پنج زندانی سیاسی محبوس در زندان شیبان اهواز، مختار آلبوشوکه، مصطفی هلیچی، رضا حزباوی، عباس ساعدی و عامر مچاسبه، طبق گزارشها، با شکنجه، محرومیت از خدمات درمانی و بلاتکلیفی طولانیمدت حقوقی مواجه هستند. این افراد در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۴ از طریق ویدیوکنفرانس در جلسهای برای ارائه آخرین دفاعیات خود در برابر اتهام «عضویت در گروه باغی» در دادگاه انقلاب شرکت کردند. این پرونده اکنون در انتظار صدور رأی نهایی است.
بازداشتهای خودسرانه و شکنجهی سیستماتیک
به گفته منابع حقوق بشری، مصطفی هلیچی و رضا حزباوی، هر دو از فعالان فرهنگی و شاعر، در آذر ۱۴۰۳ توسط پلیس امنیت عمومی (پاوا)، از زیرمجموعههای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا)، بازداشت شدند. آنها به مدت یک ماه در بازداشتگاه پاوا نگهداری شده و طبق گزارشها، در این مدت بارها تحت شکنجههای جسمی و روانی قرار گرفتهاند، از جمله ضربوشتم و آویزان کردن از اندامها.
یک هفته پس از این بازداشت، سه نفر دیگر شامل آلبوشوکه، ساعدی و مچاسبه نیز دستگیر و به همان بازداشتگاه منتقل شدند. گزارشها حاکی است که آنها نیز تحت شکنجه قرار گرفتهاند، از جمله در وضعیتهایی که دست و پایشان بسته بوده و از حقوق اولیهی قانونی در مراحل بازجویی محروم بودهاند.
محرومیت از درمان و شرایط غیرانسانی
گزارشها نشان میدهد که این پنج زندانی در شرایط غیربهداشتی و بدون دسترسی کافی به خدمات پزشکی نگهداری میشوند. مختار آلبوشوکه که سالهاست به بیماری فتق مبتلاست، به دنبال شکنجههای اخیر دچار عفونت شده و وضعیت جسمیاش وخیمتر شده است.
با وجود درخواستهای مکرر خانوادهاش برای اعطای مرخصی درمانی، مقامات قضایی و امنیتی از انتقال او به مراکز درمانی خارج از زندان خودداری کردهاند. سایر زندانیان نیز از درمانهای ضروری محروم هستند که این امر نگرانیها درباره سلامت جسمی و روانی آنان را افزایش داده است.
سوابق فردی زندانیان
مختار آلبوشوکه از اسفند ۱۳۸۹ تاکنون بدون حتی یک روز مرخصی در زندان به سر میبرد. او پیشتر به حبس ابد محکوم شده بود؛ حکمی که بر اساس اتهاماتی کلی در حوزه امنیت ملی و بدون ارائه مستندات صادر شده است. در آذر ۱۴۰۳، او به دلیل ارتباط ادعایی با برخی زندانیان سیاسی سابق، به بازداشتگاه پاوا منتقل شد و در آنجا، طبق گزارشها، در وضعیتهای تنشزا و در حالی که دست و پایش بسته بود، تحت شکنجه قرار گرفت. او پس از بازگشت به زندان، در اعتراض به این رفتارها اعتصاب غذا کرد.
رضا حزباوی، شاعر ۳۶ ساله و پدر دو فرزند، پیشتر در آبان ۱۳۹۰ به دلیل شرکت در مراسم ختم یکی از شاعران اهوازی بازداشت شده و به زندان کوتاهمدت و شلاق محکوم شده بود که در نهایت با جریمه نقدی جایگزین شد. بازداشت اخیر او نیز بار دیگر به فعالیتهای فرهنگی مسالمتآمیز مرتبط بوده است.
مصطفی هلیچی به ارتباط با فعالان سیاسی خارج از کشور متهم شده است؛ اتهامی مبهم که بهطور رایج برای سرکوب فعالیتهای مدنی در ایران استفاده میشود. طبق گزارشها، هر دو — هلیچی و حزباوی — در دوره بازداشت تحت شکنجه شدید قرار گرفتهاند که به وخامت وضعیت جسمیشان و انتقالهای مکرر به مراکز درمانی منجر شده است.
الگویی از سرکوب ساختاری
این پرونده نمونهای دیگر از استفادهی مداوم از شکنجه، محرومیت درمانی و اتهامات ساختگی امنیتی برای سرکوب مخالفتها در ایران است، بهویژه در مناطق اقلیتنشین. سازمانهای حقوق بشری هشدار دادهاند که چنین مواردی بخشی از سیاستی گستردهتر برای سرکوب سیستماتیک فعالان جامعه مدنی است که آشکارا با تعهدات بینالمللی حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران در تضاد است.








