وضعیت محیط زیست ایران – پنجم ماه ژوئن (۱۵ خرداد) از سوی سازمان ملل روز جهانی محیط زیست نامگذاری شده است. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ برمی گردد. در آن سال سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد و همزمان با این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه ای را تصویب کرد که منحر به تشکیل برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) شد.
محیط زیست ایران به همه محیط هایی گفته می شود که زندگی در آن در جریان است. به این ترتیب، از شهرها و روستاها، تا جنگل ها و کوه ها و رودخانه ها همگی محیط زیست به شما می روند.
اکوسیستم یک سیستم طبیعی در محیط زیست است. سیستمی شامل، گیاهان، حیوانات و میکروارگانیزم ها که در یک ناحیه مشخص با همه عوامل و اجزای فیزیکی غیرزنده همان محیط در ارتباط هستند.
محیط زیست ایران در سالهای اخیر بخصوص در ۴۰ سال گذشته آسیب های زیادی دیده است.
تخریب جنگل ها و دریاچه ها در ایران
به گفته فائو از ۱۸ میلیون هکتار جنگل در ایران تنها ۷ میلیون هکتار باقی مانده است. علت عمده نابودی جنگل ها در ایران برداشت بی رویه و غیرقانونی چوب، آتش سوزی، فرسایش خاک و خشکسالی های ناشی از برهم خوردن عامدانه اکوسیستم است.
بسیاری از دریاچه ها ایران در سالهای پس از حاکمیت جمهوری اسلامی خشک شده اند و یا در حال خشک شدن هستند. دریاچه ارومیه، هامون و بختگان از این جمله هستند.
ایران دارای رتبه اول فرسایش خاک
خاک حاصلخیز و کوههای ایران نیز در سالهای اخیر آسیب های بسیاری دیده اند. فعالیتهایی با بهانه های عمرانی نظیر راه سازی، معدنکاوی، خطوط انتقال نیرو و ساخت و ساز که اغلب بدون ارزیابی زیست محیطی واقعی برای سودجویی اما تحت عنوان توسعه صورت می گیرد، یکی از مهمترین عواملی است که به محیط های کوهستانی کشور آسیب های بسیاری رسانده است.
از جمله آسیب های دیگر به محیط زیست فرسایش خاک ایران است. ایران دارای رتبه اول فرسایش خاک در جهان است. فرسایش خاک در ایران ۴ برابر میانگین جهانی است. نمونه بارز آن خشک شدن زاینده رود در اثر حفر تونل گلاب کوهرنگ است.
انقراض گونه های جانوری و گیاهی در ایران
در مورد گونه های جانوری در ایران نیز باید گفت که در حال حاضر به گفته مدیر آزمایشگاه بانک سلولهای انسانی و جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی ایران، شمار گونه های جانوری در ایران ۱۲۰۰ گونه است که ۱۵۰ گونه از آنها در حال منقرض شدن هستند. علت عمده از بین رفتن گونه های جانوری، تخریب و از بین بردن زیستگاه طبیعی آنهاست. یکی دیگر از علل نابودی گونه های جانوری آتش سوزی هایی است که به شکلی غیرطبیعی و مداوم در جنگل های ایران رخ می دهد.
در حال حاضر بسیاری از گونه های جانوری چون خرس قهوه ای، پلنگ ایرانی، یوز ایرانی، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، گربه پالاس، سگ آبی، سنجاب ایرانی، کل و بز، قوچ و میش، عقاب طلائی، عقاب مارخور، کرکس (دال) هما، سمندر کردستانی، سمندر آتشین، فوک خزری و لاکپشت پوزه عقابی در خلیج فارس از جمله گونه های جانوری هستند که در خطر انقراض قرار دارند.
براساس گزارش اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) در استان چهارمحال و بختیاری ۱۴ گونه گیاهی و ۱۳ گونه جانوری در حال انقراض هستند.
به گفته کارشناسان حتی مطالعات کافی بر روی گونه های جانوری در بسیاری از مناطق ایران صورت نگرفته و از وضعیت آنها اطلاع کافی در دسترس نیست.
در استان مازندران نیز بیش از ۱۰۰ گونه گیاهی به دلیل تغییرات اکوسیستمی در حال انقراض هستند. سیر کوهی، والک، انواع ارکیده یا ثعلب، گل گاوزبان ایرانی، قاز یاغی، گندکما، باریچه – جرن، کما، کمای ایرانی، سکنبیج، آلاله برفی، اناریچه، گلپر، ترم، زوفا، سوسن چهلچراغ، خشخاش کبیر، شقاقل، ترشک کوهی، مرزه، چای کوهی، آویشن و کاکوتی.
سپاه پاسداران مسبب اصلی تخریب محیط زیست ایران
رژیم ایران اقدامی در جهت محافظت از محیط زیست نمی کند، آن را تخریب می کند. تخریب محیط زیست ایران به فقر و فلاکت بخش عمده ای از مردم شده است.
در حالی که بخشی از مشکل را می توان ناشی از تغییرات آب و هوایی جهانی دانست، مقصر اصلی رژیم حاکم است که با اتخاذ سیاست های نادرست شرایط را بدتر کرده است.
رژیم ایران هیچ سیاستی برای حفظ و حفاظت از محیط زیست ندارد.
این رژیم طی حاکمیت خود برضد محیط زیست عمل کرده است. منابع طبیعی کشور و زیرساخت های آن را تخریب کرده و به آلودگی هوا افزوده است.
سدسازی های بی رویه و برنامه های نادرست برای انتقال آب جهت تأمین برنامه سلاح های هسته ای رژیم، تأسیس صنایع و تأکید بر کشاورزی غیر اصولی و پرمصرف برای برداشت سود در جهت منافع اقلیت حاکم، روند بیابان زایی و خشکسالی در ایران را تسریع کرده است.
مدیریت ناکارآمد رژیم در برداشت سهم آب طبیعی از منابع موجود، باعث افزایش بیابان زایی در ایران شده است.
بیابان زایی صرف خشکسالی زمین ها و قنات ها نیست. کاهش حاصلخیز بودن خاک و افزایش مهاجرت نیز از پیامدهای آن است.
حدود ۲۰ درصد از اراضی کشور در نوار کویر واقع شده؛ که از سوی منابع حکومتی به مثابه یک زمین لرزه خاموش تلقی می شود. در حال حاضر ۱۸ استان از ۳۱ استان و ۹۷ شهر ایران درگیر بیابان زایی هستند و این تعداد سالانه در حال افزایش است. (سایت حکومتی گسترش نیوز – ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰)
آلودگی هوا در حال افزایش است و تنوع زیستی در ایران تخریب بی سابقه ای را متحمل شده است ، از دلایل مهم این آلودگی انتشار بی رویه کربن است. آماری که توسط پروژه جهانی کربن منتشر شده نشان می دهد ایران با انتشار سالانه ۶۴۸ میلیون تن دی اکسید کربن ، هفتمین آلوده کننده هوا در جهان است.
خشک شدن دریاچه ارومیه، خشک شدن زاینده رود در اصفهان ، طوفان گرد و غبار و مه در جنوب غربی استان خوزستان ، کمبود آب در سراسر کشور و همچنین میزان نگران کننده آلودگی هوا در تهران و کلان شهرهای دیگر ، از مهمترین فاجعه های زیست محیطی در سالهای اخیر است.
به گفته عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، ایران اکنون در میان کشورهایی است که بالاترین میزان فرسایش خاک ، بهره برداری غیر مجاز از منابع آب زیر زمینی و بیابان زایی را دارند. امروز ، حتی یک تالاب یا دریاچه زنده در کشور وجود ندارد. (خبرگزاری حکومتی ایسنا – ۲۳ مهر ۱۳۹۶)
منابع آب زیرزمینی ایران در حال اتمام است. حکومت آخوندی سالانه بیش از ۸۵ درصد از منابع آب شیرین کشور را مصرف می کند، در حالی که آمار جهانی نشان می دهد بیش از ۶۰ درصد مصرف آب نشانه بحران و تنش آبی است. (سایت حکومتی گسترش نیوز – ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰)
سپاه پاسداران (IRGC) ، که بر نیروهای مسلح و اقتصاد کشور تسلط دارد ، نقش بسیار مخربی در این زمینه داشته است. سپاه مسیر رودخانه ها را تغییر داده و سد های زیادی را در مکان های اشتباه برای خدمت به پروژه های هسته ای و نظامی رژیم ساخته است. خشک شدن دریاچه ارومیه ، رودخانه زاینده رود و سایر رودخانه های مهم استان های خوزستان و کهگیلویه و بویر احمد به پروژه های سپاه منتسب است.
قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا سپاه، یکی از ارگان های رژیم است که تماما در تخریب محیط زیست و منابع طبیعی ایران نقش دارد. این قرارگاه در شهریور ۱۳۹۹ اعلام کرد که فقط در استان آذربایجان غربی ۱۰ هزار میلیارد تومان طرح ساخت و ساز در دست اجرا دارد. ساخت سدها نمونه هایی از کارهای این نهاد حکومتی است. (باشگاه خبرنگاران جوان – ۱۳شهریور ۱۳۹۹)
قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا، حداقل ۶۲ سد در سراسر کشور ساخته است که برابر است با ۵۰ درصد از مخازن و سد های ایران است. این قرارگاه در حال حاضر ۲۸۵ پروژه در حال ساخت در سراسر ایران دارد. (خبرگزاری حکومتی تسنیم – ۳۰ شهریور ۱۳۹۹)
این رژیم مجوز صادرات بخشهای وسیعی از جنگلها و جنگلهای ایران را برای قاچاق چوب به خارج از کشور ، ساخت هتل و ساختمان در مسیر طبیعی رودخانه ها برای کسب درآمد بیشتر صادر کرده است. آب کشور بخاطر منافع اقتصادی و سیاسی صادر می شود. رژیم چپاولگر آخوندی حتی دریای خزر را فروخته و به شركت های چینی اجازه داده است از روش های صید صنعتی استفاده كنند كه صدمات جبران ناپذیری به محیط خلیج فارس وارد می كند. آخوند ها با این کار ، عملا منبع درآمد مردم محلی را از بین برده و به طور گسترده در تخریب های ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل های ناگهانی که مثلا در بهار سال ۱۳۹۸ قسمت های گسترده ای از کشور را از بین برد ، دست داشته اند.
در نتیجه چنین سیاست های مخربی، هر کسی که بخواهد هر اقدامی را برای حفظ داوطلبانه محیط زیست و منابع طبیعی انجام دهد، به طور خودکار با منافع دولت برخورد می کند و متهم به اقدام علیه امنیت ملی کشور می شود.
در تاریخ ۴ آبان ۱۳۹۴ کارمندان سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به سوء مدیریت محیط زیست کشور و نادیده گرفتن نظرات کارشناسان، دست به اعتراض زدند. پاسخ مقامات این سازمان به معترضین این بود که در صورت نارضایتی اخراج خواهند شد.