کولبران ایران – روز شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ یک کولبر به نام “هیوا قادری” اهل سردشت در پی تعقیب و گریز نیروهای حکومتی در ارتفاعات مرزی سارداو واقع در بانه از این ارتفاعات سقوط کرد و جان خود را از دست داد.
همچنین در همین روز یک کولبر دیگر به نام “حاجی مینه عالی” اهل روستای دوله تو از توابع سردشت در پی شلیک نیروهای حکومتی در مرز این شهرستان به شدت از ناحیه دست و پا زخمی شد.
فقر و بیکاری گسترده به ویژه در مناطق مرزی منجر به ایجاد مشاغل کاذب مانند کولبری شده که در آن کولبران ایران برای به دست آوردن لقمه ای نان، بارهای سنگین را روی دوش خود حمل می کنند.
بسیاری از این کولبران افراد تحصیل کرده و از جوانان می باشند ولی به دلیل نبود شغل مناسب به این شغل روی می آورند. کولبری بیشتر در مناطق کردستان و آذربایجان غربی رواج دارد و معمولا از ساکنین روستاهای محلی که شامل زنان و مردان و حتی کودکان با سنین ۱۳ سال را نیز شامل می شود.
رژیم شغل کولبری را به قاچاقچی طبقه بندی می کند و مرتبا به آنها شلیک کرده که باعث کشته شدن آنها می شود.
کولبران برای تامین زندگی خود مجبور به این کار سخت و طاقت فرسا می شوند و جان خود را نیز در این مسیر بخصوص با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی از دست می دهند؛ کولبران بسیاری نیز در پی تعقیب و گریز نیروهای حکومتی در اثر سقوط از ارتفاعات جان می بازند و یا در اثر حوادث دیگر از جمله یخ زدگی جان خود را از دست می دهند.