بحران فرونشست زمین در ایران – اصفهان در نقطه خطر قرار دارد
فرونشست زمین یک پدیده زیست محیطی، به معنای نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین بهدلیل تراکم مواد زیر سطحی است.
برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب که به دنبال توسعه صنعت و کشاورزی در اصفهان رخ داده از دلایل اصلی فرونشست به شمار میرود. تهدید و آسیبهای جبران ناپذیر سازهها و تأسیسات شهری، خطوط انتقال نیرو، ساختمانها و به خصوص بناهای تاریخی شهر موزه اصفهان از جمله نگرانیهای کارشناسان برای آینده پیشروی اصفهان در اثر برداشتهای بیرویه از منابع آب زیرزمینی است.
بر طبق آمارهای رسمی، زمین در مناطقی در اصفهان، سالانه هجده و نیم سانتی متر نشست میکند.
به گفته کارشناسان در ۲۰ سال آینده این شهر برای سکونت مناسب نخواهد بود و قطعاً رو به ویرانی خواهد گذاشت و مردم باید از این منطقه مهاجرت کنند. در حال حاضر بسیاری از دشتها، اماکن تاریخی و ساختمانهای مسکونی نشست کردهاند و این اتفاق نشان میدهد فرونشست به شهر اصفهان نفوذ کرده و این استان اصفهان اوضاع خوبی ندارد.
بیشترین نشست زمین در منطقه آبخان و حبیبآباد اصفهان گزارش شده است.
در بنای تاریخی مدرسه امام صادق و مسجد جامع عباسی در نزدیکی خیابان آمادگاه بر اثر فرونشست زمین هم ترک هایی بزرگ ایجاد شده است که زنگ خطر تخریب بناهای تاریخی در اصفهان را به صدا درآورده است.
در نوروز امسال هم حفرهای سی متری در خیابان آمادگاه بر اثر فرونشست زمین ایجاد شده بود.
خیابان آمادگاه در نزدیکی اماکن تاریخی میدان نقش جهان و چهرراه عباسی اصفهان قرار دارد.
کارشناسان میگویند طی ده تا پانزده سال دیگر با ادامه روند تخلیه منابع زیر زمینی آب در اصفهان، فرونشست زمین به چهل سانت نیز میرسد.
طبق گزارشی که فروردینماه امسال در خبرگزاری حکومتی ایلنا منتشر شد، فرونشست در شهر اصفهان، محصول فصلی شدن جریان زایندهرود و به دنبال آن، خالی شدن آبخوان و سفرههای آب زیرزمینی بوده است.
علی بیتاللهی روز دوشنبه ۱۲ اردیبهشت در گفتوگو با وبسایت تجارتنیوز با تأکید بر اهمیت آثار تاریخی اصفهان، گفت که بافت تاریخی این استان بیش از سایر استانها در معرض خطر است.
او «تخت جمشید و نقش رستم در شیراز» و «بافتهای تاریخی استان خراسان رضوی» را از دیگر آثاری دانست که در معرض خطر فرونشست زمین قرار دارند.
به گفته بیتاللهی، بیشترین «کسری مخزن آبهای زیرزمینی به ترتیب در استانهای خراسان رضوی، تهران، کرمان، اصفهان و فارس است، اما در اصفهان تعداد آثار تاریخی در خطر فرونشست بسیار بیشتر است.»
در مهرماه سال گذشته نیز محمد درویش، کارشناس و فعال محیط زیست در نشست فرونشست اصفهان در اتاق بازرگانی این شهر چنین پدیدهای را “آخرین و غیرقابل برگشتترین مرحله از بیابانزایی و نشاندهنده کیفیت مدیریت حاکم بر سرزمین در حوزه محیط زیست و آب” دانست.
به گزارش خبرگزاری مهر، او وضعیت نشست زمین در دشت مهیار، در جنوب اصفهان را بسیار نگرانکننده خواند و گفت: «در این منطقه مشاهده کردم که در هر یک هکتار پنج چاه حفر شده بود و ظاهراً متوجه خطر نیستند و نمیدانند این ترکهای زمین ممکن است ما را وادار به ترک مناطق کند.»