مقدمه
در هفتههای اخیر اطلاعات موثقی از داخل ایران منتشر شده که پرده از وجود یک زندان مخفی در شاهینشهر اصفهان برمیدارد. این زندان در قالب یک سوله صنعتی و بدون هیچگونه نشانه رسمی اداره میشود و شرایط حاکم بر آن بهطور آشکار ناقض ابتداییترین معیارهای حقوق بشری است.
شرایط بازداشت و زندگی زندانیان
زندانیان در این مکان با محرومیتهای گسترده روبهرو هستند. آب و برق بهطور مکرر و گاه چند روز متوالی قطع میشود و در نبود تجهیزات سرمایشی، گرمای تابستان آنان را به شدت تحت فشار قرار میدهد. دسترسی به امکانات اولیه همچون یخچال یا وسایل ارتباطی وجود ندارد.
غذا به میزان اندک و بسیار بیکیفیت توزیع میشود؛ سهم هر زندانی در بسیاری از روزها تنها دو قرص نان و مقدار کمی غذای نامرغوب است. خدمات درمانی وجود ندارد و تنها داروهای توزیعشده قرصهای آرامبخش و متادون هستند که زندانیان را ناگزیر به مصرف مداوم آنها کرده است.
کار اجباری
این مرکز در ظاهر «محل اشتغال زندانیان» نامیده میشود اما عملاً به محلی برای کار اجباری بدل شده است. هر روز حدود صد زندانی از بامداد با مینیبوس به بیرون منتقل میشوند تا در شرایطی شبیه بیگاری بهکار گرفته شوند. حتی در داخل سوله نیز زندانیان از استراحت پس از ساعت پنج صبح محروماند.
پنهانکاری و عدم نظارت
این زندان مخفی در مجاورت کارخانه بیسکویت صنعتی بهشت اخوان واقع است، اما به دلیل استتار و پنهانکاری مسئولان، نه مردم محلی و نه حتی واحدهای صنعتی اطراف از ماهیت آن باخبر نیستند. دیوارها و سیمخاردار اطراف، این مکان را همچون یک انبار صنعتی جلوه میدهد و به همین دلیل امکان هرگونه نظارت عمومی یا قضایی از میان برده شده است.
وضعیت حقوقی زندانیان
گزارشها حاکی است بسیاری از زندانیان این مرکز بخش بزرگی از محکومیت خود را گذراندهاند و میبایست از آزادی مشروط یا تعلیق مجازات برخوردار شوند. با این حال، دادستان اصفهان با اعمال محدودیتهای غیرقانونی و استفاده از ماده ۴۵، کوچکترین خطا یا اتهام جدید را بهانهای برای صدور حکم اعدام قرار داده است. این رویه، فضای رعب و ناامنی دائمی را بر زندانیان تحمیل کرده است.
تحلیل حقوق بشری
شرایط این زندان نمونه آشکار نقض تعهدات بینالمللی ایران در حوزه حقوق بشر است:
- ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر: حق حیات، آزادی و امنیت فردی.
- ماده ۵: ممنوعیت شکنجه و رفتار بیرحمانه.
- ماده ۹: منع بازداشت خودسرانه.
- ماده ۱۰: حق برخورداری از دادرسی عادلانه.
- ماده ۲۵: حق بهرهمندی از استاندارد مناسب زندگی شامل غذا، بهداشت و مراقبتهای پزشکی.
نتیجهگیری و ضرورت اقدام بینالمللی
اداره این زندان مخفی توسط بنیاد تعاون سپاه پاسداران و سکوت کامل نهادهای رسمی، بیانگر وجود یک سازوکار پنهانکاری سازمانیافته در ساختار رژیم ملایان حاکم بر ایران است. این ساختار، نهتنها حقوق زندانیان را پایمال میکند بلکه زمینه استمرار و گسترش نقض حقوق بنیادین انسانها را فراهم میسازد.
ضروری است که نهادهای بینالمللی حقوق بشری، شورای حقوق بشر سازمان ملل، و گزارشگران ویژه در موضوع بازداشتهای خودسرانه و شکنجه، توجه فوری خود را به این پرونده معطوف کنند. بیتفاوتی در برابر چنین مکانهای مخفی، به معنای پذیرش چرخه سرکوب و خشونت سیستماتیک در ایران است. فشارهای هماهنگ بینالمللی میتواند گامی حیاتی در جهت پاسخگو ساختن رژیم حاکم بر ایران و توقف نقض مستمر حقوق بشر در این کشور باشد.








