بحران آب آشامیدنی در ایران

این یکی از شگفت‌انگیزترین معماهای این روزگار است که چرا استانهایی مانند خوزستان که در کنار بزرگترین رودخانه‌های ایران و حتی در کنار دریا هستند، گرفتار تشنگی شده اند؟

یک گزارش از یکی از شبکه‌های تلویزیونی عراق نشان می‌دهد که ظریف سال گذشته با مقامات آن کشور درباره صدور آب خوزستان به بصره مذاکره داشته است. این مطلب در ایران و رسانه‌های ایران هیچ انعکاسی نداشت و کسی از آن خبری نشنید تا این‌که گزارش کانال تلویزیونی عراق به اسم (البلادی) آنتنی شد. و پس از آن چندین فیلم آماتوری  توسط مردم روی شبکه‌های اجتماعی گذاشته شد که لوله هایی را نشان میداد که آب شیرین را به عراق می‌برند.

و در چنین شرایطی مردم برای رفع تشنگی باید آب را از شرکتهایی خریداری کنند که روشن نیست این آب را از کجا آورده‌اند و چرا دولت نمی‌تواند از همانجا به مشترکینش آب‌رسانی کند. مشترکینی که هر ماه دارند مالیات استفاده از خدمات شهری هم می‌دهند و مالیات آب هم می‌دهند و از نظر قانونی هم مالک درجه یک آب به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع عمومی مملکتی هستند.

آخوندها میگویند که آب در شمار «انفال» یعنی مطابق شرع آنها هم آب جزء اموال عمومی است و غیرقابل مالکیت! اما روشن نیست چرا و چگونه برخی مقامات حکومتی می‌توانند با حفر چاه‌های چندمیلیاردی، آب‌های فسیلی متعلق به نسل‌های بعدی این مملکت را استخراج کرده و به صاحبان همین آب و خاک بفروشند؟

با استناد به اطلاعات و آمار رسمی، بخش‌های وسیعی از ایران که گفته می‌شود حدود ۳۳۴شهر از ۱۱۵۷شهر کشور است، با بحران بی‌آبی دست به گریبانند.

در یک نمونه خبرگزاری ایرنا ۴اردیبهشت ۹۷ ایرنا  Apr 24, 2018 در مطلبی با عنوان بحران آب، تهدید جدی برای امنیت ملی می‌نویسد: «بنا بر آمار اعلامی وزارت نیرو، ۱۶۵شهر با جمعیت ۱۰/۵میلیون نفر در وضعیت زرد، ۶۲شهر با جمعیت ۶/۸میلیون نفر در وضعیت نارنجی و ۱۰۷شهر با جمعیت ۱۷/۲میلیون نفر در وضعیت قرمز و در مجموع این ۳۳۴شهر در معرض تنش آبی قرار خواهند گرفت.

در گزارش دیگری خبرگزاری ایسنا     August 8, 2018مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور اعلام کرد ۸۸ سد کشور که وظیفه تامین آب شرب را برعهده دارند، وضعیت مناسبی نداشته و از این میان وضعیت ۵۶ سد بحرانی است. طبق آمار اعلام شده از سوی حمیدرضا جانباز، ۱۵ درصد از جمعیت روستایی کشور نیز از آب شرب با کیفیت برخوردار نیستند.  وی همچنین از تنش آبی در ۱۰۷ شهر کشور خبر داده و گفته «این شهرها عمدتا شهرهای پرجمعیت کشور هستند و هم اکنون ۱۷ میلیون نفر در کشور با تنش آبی مواجهاند».

هرچند آمار رسمی منتشر شده از سوی منابع حکومتی را باید بسیار کمتر از واقعیت امر در نظر گرفت.

بحران کم آبی در کشور که حاصل عملکرد و سوء مدیریت حکومت است، خیلی از شهرها، روستاها را در وضعیت بسیار اسفناکی قرار داده است.

در زیر، تنها به وضعیت چند شهر و استان اشاره میکنیم که با بحران آب آشامیدنی مواجه هستند.

تهران:

تابناک   Apr 25, 2018

خبرگزاری تابناک ۵اردیبهشت ۹۷ ضمن ابراز نگرانی از این‌که  حد ذخایر آبی تهران در حال حاضر در پائین‌ترین حد ممکن است به‌نقل از مدیرعامل شرکت آب تهران گفت: «پیش‌بینی می‌شود که امسال، ورودی سد‌هایمان حدود ۴۰۰میلیون متر‌مکعب و میزانِ روان آب‌هایمان نیز نزدیک به ۷۰۰میلیون متر‌مکعب کاهش خواهد یافت!… و اگر روالِ کنونی تا سال ۹۸ ادامه یابد و خدای ناکرده نزولات به همین اندازه باشد، بی‌تردید آب جیره‌بندی خواهد شد».

در حاشیه شهر تهران، در محله های محروم ( ٦٠ درصد مناطق تهران و اطراف آن دارای کمترین سطح رفاه و توسعه هستند) مردم از کمبود آب آشامیدنی رنج میبرند. قلعه نو چمن یکی از این مناطق محروم است. منطقه‌ای‌ با آب آشامیدنی شور.

مسئول خانه بهداشت این محله در رابطه با وضعیت اهالی می‌گوید: «مهمترین معضل مردم این منطقه آب شرب است. مهمترین مشکل آب است که طعم و مزه بدی دارد». مردم در این محله مثل مناطق جنگ‌زده باید آب را خریداری کنند و یا با تانکر به آنها آبرسانی می‌شود.

استان گلستان

ایرنا    May 30, 2018

استان شمالی گلستان که روزگاری سرزمین پُرآب محسوب می‌شد این روزها تسلیم خشک‌سالی شده است… به گزارش ایرنا مورخ ۹خرداد ۱۳۹۷، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی رژیم در استان گلستان گفت: به‌دلیل کمبود منابع؛ آب آشامیدنی ۱۱۰روستای این استان با جمعیت ۴۴هزار و ۸۴۹نفر با تانکر تأمین می‌شود.

علیرضا شکیبایی فر اظهار داشت: با فرا رسیدن فصل تابستان ۱۷۱روستای دیگر گلستان با جمعیت ۱۸۱هزار و ۱۵۵نفر دچار تنش آبی شده و به روستاهایی که نیاز آنها با تانکر سیار تأمین شود، اضافه می‌شوند.

اصفهان

ایسنا    Mar 12, 2018

تامین آب شرب پنج میلیون نفر در استان اصفهان با چالش مواجه است

حجم منابع آب زیرزمینی در اصفهان برای تأمین آب نوشیدنی در این شهر و استان رو به پایان است.

در حال حاضر فقط ۱۶۰ میلیون مترمکعب آب شرب پشت سد باقی مانده، در حالی که مصرف سالیانه آب شرب در اصفهان چیزی حدود ۴۲۰ میلیون مترمکعب است.

خوزستان:

ساکنان بسیاری از مناطق ایران، از آب آشامیدنی با شوری ۴۵۰ تا ۵۰۰ میکروموس استفاده می‌کنند اما با وجود آنکه ۳۰ درصد آب‌های جاری و روان ایران از استان خوزستان عبور می‌کند، شوری آب در شهرهای استان سه برابر استاندارد آب در سایر مناطق ایران است.

آب لوله کشی که در دسترس مردم این استان قرار میگیرد، آلوده و  غیر قابل استفاده است.

مردم شهرها و روستاهای این استان مجبورند آب آشامیدنی را از تانکرهای خصوصی خریداری کنند. صف طولانی خرید آب در همه جا به چشم میخورد.

روستائیان بندر ماهشهر آب شرب خام مصرف می‌کنند. اهالی میگویند «به دلیل وضعيت بد آب شرب بيماريهاى عجيبي در بين مردم منتشر شده است حتى آب معدنی را مى جوشانند اما مزه بدى دارد! بسیاری از مردم از دردهای ناشی از سنگ کلیه رنج میبرند. بيمارستانهاى اهواز از بيمارانى كه از إسهال و عفونت روده رنج مى برند پر شده است، چرا كسى به داد ما نمى رسد؟»

مردم محمره خرمشهر همچنان از بى آبى و شورى آب رنج مى برند. شهروندى از روستاى ابوشانگ مى گويد: ۳۰ روستای مجاور، از شورى آب و بى آبى رنج مى برند.

یک ویدئو از روستای شطيط در نزديكى شط العرب(اروندرود) کودکی را نشان میدهد که در گرمای ۵۰ درجه باید با دوچرخه رکاب بزند تا آب شور شط را براى خانوادش منتقل كند، او مى گويد: آب حمام و لباس شوئى و خوردن را از شط العرب مى آورد به دلیل اینکه آب لوله کشی مدتهاست که قطع است.

در ویدئویی دیگر یک مرد در باره بحران آب آبادان توضیح میدهد و اینکه  وضعیت بسیاری از روستاهای این استان بحرانی است و بیش از سه سال است که آب آشامیدنی را به صورت دبه ای میخرند. او توضیح میدهد که زندگی مردم در این مناطق نابود شده است.

طی ماه اخیر (جولای) در شهر رامهرمز، بیش از ۲۵۰ تن از ساکنین به دلیل اینکه آب خام و تصفیه نشده وارد لوله ها شده بود، مسموم شدند. منابع محلی می گویند اغلب مسموم شدگان کودکان بوده و دو نفر از كودكان در بيمارستان جان خود را از دست دادند.

در یک مورد دیگر، بیش از ۵۰ نفر از شهروندان رُفَیع از توابع شهر حويزه به دلیل استفاده از آب رودخانه (این منطقه با کمبود آب شرب روبه رو است) دچار آلودگی میکروبی و مسمومیت شدند.

رئیس مرکز بهداشت در اهواز از افزایش موارد ابتلا به اسهال در شهر رفیع از توابع حویزه به ۵۰ نفر خبر داد و علت این موارد را “آلودگی میکروبی شبکه آب” اعلام کرد.

رئیس مرکز بهداشت همچنین گفت که بیش از ۲۵ نفر از این تعداد مبتلا به “اسهال خونی” بوده‌اند.

سیستان و بلوچستان

یک عضو مجلس ارتجاع از ایرانشهر اعتراف کرد: ۳۰۰۰روستای سیستان و بلوچستان فاقد سیستم شبکه آب شرب است. محمد نعیم امینی‌فرد که روز پنجشنبه با خبرگزاری حکومتی ایسنا مصاحبه می‌کرد هم‌چنین اعتراف کرد: تأمین منابع آبی ۱۲۰۰روستا در بلوچستان با تانکر انجام می‌شود.

وضعیت بی‌آبی در این استان به گونه‌یی است که تأمین آب آشامیدنی بسیاری از روستاها به‌سختی و با تانکر آب‌رسان صورت می‌گیرد و مردم این استان در وضعیت بحرانی زندگی می‌کنند.

هم اکنون بیش از ۳هزار روستای استان سیستان و بلوچستان با ۳۴۷هزار جمعیت هیچ‌گونه زیرساخت آبرسانی ندراند و آب این روستاها توسط تانکر تأمین می‌شود که هیچ تضمینی وجود ندارد هر روز این تانکرها آب برای مردم ببرند.

مردم شهر سیرکان در شرقی‌ترین شهر ایران از تشنگی رنج میبرند. آنها در هر ۳یا ۴روز فقط یک ساعت آب دارند آن هم اگر تانکر به موقع برسد و آب در مخزن ها خالی شود.

چابهار

مهر   May 31, 2018 

عین‌الدین سعیدی، رئیس شورای شهرستان چابهار، می‌گوید: ۹۰درصد روستاهای نوار ساحلی چابهار فاقد شبکه آب‌رسانی هستند و با تانکر آب‌رسانی می‌شوند. وی می‌افزاید: تنها ۲۱درصد جمعیت ۳۰۰هزارنفری شهرستان چابهار به شبکه آب دسترسی دارند که آن‌هم به‌صورت مداوم نیست. آب شهر چابهار دهه‌هاست جیره‌بندی است و گاه برخی محله‌ها هفته‌ها آب ندارند. سعیدی تصریح می‌کند: هم‌اکنون ۴۶۷روستای شهرستان عمدتاً ساحلی چابهار به‌وسیله تانکر آب‌رسانی می‌شوند.

در روستاهای نوار ساحلی چابهار نظیر «بریس» و «پسابندر» با اهمیت ویژه شیلاتی برای کشور و با جمعیتی بالغ‌بر شش هزار نفر حتی یک متر لوله‌گذاری هم صورت نگرفته است.

سهمیه هر فرد، روزانه فقط ۱۵لیتر است که باز به همه نمی‌رسد. عمده‌ٔ تانکرها از رده خارج شده‌اند و این امر موجب می‌شود در نهایت روزی ۱۰لیتر به آنها آب برسد. این ۱۰لیتر، هم برای شست‌وشو و هم برای خورد و خوراک و احشام است.

آب هفته‌یی یکبار به دست مردم رسیده و آنها مجبورند آن را به‌صورت غیربهداشتی در آب‌انبارها ذخیره کنند. در خیلی از محلات، ماهی یک‌بار آب می‌آید.

مردمی که در حاشیه‌ شهر چابهار زندگی می‌کنند مجبورند آب را خریداری کنند. در برخی روستاها مردم مجبورند برای یک تانکر آب تا ۲۰۰هزار تومان پرداخت کنند. بحران آب در چابهار با همه جای کشور تفاوت دارد یعنی اگر ما در همه جا با بحران آب روبه‌رو هستیم، این مسأله در چابهار فاجعه‌بار است.

کهگیلویه و بویر احمد

ایلنا   May 18, 2018

به گزارش خبرگزاری ایلنا سه‌شنبه ۲۹خرداد ۹۷ از استان کهگیلویه و بویر احمد؛۶۰هزار نفر در مادوان یاسوج روزانه تنها ۲ساعت آب‌شرب دارند، حاتم پیام عضو شورای شهرستان بویراحمد با اظهار تأسف از شرایط کنونی مشکلات نبود آب و کمی آب در شهر مادوان گفت که ۶۰هزار نفر در شهر مادوان بویراحمد سکونت دارند که در طول شبانه روز تنها ۲ساعت دارای آب شرب سالم و قابل مصرف هستند.

این کارگزار رژیم از شرایط کنونی مشکلات نبود آب و کمی آب در شهر مادوان این شهرستان از قطعی‌های شبانه روزی آب شرب سالم در این شهر اظهار تأسف و نگرانی و کرد. وی در جلسه‌یی با حضور سردمداران استانی رژیم به این موضوع اعتراف کرد که “۶۰هزار نفر در شهر مادوان بویراحمد سکونت دارند که در طول شبانه روز تنها ۲ساعت دارای آب شرب سالم و قابل مصرف هستند”.

استان خراسان جنوبی:

روستاییان خراسان جنوبی با بحرانی به نام تشنگی روبرو هستند و خشکسالی های 16 ساله اخیر امان روستاییان استان را بریده است.

در حال حاضر تامين آب شرب تعداد زیادی از روستاهاي خراسان جنوبی با مشکل مواجه شده و بیش از 58 هزار نفر از روستاییان استان چشم به راه جرعه ای آب هستند و خشکسالی ها هر روز بر تعداد روستاهای نیازمند آبرسانی سیار می افزاید.

خبرگزاری ایسنا در گزارشی تحت عنوان  سیلی خشکسالی بر صورت کودکان «درمیان»، خبر از شیوع نوعی بیماری پوستی در روستاهای این استان داده است.  این گزارش توضیح میدهد که خشکسالی و نداشتن آب آشامیدنی سالم زندگی را برای مردم این منطقه سخت کرده است.

کرمان

ایسنا    May 31, 2018

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی رژیم در استان کرمان با بیان این‌که ۷۰۵روستای استان هم‌اکنون به وسیله تانکر آبرسانی می‌شوند اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود تعداد روستاهای آبرسانی به وسیله تانکر در تابستان جاری به ۲۰۰۰مورد برسد.

علی رشیدی تصریح کرد: طبق بررسیهای صورت گرفته توسط آبفای استان کرمان، ۸۴۹روستا از روستاهای تحت شبکه آبرسانی، با مشکل کمبود آب مواجه خواهند شد که ۵۴۸هزار نفر از جمعیت استان را شامل می‌شوند و برای حل مشکل آبرسانی به این روستاها باید به وسیله تانکر و یا اجاره چاه‌های آبهای کشاورزی تأمین آب این مناطق را انجام دهیم که برای این مهم ۳۸میلیارد و ۸۰۰میلیون تومان پول نقد نیازمندیم.

کرمانشاه

وضعیت مناطق زلزله زده كرمانشاه در گرمای بالای ٥٠درجه بعد از هشت ماه از وقوع زلزله به مراتب وخیم تر است. صف های طولانی برای خریداری آب از تانکرها به چشم میخورد و مشکل کمبود آب آشامیدنی، قربانیان زلزله را که هنوز بعد از هشت ماه در چادر زندگی میکنند دچار مشکلات بسیاری کرده است.

آب اشامیدنی در سرپل ذهاب کاملا غیر بهداشتی بوده و در بسیاری مناطق قابل شرب نیست و یا به کلی آب آشامیدنی وجود ندارد. همان آب غیربهداشتی نیز در بسیاری ساعات روز قطع میشود و دولت نیز عملاً هیچ اقدامی برای حل مشکلات مردم این مناطق انجام نداده است.

در یک نمونه در روستای کوییک حسن، حتی آب برای مصارف اولیه بهداشتی نیز وجود ندارد.