زندانی سیاسی شهریار براتی‌نیا، فعال حقوق بشر، شاعر، مولف و مترجم اهل یاسوج، در سال‌های اخیر به دلیل فعالیت‌های حقوق بشری و اجتماعی خود با فشار شدید از سوی نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی مواجه شده است. دستگیری و دیپورت اخیر او از ترکیه به ایران، نمونه‌ای از سرکوب سیستماتیک فعالان حقوق بشر در ایران است.
شهریار براتی‌نیا متولد ۱۳۷۵ در یاسوج است و فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه حقوق کودکان، محیط زیست و مسائل کارگری داشته است. او همچنین به تاریخ و فرهنگ مردم لر علاقه‌مند بوده و در حال نگارش کتابی در این زمینه بود که پیش از بازداشت به سرانجام نرسید.
دستگیری‌ها و فشارهای امنیتی
براتی‌نیا برای اولین بار در تیرماه ۱۴۰۰ در سنندج و بدون ارائه احضاریه بازداشت شد. او پس از چهار ماه بازجویی و حبس در زندانهای مختلف، با وثیقه ۷۰۰ میلیون تومانی به صورت موقت آزاد شد. افزایش فشارهای امنیتی باعث شد که در اردیبهشت ۱۴۰۲ او ناچار به ترک ایران شده و به ترکیه پناهنده شود.
دیپورت به ایران
در استانبول، پلیس ترکیه شهریار براتی‌نیا را بازداشت و به یک کمپ موقت در شرق این کشور منتقل کرد. با وجود تهدیدهای نیروهای اطلاعات ترکیه برای امضای نامه بازگشت داوطلبانه، او از این کار امتناع کرد. سرانجام در ۱۲ مرداد ۱۴۰۲ به ایران دیپورت و تحویل نیروهای مرزبانی شد. پس از بازگشت، او ابتدا به اداره اطلاعات خوی و سپس به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل گردید.
اتهامات و محکومیت
در پرونده اخیر، شهریار براتی‌نیا با اتهامات «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» و «تبلیغ علیه نظام» روبرو شد. او در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ۳ سال و ۷ ماه حبس برای اتهام نخست و ۸ ماه حبس برای اتهام دوم محکوم شد. به این احکام، ۱۷ ماه حبس از پرونده قبلی او نیز اضافه شده و در مجموع به ۵ سال و ۸ ماه حبس تعزیری محکوم گردید. همچنین بابت خروج غیرقانونی از مرز، به پرداخت ۶ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شده است.
شهریار براتی‌نیا پس از گذشت سه ماه از بازداشت، در اعتراض به نگهداری طولانی‌مدت در سلول انفرادی، اعتصاب غذای ۹ روزه‌ای را آغاز کرد. سرانجام در ۱۱ آبان ۱۴۰۲ به بند عمومی زندان اوین منتقل شد.
براتی‌نیا همواره به حقوق مردم لر و مناطق لرنشین ایران توجه ویژه داشته است. مسائل فقر، تبعیض و حقوق پایمال‌شده این مناطق از جمله موضوعات مورد تمرکز او بوده است. او در رابطه با خودسوزی زنان در «زیلایی» و مشکلات کارگران “شوتی‌بری” مطالباتی را مطرح کرده است.
شهریار براتی‌نیا به عنوان یک فعال حقوق بشر، علیرغم سرکوب و فشارهای امنیتی، همچنان به فعالیت‌های خود ادامه داده و اکنون دوران محکومیت خود را در زندان اوین می‌گذراند. داستان او نمایانگر چالش‌های بی‌پایان فعالان حقوق بشر در ایران است.
