‌اند. در همین حال، وضعیت نامناسب آشپزخانه زندان و غذاهای بد و بدون کیفیت نیز نگرانی‌هایی درباره سلامت زندانیان ایجاد کرده است.
آزار جنسی و شکنجه‌های روحی: فساد اخلاقی و نظارت غیرقانونی بر بند زنان
یکی از اساسی‌ترین مشکلات زنان در زندان وکیل‌آباد، آزار جنسی و روحی است که بسیاری از آنها تجربه کرده‌اند. مقامات زندان و نگهبانان با سوءاستفاده از قدرت، زنان زندانی را تحت فشارهای جنسی و روحی قرار میدهند. برخی گزارش‌ها از تعرض‌های جنسی توسط نگهبانان و دیگر مقامات زندان حکایت دارند، که با استفاده از دوربین‌های مداربسته، بند زنان را تحت نظر داشته و زندانیان زن را برای اهداف خود انتخاب و آنها را تحت شکنجه های روحی از جمله تجاوز و آزار جنسی و تحقیر و توهین مستمر قرار میدهند. این امر نشان‌دهنده‌ی یک تخلف آشکار و نقض جدی حقوق بشر در زندان وکیل آباد است.
سرکوب و شکنجه جسمی: زنان زندانی در معرض خشونت فزاینده
زنان زندانی سیاسی و عقیدتی در بند زنان زندان وکیل‌آباد، تحت شکنجه‌های جسمی وحشیانه‌ای از جمله ضرب‌وشتم، محرومیت از غذا و دارو، و حتی شوک الکتریکی قرار دارند. این شکنجه‌ها نه تنها برای شکستن روح و جسم زندانیان است، بلکه در پی تغییر رفتارهای سیاسی آنها و وادار کردنشان به اعترافات نادرست انجام می‌شود.
فضای امنیتی و محدودیت‌های شدید: عدم دسترسی به حقوق اولیه زندانیان
زنان زندانی در بند پنج، که به‌ویژه شامل زندانیان سیاسی و عقیدتی است، از دسترسی به حق هواخوری، فروشگاه یا بهداری محروم‌اند. مسئولان زندان، با جوشکاری پنجره‌ها و قفل کردن درب‌ها، موجب ایجاد فضای بسته و غیرانسانی شده‌اند که حتی هوای تازه برای تنفس زندانیان فراهم نیست. زندانیان از حق دیدار با خانواده یا ملاقات با وکیل خود محروم هستند و این اقدامات، نقض آشکار حقوق اولیه زندانیان است.
شورش و اعتراض زنان زندانی: فریاد در برابر ستم و نقض حقوق بشر
زندانیان زن در زندان وکیل آباد در هفته اول مردادماه ۱۴۰۳، در اعتراض به شرایط غیرانسانی زندان دست به اعتراض زدند. این اعتراضات با سرکوب شدید و خشونت از سوی ماموران گارد زندان مواجه شد. بهداری زندان نیز به دستور مقامات زندان از مداوای زندانیانی که مورد ضرب و شتم قرار گرفته خودداری کرد.
شورش و اعتراض مجدد زنان زندانی در زندان وکیل آباد ، روز شنبه ۱۳مرداد1403 صورت گرفت. گارد ویژه به دستور مقامات زندان به سرکوب شدید‌تر زندانیان اقدام کرده و درب سلول‌ها را به مدت ۸ساعت بسته و به زندانیان اجازه رفتن به دستشویی، فروشگاه، هواخوری و یا بهداری داده نشد. به دستور رئیس حفاظت زندان برخی از زندانیان به بند آسایش که محل زندانیان با اختلال‌های روانی است منتقل شدند و برخی نیز از ملاقات، تماس و مرخصی محروم شدند.
بستن زندانیان به صورت صلیبی به تخت و انتقال به بند بیماران اعصاب و روان
مقامات زندان وکیل آباد مشهد پس از سرکوب زندانیان زن چندین تن از آنها را در بخش آسایش به صورت صلیبی به تخت بستند. به همین دلیل دست‌ها و پاهای زندانیان به دلیل فشار دستبند‌ها زخمی شده و درحال عفونی شدن است.
برخی دیگر را به بند آرامش که مخصوص بیماران اعصاب و روان است منتقل کردو به آنها داروهای اعصاب میدهند که زمینه اعتیادآنها را فراهم میکند.
بند مادران وکودکان خردسال در زندان وکیل آباد
زنان باردار، کودکان و مادران‌شان در بند چهار زندان وکیل آباد مشهد، جایی که به ارشاد دو معروف بوده است، نگهداری می‌شوند. این بخش با یک در از سایر بخش‌های زندان جدا شده است و سایر زندانیان با آن ارتباط مستقیم ندارند. اما شرایط این بخش از نظر بهداشت، غذا و سایر امکانات، تفاوتی با موقعیت کل این زندان ندارد.
بسیاری از زنان در زندان باردار می‌شوند و فرزندان‌شان در زندان به دنیا می‌آیند. کودکانی هم هستند که حاصل تجاوز مردان از جمله خود مسئولین و زندانبانان زندان به مادران‌شان هستند. این زنان بدلیل نداشتن مدرک و نداشتن امکان مالی برای گرفتن وکیل و قوانین رژیم، نه تنها به شکایاتشان رسیدگی نشده بلکه خودشان به اتهام زنا به زندان افتادند و حتی در معرض حکم – سنگسار – هستند.کودکانی که همراه مادران بازداشت شده‌اند یا کودکان به دنیا آمده در زندان، بدون کفش و لباس گرم، در هواخوری یا روی موکت‌های آلوده بخش مربوط به زنان حامله و کودکان و مادران در بند زنان زندان وکیل آباد مشهد، در محیطی نا امن، راه می‌روند و بزرگ می‌شوند. آنها بدون دسترسی به امکانات آموزشی متناسب با سن‌شان، در کنار مادران‌شان، از غذای بی‌کیفیت و کم زندان می‌خورند و به دلیل شرایط اقتصادی مادران‌شان، از دسترسی به غذای مکمل محروم‌اند. بیشتر وقت‌شان را در اتاق‌هایی تنگ، خفه و پر جمعیت می‌گذرانند.
جدایی مادران از فرزندان: تراژدی انسانی در دل زندان
به محض رسیدن کودک به دو سالگی، کودک را از مادر جدا می‌کنند. اگر مادر، خانواده‌ای بیرون از زندان نداشته باشد، کودک را تحویل بهزیستی میدهند. بعد از آن دیگر سرنوشت کودک مشخص نیست. ممکن است بهزیستی مرکز استان جا نداشته باشد، کودک را بدون اطلاع مادر، به بهزیستی شهرستان میدهند. ملاقاتی هم در کار نیست. وقتی مادر آزاد می‌شود، هیچ تصوری ندارد که کجا و چگونه دنبال فرزندش بگردد.
واکنش سازمانها و مراکز حقوق بشری در مورد وضعیت زنان زندانی
گزارش‌های مختلف از سازمان‌های حقوق بشری مانند عفو بین‌الملل، سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی وجود دارد که وضعیت حقوق بشر در زندان‌ها، به‌ویژه وضعیت زنان زندانی و نقض حقوق آنها را مورد بررسی قرار داده‌اند.
- شرایط غیربهداشتی در زندان‌ها: سازمان‌های حقوق بشری مانند عفو بین‌الملل بارها از شرایط بحرانی زندان‌ها و نبود امکانات بهداشتی برای زندانیان زن گزارش داده‌اند.
- آزار جنسی و خشونت‌های جسمی : عفو بین‌الملل و دیگر نهادهای حقوق بشری بارها به شکنجه‌های جسمی مانند ضرب‌وشتم و شوک الکتریکی و بطور خاص به آزارهای جنسی توسط مقامات زندان و بازجویان، اشاره کرده‌اند.
- سرکوب زندانیان سیاسی و عقیدتی: زنان زندانی سیاسی و عقیدتی که در زندانهای ایران محبوس هستند، با محدودیت‌های شدیدی روبه‌رو هستند. از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به محرومیت از ملاقات‌های خانوادگی، عدم دسترسی به وکیل، و شکنجه‌های روانی و جسمی اشاره کرد. این موارد در گزارش‌های سازمان ملل و عفو بین‌الملل به وضوح بیان شده است.
- زندانیان زن و مسأله جدا کردن مادران از فرزندان: جدا کردن کودکان از مادران زندانی، به ویژه پس از دو سالگی، یکی از موضوعات حساس و بارها گزارش‌شده در سطح بین‌المللی است. بسیاری از سازمانها از جمله سازمان ملل به نقض حقوق کودکانی که در زندان به دنیا می‌آیند و جدا شدن آنها از مادران‌شان، انتقاد کرده‌اند.
- ضرورت واکنش فوری نهادهای حقوق بشری
وضعیت بند زنان زندان وکیل آباد مشهد، نمونه‌ای آشکار از نقض سیستماتیک حقوق بشر است. ازدحام بیش از حد، شرایط غیربهداشتی، نبود امکانات اولیه، بهره‌کشی اقتصادی و برخوردهای خشونت‌آمیز، همگی نشان‌دهنده نادیده‌گرفتن کرامت انسانی زندانیان است. نهادهای حقوق بشری و سازمان‌های بین‌المللی موظف‌اند این شرایط را بررسی کرده و مقامات مسئول را نسبت به اصلاح این وضعیت تحت فشار قرار دهند.سکوت در برابر چنین فجایعی، به معنای تأیید و تداوم نقض وحشتناک حقوق بشر است.
