زندان زنان اوین یکی از مراکز اصلی سرکوب زنان مخالف و فعالان سیاسی در ایران است. این زندان که در شمال غرب تهران واقع شده، سال‌هاست به عنوان نمادی از نقض سیستماتیک حقوق بشر و سرکوب مخالفان شناخته می‌شود. در میان زندانیان زن این زندان، شمار زیادی از زنان سالخورده، بیماران و مادرانی که با فرزندان خود در زندان به‌سر می‌برند، حضور دارند.
در حال حاضر، بیش از ۱۰ زن زندانی سیاسی بالای ۶۰ سال در این زندان نگهداری می‌شوند. از جمله آن‌ها، راحله راحمی‌پور، ۷۲ ساله، از خانواده‌های دادخواه، تنها به جرم تلاش برای دستیابی به حقیقت و عدالت در حبس است. بسیاری از این زنان به بیماری‌های سخت و مزمنی مانند ام‌اس، سرطان، تومور مغزی و دیابت مبتلا هستند، اما نه تنها از خدمات درمانی محرومند، بلکه تحت فشارهای مضاعف حکومت قرار دارند.
در میان این زنان، وریشه مرادی و پخشان عزیزی با احکام اعدام روبه‌رو هستند، در حالی که فروغ تقی‌پور و مرضیه فارسی به ۱۵ سال زندان محکوم شده‌اند. همچنین، هفت زن دیگر به ۱۰ سال حبس محکوم شده‌اند. این احکام، نشان از شدت سرکوب و تلاش حاکمیت برای خاموش کردن صدای مخالفان دارد.
برخی از زندانیان زن، از جمله آذر کوروندی موسی‌زاده، زهرا صفایی و مولود صفایی، از بازماندگان سرکوب‌های دهه شصت هستند. دو تن از آنان، یعنی آذر کوروندی موسی‌زاده و زهرا صفایی، از شاهدان کشتار جمعی زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ محسوب می‌شوند و به دلیل پافشاری بر آرمان‌های خود، همچنان در زندان به‌سر می‌برند.
همچنین، شماری از این زنان، مادرانی هستند که برخی از آن‌ها همچون شیوا اسماعیلی و زهرا صفایی، همراه با فرزندان خود بازداشت شده‌اند. این مادران و فرزندانشان در شرایطی غیرانسانی نگهداری می‌شوند و فشارهای روحی و جسمی شدیدی را تحمل می‌کنند. حکومت نه‌تنها این زنان را از آزادی محروم کرده، بلکه کودکان آن‌ها را نیز در زندان، تحت بدترین شرایط قرار داده است.
علاوه بر این، ۷ زن از اقلیت اهل سنت نیز در زندان اوین، تحت شرایطی سخت و غیرانسانی زندانی هستند. این گروه شامل یک شهروند افغانستانی، دو شهروند تاجیکستانی، یک شهروند هندی و یک شهروند اردنی هستند که در سلول‌های ایزوله نگهداری می‌شوند و از حداقل‌های حقوقی و انسانی محرومند. دو تن از این زنان، فرزندان خود را در همین زندان به دنیا آورده‌اند، اما حتی از ابتدایی‌ترین امکانات پزشکی و بهداشتی برای نوزادان خود نیز محروم هستند و حق ملاقات با خانواده‌هایشان را نیز ندارند.
وضعیت زنان زندانی سیاسی در اوین، نمونه‌ای آشکار از نقض حقوق بشر و سرکوب سیستماتیک مخالفان در ایران است. جامعه جهانی و نهادهای حقوق بشری باید برای دفاع از این زنان و پایان دادن به شرایط غیرانسانی آن‌ها، اقدامات فوری انجام دهند.
