گزارشهای رسیده از زندان لاکان رشت نشان میدهد که وضعیت سلامت سه زندانی سیاسی، منوچهر فلاح، پیمان فرحآور و یعقوب درخشان، طی ماههای اخیر بهطور نگرانکنندهای رو به وخامت گذاشته است. منابع مطلع در داخل زندان تأکید میکنند که این سه زندانی با دردهای شدید و بیماریهای تشدیدشونده روبهرو هستند و با وجود هشدارهای مکرر، مسئولان زندان از اعزام آنها به مراکز درمانی تخصصی خودداری میکنند. دادههای موجود حاکی است که روند محرومیت از درمان در این زندان یک الگوی سیستماتیک است و زندانیان سیاسی بیش از دیگر زندانیان از این سیاست آسیب میبینند.
بیماریهای تشدیدشونده و بیتوجهی نسبت به ضرورت درمان
وضعیت منوچهر فلاح
بر اساس روایت همبندیان، منوچهر فلاح شبها بر اثر دردهای شدید معده از خواب میپرد و به دلیل شدت درد قادر به انجام فعالیتهای روزمره نیست. او بارها به بهداری زندان مراجعه کرده، اما امکانات محدود پزشکی قادر به تشخیص یا درمان بیماری او نبوده است. پزشکان زندان اعلام کردهاند که انجام آندوسکوپی و آزمایشهای تخصصی برای تشخیص علت دردها ضروری است و این کار تنها در بیمارستان خارج از زندان امکانپذیر است.
در کنار این مشکلات، چند غده در نقاط مختلف بدن او رشد کرده است؛ یکی از این غدهها روی دست چپ به اندازه یک گردو رسیده و روند بزرگ شدن آن ادامه دارد. شدت دردهای گوارشی و رشد این تودهها نشان میدهد که نیاز به بررسی تخصصی فوری وجود دارد، اما هیچ اقدامی برای انتقال او به مرکز درمانی صورت نگرفته است.
وضعیت پیمان فرحآور
پیمان فرحآور، دیگر زندانی سیاسی محبوس در زندان لاکان، پیش از بازداشت تحت عمل جراحی برداشت کیسه صفرا قرار گرفته بود. او اکنون با دردهای شدید شکمی، ضعف عمومی و کاهش بینایی روبهرو است. پزشکان بهداری توصیه کردهاند که برای معاینه چشم و بررسی وضعیت شکمی، او باید به بیمارستان منتقل شود، اما این اعزام تاکنون انجام نشده است.
منابع آگاه گزارش دادهاند که در بدن منوچهر فلاح و پیمان فرحآور بیش از ۲۰ غده ناشناخته رشد کرده است؛ غدههایی که اندازه برخی از آنها به اندازه یک گردو گزارش شده و در ماههای اخیر افزایش حجم داشتهاند. با وجود این نشانههای نگرانکننده، هیچ آزمایش تصویربرداری، نمونهبرداری یا تشخیص تخصصی درباره ماهیت این ضایعات انجام نشده و روند درمان کاملاً متوقف مانده است.
به گفته نزدیکان، پیمان فرحآور به دلیل ناتوانی در خوردن غذای زندان، بیش از ۱۵ کیلوگرم کاهش وزن داشته و دچار ضعف شدید است. دردهای شکمی و مشکلات بینایی باعث مختل شدن زندگی روزمره او شده، در حالی که درخواستهای مکرر برای معاینه تخصصی بیپاسخ مانده است.
یعقوب درخشان
یعقوب درخشان، سومین زندانی سیاسی مورد اشاره در گزارشها، با مشکلات جدی پروستات و بیماریهای کلیوی مواجه است. منابع داخل زندان میگویند که او شبها به دلیل درد و مشکلات ادراری قادر به خوابیدن نیست. پزشکان تأکید کردهاند که درمان این بیماریها در حد امکانات زندان ممکن نیست و اعزام او به مراکز درمانی خارج از زندان ضروری است، اما درخواستهای انتقال او نیز تابهحال بیجواب مانده است.
ممانعت از درمان؛ ابزار فشار امنیتی و مصداق «شکنجه سفید»
به گفته منابع داخلی، جلوگیری از اعزام زندانیان تنها تصمیمی در سطح مدیریت زندان نیست، بلکه در برخی موارد به دستور نهادهای امنیتی انجام میگیرد. در سند تأکید شده که مأموران امنیتی در مواردی صریحاً مانع انتقال زندانیان سیاسی به بیمارستان میشوند و این اقدام بهعنوان شیوهای برای اعمال فشار و تنبیه علیه زندانیان سیاسی به کار گرفته میشود.
فعالان حقوق بشر محرومیت از درمان را یکی از مصادیق شکنجه سفید میدانند؛ روشی که بدون خشونت آشکار، با ایجاد درد مداوم، اضطراب، بیخوابی و فرسایش تدریجی جسم و روان، آثار مخربی بهجا میگذارد.
شرایط نامطلوب بند «میثاق»
منابع آگاه شرایط بند «میثاق» را که محل نگهداری دو زندانی سیاسی، منوچهر فلاح و پیمان فرحآور است، «بسیار نامطلوب و غیرانسانی» توصیف میکنند. این بند:
- فاقد هواخوری است،
- نور طبیعی ندارد،
- امکان تحرک زندانیان در آن محدود است،
- دسترسی به امکانات اولیه بهداشتی ناکافی است،
- محیط آن تاریک، بسته و شبهانفرادی است.
نبود نور طبیعی و هواخوری، به گفته کارشناسان، آثار مستقیم بر سلامت جسمی و روانی زندانی دارد و میتواند بیماریها را تشدید کند. گزارشها همچنین از کمبود مواد اولیه نظافت و انباشت آلودگی خبر میدهند که خطر ابتلا به بیماریهای محیطی را افزایش میدهد.
قطع تماس و بیخبری خانوادهها
خانوادههای این زندانیان اعلام کردهاند که هیچ اطلاع دقیقی از روند درمان یا وضعیت جسمی آنان دریافت نکردهاند. تماسها محدود شده و زندان هیچ گزارشی درباره وضعیت سلامت زندانیان ارائه نمیدهد. برخی از خانوادهها هشدار دادهاند که ادامه این روند خطر جانی فوری برای این سه زندانی ایجاد کرده است.
الگوی گستردهتر نقض حقوق زندانیان سیاسی
بر اساس روایت زندانیان سابق و دادههای موجود، محرومیت درمانی و اعمال فشارهای غیرقانونی تنها شامل این سه زندانی نیست، بلکه الگویی فراگیر در زندان لاکان رشت به شمار میرود. گزارشها از خشونت رفتاری، محدودیت ملاقات حضوری و نبود دسترسی به امکانات اولیه حکایت دارد؛ مواردی که بهطور مستقیم سلامت روانی و جسمی زندانیان سیاسی را تهدید میکند.
جمعبندی
مجموع گزارشهای موجود نشان میدهد که وضعیت سلامت سه زندانی سیاسی در زندان لاکان رشت در مرحلهای نگرانکننده قرار دارد و محرومیت مستمر از درمان، نبود امکانات پزشکی، و محدودیتهای ساختاری و امنیتی سلامت و جان آنان را در معرض تهدید قرار داده است. در حالی که قوانین داخلی و استانداردهای بینالمللی بر لزوم ارائه خدمات درمانی مناسب تأکید دارند، دادههای موجود نشان میدهد که این الزامات در زندان لاکان رشت رعایت نمیشود و ادامه این شرایط میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای زندانیان داشته باشد.