مقدمه
از موارد نقض حقوق بشر در ماه اکتبر میتوان به ۲۲ مورد اعدام كه شامل يك زن جوان که در زمان بازداشت زیر ۱۸ سال بوده است، بازداشت گسترده شهروندان عرب اهوازی و کامیون‌داران، قتل کولبران، وضعیت زندانیان سیاسی در زندانهای مختلف و صدور احکام شلاق اشاره کرد.
از موارد نقض حقوق بشر در ماه اکتبر، میتوان به اتهام جدید علیه پنج تن از فعالان محیط زیست توسط دادستانی تهران اشاره کرد.
دادستان براساس نامه‌ای از سوی ارتش، خواستار تفهیم اتهام افساد فی الارض به پنج فعال زیست محیطی از هشت فعال بازداشت شده در دی ماه سال گذشته، شده است.
مراد طاهباز، نیلوفر بیانی، هومن جوکار، سپیده کاشانی و طاهر قدیریان از جمله پنج فعال محیط زیست هستند که به افساد فی الارض محکوم شده اند و نزدیک به ۹ ماه است که در «بازداشت موقت» سازمان اطلاعات سپاه پاسداران هستند.
از طرف دیگر فرشید هکی یک وکیل و فعال محیط زیست روز ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸، در نزدیکی باغ فیض تهران به طرز مشکوکی به قتل رسید و جسد وی به آتش کشیده شد. چند روز پس از انتشار گسترده این خبر در شبکه های اجتماعی رسانه های حکومتی به نقل از پزشکی قانونی مدعی شدند که علت مرگ وی خودسوزی بوده است. اما به دنبال انتشار این خبر پزشکی قانونی این دعاوی را تکذیب و اعلام کرد هیچ اظهار نظری در مورد این پرونده نداشته … هرگونه نتیجه و تشخیص علت فوت توسط قاضی پرونده اعلام می‌شود. (خبرگزاری ایلنا – ۲۳ اکتبر ۲۰۱۸)
حق حیات
الف) اعدام
شمار اعدامهای ثبت شده توسط مانیتورینگ حقوق بشر ایران در ماه سپتامبر به بیش از ۲۲ تن بالغ گردیده است. این اعدام‌ها در زندانهای ارومیه، بیرجند، قزوین، رجایی شهر، شهرکرد، فردوس، اصفهان، مراغه، ایلام، شیروان خراسان، سیرجان، زاهدان، اردبیل صورت گرفته است.
در شمار اعدامهای ماه اکتبر یک زن جوان به نام زینب سکانوند لگران نیز حضور داشت وی در زمان بازداشت ۱۷ سال داشت و در حالی اعدام شد که موارد نقض در پرونده وی وجود داشت.
اسامی و مشخصات زندانیان اعدام شده در ماه اکتبر :
ب) قتل‌های خودسرانه
در ماه اکتبر ۱۱ مورد قتل خودسرانه صورت گرفته است که ۷ مورد مربوط به کولبران و کاسبکاران کرد و ۴ مورد مربوط به شهروندان بلوچ بوده است.
رژیم ایران که میلیاردها دلار کالای قاچاق از بنادر ویژه سپاه پاسداران وارد می‌کند کولبران زحمتکش را به بهانه وارد کردن جنس قاچاق با شقاوت به رگبار گلوله می‌بندند و خانواده‌های زیادی را بی‌سرپرست می‌کنند.
شمار زیادی از کولبران محروم، که برخی منابع آن را ۳۰۰هزار نفر اعلام می‌کنند و از هیچ‌گونه حقوق کار برخوردار نیستند. همواره هدف شلیک گلوله و یا بازداشت قرار دارند.
ج) احكام و مجازات‌های بيرحمانه
در طی ماه اکتبر دستگاه قضاییه ایران برای ۶۰ نفر حکم شلاق و برای یک نفر نیز حکم قطع دست صادر کرده است .
- ۱۵ تن از کارگران هپکو اراک در شعبه ۱۰۶ دادگاه کیفری دو شهرستان اراک به یک تا دو سال حبس و ۷۴ضربه شلاق محکوم شدند.
- پدرام پذیره، دانشجوی کارشناسی ارشد در دادگاه بدوی به ۷ سال زندان و۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
- یازده تن از بازداشت شدگان تظاهرات سراسری دی‌ماه ۹۶، در اراک به حبس و شلاق محکوم شده اند.
- ۱۵ تن از کارگران هپکو اراک در شعبه ۱۰۶ دادگاه کیفری دو شهرستان اراک به یک تا دو سال حبس و ۷۴ضربه شلاق محکوم شدند.
- پدرام پذیره، دانشجوی کارشناسی ارشد در دادگاه بدوی به ۷ سال زندان و۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
- یازده تن از بازداشت شدگان تظاهرات سراسری دی‌ماه ۹۶، در اراک به حبس و شلاق محکوم شده اند.
ه) بازداشت و دستگيري‌ها:
مجموع آمار بازداشت و دستگیری ها در ماه اکتبر ۲۴۴۲ مورد ثبت شده است. از مجموع این دستگیری‌ها ۵۴۳ مورد سیاسی ،۱۱ مورد اقلیت‌های قومی و مذهبی و ۱۸۸۸ مورد خودسرانه می باشد.
- رژیم ایران از روز ۳۱ شهریور ۱۳۹۷، در شهر اهواز واقع در جنوب غربی ایران اقدام به بازداشت خودسرانه صدها تن کرده است.
- هاشم خواستار، عضو کانون صنفی معلمان مشهد از صبح روز ۱ آبان ماه ناپدید شده بود و پس از پیگیری های خانواده خواستار مشخص شد که ایشان در بند بیماران ممنوع‌الملاقات بیمارستان روانپزشکی ابن سینا مشهد که مخصوص اختلالات و ناهنجاریهای روانی است تحت بازداشت می‌باشد.
- دور جدید اعتصاب سراسری کامیون‌داران که در ۲۹۰ شهر در ۳۱ استان شکل گرفت، بیش از ۲۶۱ تن از رانندگان اعتصاب کننده بازداشت شدند. دادستان قزوین از احتمال صدور حکم اعدام برای ۱۷ تن از کامیون‌داران بازداشت شده خبر داده است.
- معلمان و فرهنگیان ایران به دنبال فراخوان قبلی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران در اعتراض به پایین بودن حقوق و مزایای خود و زندگی در زیر خط فقر، تورم و گرانی و کاهش قدرت خرید، زندانی کردن معلمان، محرومیت از تشکل‌های مستقل، برخوردار نبودن از بیمه کارآمد و فراگیر، اجرا نشدن قانون مدیریت خدمات کشوری از سال ۸۵، چپاول موجودی صندوق ذخیره فرهنگیان، اجرا نشدن طرح رتبه بندی طی سه سال گذشته و اجرا نشدن طرح معلم تمام وقت تحصن کرده و خواستار تامین امنیت فعالان صنفی، آزادی معلمان دربند، لغو احکام درون سازمانی در خصوص فعالان صنفی و بازگشت به کار فعالان صنفی و فرهنگی از روز یکشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۷، به مدت دو روز در ۳۳۷مدرسه، دبیرستان و هنرستان در ۱۰۴شهر و در ۲۹ استان، اقدام به تحصن کردند. در پی این اعتصاب بیش از ۹ تن از فرهنگیان و معلمان احضار و بازداشت شدند.
و) وضعیت زندانیان - فرهاد میثمی پزشک و فعال مدنی در زندان اوین در اعتراض به بازداشت رضا خندان همسر نسرین ستوده وکیل دادگستری و فعال حقوق بشری از روز ۱۰ مرداد ۹۷، اقدام به اعتصاب غذا کرده است. وی ۲۳ روز در اعتصاب غذا خشک بود و پس از آن مجدد اعتصاب خود را به در خواست نسرین ستوده به اعتصاب تر تبدیل کرد. مسئولین زندان از یک ماه پیش فرهاد را از بند چهار با خشونت به بهداری اوین منتقل شده کرده و برخلاف میلش به او سرم وصل کرده اند.
- ماموران گارد زندان مرکزی ارومیه روز دوشنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۷، به بند ۱۲ این زندان که مربوط به زندانیان سیاسی است، یورش برده و شماری از زندانیان سیاسی که نسبت به ضرب و شتم یکی از همبندیان خود اعتراض کرده بودند را مورد ضرب و شتم قرار داده و برخی را به سلول انفرادی منتقل کرده اند. در پی این حمله ۷۰ تن از زندانیان سیاسی بند ۱۲ و ۱۳ زندان مرکزی ارومیه، در اعتراض به یورش گارد ویژه زندان، ضرب و شتم همبندیان و انتقال برخی از آنان به سلول انفرادی اقدام به اعتصاب غذا کرده اند.
- گلرخ ایرایی، آتنا دائمی و مریم اکبری منفرد سه زن زندانی سیاسی در بند زنان زندان اوین، روز سه شنبه ۱۰ مهر ۱۳۹۷، با دستور شفاهی رئیس بند زنان این زندان به دنبال اعتراض به بازرسی غیرقانونی به مدت سه هفته از داشتن ملاقات خانوادگی محروم شدند.
- نسرین ستوده از روز ۲۵ شهریور به دلیل عدم رعایت حجاب در زمان ملاقات به مدت سه هفته از ملاقات محروم شده است. سهیل عربی زندانی سیاسی در زندان تهران بزرگ بیش از چند هفته است که از ملاقات محروم است.
نقض حقوق پایه :
روز ۱ آبان ۱۳۹۷، رئیس پلیس تهران از بازداشت ۴۵ جوان زیر ۱۸ سال تحت عنوان طرح مرحله چهارم دستگیری ارازل و اوباش خبر داد.
خبرگزاری تسنیم به نقل از حسین رحیمی رئیس پلیس تهران اعلام کرده است « در مجموع ۲۴۰ نفر از افرادی که اقدام به اوباش گری، زورگیری، تخریب اموال عمومی و تشویش اذهان عمومی در فضای مجازی نقش داشتند، بازداشت شده که ۴۵ نفر از این افراد زیر ۱۸ سال سن دارند همچنین ۵۱ نفر از آنها دارای سوابق متعدد و اوباش گری و سابقه زندان هستند.»
خبرگزاری ایسنا ضمن انتشار خبر بازداشت جوانان در تهران تحت عنوان ارازل و اوباش ویدئویی را منتشر کرده است که در آن نشان میدهد که رئیس پلیس تهران در خیابان اقدام به بازجویی از یکی از بازداشت شدگان کرده است.
در این ویدیو جوان بازداشت شده که سابقه بازداشت نیز نداشته است می‌گوید« عموی من را سه ماه پیش بازداشت کردند و از کلانتری به زندان منتقل کردند و پس از۱۲ ساعت در زندان بخاطر ضرب و شتم فوت کرده و تا الان هرچقدر که پیگیری کردیم نتوانستیم پرونده او را پیدا کنیم.»
پلیس ایران همواره تحت عنوان طرح‌های مختلف جهت ایجاد رعب و وحشت اقدام به بازداشت گسترده شهروندان و جوانان می‌کنند.