اعتراضات مردمی علیه گرسنگی-سرکوب گرسنگان با گلوله و بازداشت
مقدمه
موج جدید اعتراضات مردمی و سراسری در ایران در پی افزایش چشم‌گیر قیمت مواد غذایی از روز ۱۵ اردیبهشت‌ماه از استان خوزستان آغاز شد و دامنه آن در روزهای بعد به استان‌های دیگر کشیده شد.
اعتراضات مردمی به «اجرای قانون اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها» در شهرهای مختلف ایران از جمله فشاپویه، اندیمشک، دزفول، ایذه، درود، شهرکرد، جونقان، یاسوج و نیشابور به وقوع پیوسته است. به این ترتیب دامنه اعتراض‌ها استان‌های تهران، خوزستان، چهارمحال بختیاری، خراسان رضوی و کهگیلویه و بویراحمد را در برگرفته است.این اعتراضات در واکنش به گرانی و تنگناهای معیشتی آغاز شد.
در ادامه روند اعتراضات، شماری دیگر از شهرها نیز ناآرام گزارش شدند. از جمله خرم‌آباد، اردبیل، بروجرد، دهدشت، دورود، شاهین شهر، ایرانشهر، فارسان، چلیچه، قوچان، هفشجان و باباحیدر در چهارمحال بختیاری، بروجن و شهرک رضویه تهران.
تجمعات اعتراضی روز پنج‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، پس از اعلام رسمی بهای برخی اقلام اساسی مردم از جمله لبنیات، مرغ و تخم‌مرغ توسط دولت ابراهیم رئیسی آغاز شد.
در حالی که نرخ تورم در ایران به بالای ۴۰ درصد رسیده است، قیمت نان در روزهای گذشته به شدت افزایش یافته است. مواد ضروری غذایی از جمله روغن و شکر کمیاب شده است. علاوه بر تنگناهای معیشتی، ساکنان استان نفت‌خیز خوزستان با طوفان شدید گرد و غبار و کم آبی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند.
دستگیری و کشتار و اعمال سرکوب وحشیانه، گلوله به جای نان
به دنبال بروز اعتراضات مردمی در ایران، ماموران حکومتی و پلیس ضدشورش جهت سرکوب مردم وارد صحنه شدند.
اگرچه شمار افراد بازداشت شده در این تجمعات اعتراضی مشخص نیست اما ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی حکایت از آن دارند که نیروهای امنیتی و انتظامی در این تجمعات از گاز اشک‌آور و در مواردی تیراندازی استفاده کرده‌اند.
بر اساس گزارش ایرنا، دست‌کم ۵۰ نفر در اعتراضات شهرستان درود لرستان، ۱۵ نفر در اعتراضات شهر دزفول خوزستان، ۷ نفر در اعتراضات یاسوج کهگیلویه و بویراحمد بازداشت شده‌اند.
این در حالی است که منابع حکومتی هیچ‌گاه آمار درست و دقیقی را از میزان سرکوب در داخل ایران انعکاس نمی‌دهند و به قولی در خدمت حکومت و برای سرپوش گذاشتن روی نقض حقوق بشر زیر دست حکومت قرار می‌گیرند.
خبرگزاری دولتی ایران بر این نظر است که افراد بازداشت شده «تلاش داشتند با سر دادن شعارهای تند، اعتراضات را به سمت تخریب اموال عمومی ببرند.»
در هر حال ویدئوهای ارسالی از داخل ایران حکایت از آن دارند که معترضان خواستار بازگشت قیمت‌ها به گذشته و کناره‌گیری سران حکومت هستند.
به گفته برخی از شاهدان و بر اساس فیلم‌های بدست آمده در جریان اعتراضات مردمی، ماموران انتظامی و امنیتی برای پایان دادن به این اعتراضات به خشونت متوسل شده‌اند. طی اقدامات سرکوبگرایانه حکومت، طبق گفته‌های مردمی و یا منتشر شده در فضای مجازی تاکنون ۵ نفر توسط اعمال سرکوب به قتل رسیده‌اند.
اسامی قربانیان اعتراضات مردمی اخیر عبارت است از:
امید نوری (سلطانی)، ۲۱ساله یک جوان اهل شهرستان اندیمشک به ضرب گلوله نیروهای امنیتی جان باخت.
پیش‌علی حاجیوندی از دزفول که با بردن سرش بیرون از پنجره منزلش ماموران به سر او شلیک کردند و جان باخت.
حمید قاسمپور از فارسان که از ناحیه سر هدف شلیک قرار می‌گیرد و پس از انتقال به بیمارستان جان می‌بازد.
سعادت هادی‌پور از هفشجان که ماموران به سر وی شلیک کرده و وی را به قتل رساندند.
بهروز اسلامی از باباحیدر که متاهل و پدر دو کودک بوده است و توسط ماموران به قتل رسید.
از تعداد دقیق بازداشت شدگان آماری تاکنون در دست نیست اما طبق اخبار گردآوری شده، در سوسنگرد، سعید دحیمی شهروند اهوازی به همراه عطیه مغینمی کارمند شهرداری، احمد صیاحی و حسین مغینمی راضی از اهالی بازداشت شدند.
هفت شهروند نیز به نام‌های جاسم بحرانی، هاشم بحرانی، محمد طرفی، عادل حمادی، مصطفی چلداوی، عباس چلداوی و عماد سواری در شمار بازداشتیان هستند.
نیروهای امنیتی در شهرستان سوسنگرد ولید مغینمی، حمود حصناوی و مرتضی مرمضی، را بازداشت کردند.
همچنین شماری از منابع از دستگیری تعدادی از اهالی سوسنگرد و انتقال شان به اهواز خبرداده اند. از محل نگهداری این شهروندان اطلاعی در دست نیست. نیروهای امنیتی همچنین در جونقان به خانه‌های مردم هجوم برده و دهها جوان را از داخل خانه‌ها بازداشت کرده‌اند.
در کوی علوی و منطقه زرگان اهواز نیز نیروهای انتظامی شماری از جوانان را بازداشت نموده اند.
در شهرهای دیگر نیز فضای سنگین امنیتی و گسیل نیروهای ضد شورش و سرکوبگر گزارش شده و ماموران برای ایجاد رعب و وحشت در خیابان‌ها و میادین می‌چرخند تا از شکل گیری اعتراضات جلوگیری کنند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که حکومت ایران مشابه اعتراضات مردمی سال‌های قبل اقدام به کم کردن سرعت اینترنت، شلیک گاز اشک‌آور و گلوله به سوی معترضان، بازداشت گسترده آنها و همچنین یورش به خانه‌های برخی از بازداشت‌شدگان کرده است.
قطع اینترنت به محض بالا گرفتن خطر اعتراضات مردمی، اولین سلاح سرکوب حکومت
دور تازه اعتراضات مردمی در ایران روز شنبه، ۲۴ اردیبهشت، در حالی وارد دومین هفته شد که بر اساس گزارش‌ها، فضای امنیتی در شهرهای مختلف به منظور جلوگیری از گسترش اعتراض‌ها ادامه دارد.
در عین حال گفته می‌شود اختلال در خدمات اینترنت در مناطق مختلف ادامه دارد و اینترنت موبایل ضعیف یا قطع شده است.
نت‌بلاکز شامگاه چهارشنبه ۲۱اردیبهشت ۱۴۰۱ از قطعی موقت و اختلال در اینترنت برخی اپراتورهای ایرانی گزارش داد.
وبسایت حکومتی جماران نیز روز دوشنبه، ۱۹ اردیبهشت این موضوع را تایید کرد و نوشت که همزمان با قطع کامل اینترنت موبایل در شهرهای مختلف خوزستان، سرعت اینترنت ثابت خانگی نیز کُند شد.
به گزارش جماران تا روز شنبه امکان دسترسی به سایت‌های داخلی در این شهرها وجود نداشته و پس از وصل اینترنت داخلی از شامگاه شنبه تنها سایت‌های داخلی با دامنه ir در دسترس قرار گرفته است و هیچ یک از سایت‌های جهانی یا پیام‌رسان‌هایی هم‌چون واتس‌اپ هم‌چنان در دسترس نیست.
بازتاب سرکوب و دستگیری در رسانه های حکومتی
انعکاس اعتراضات مردمی در حدی بود که رسانه‌های حکومتی نیز قادر با پوشاندن آن نیستند و به ناچار اشاراتی به اعتراضات مردمی کرده‌اند. در زیر چند نمونه از مهم‌ترین آنرا آورده‌ایم:
خبرگزاری حکومتی ایرنا در ۲۳اردیبهشت ۱۴۰۱ خبرداد:
در شهرستان درود لرستان حدود ۵۰ نفر در تجمعی محدود با سر دادن شعارهایی خواستار بازگشت قیمت‌ها به قبل شدند؛ این تجمع با حضور عوامل انتظامی پایان یافت.
شهرستان دزفول نیز طی دو روز گذشته تجمعات پراکنده‌ای را شاهد بود. تجمع کنندگان که تعداد آنها حدود ۳۰۰ نفر تخمین زده می‌شود با دخالت عوامل انتظامی متفرق شدند؛ دادستان عمومی و انقلاب دزفول اعلام کرد که ۱۵ نفر از کسانی که سعی داشتند تجمعات این شهر را به آشوب بکشند بازداشت شدند…
بنا بر این گزارش شهرستان یاسوج هم طی روز گذشته با تجمع حدود ۳۰ نفره روبرو شد؛ بر همین اساس تعداد ۷ نفر از لیدرهای این تجمع توسط عوامل انتظامی دستگیر شدند…
وبسایت حکومتی عصرایران در ۲۴اردیبهشت ۱۴۰۱ خبرداد:
نماینده دزفول در مجلس با بیان اینکه فردی که در تجمعات اخیر خوزستان کشته شده برای این شهرستان نبوده است، گفت: این فرد از اهالی شهرستان اندیمشک بوده است.
احمد آوایی اظهار داشت: دو شب پیش در این شهرستان حدود ۷۰ نفر تجمع کردند…
خبرگزاری حکومتی ایلنا در ۲۴اردیبهشت ۱۴۰۱ خبرداد:
عبدالله ایزدپناه نماینده مجلس از بازداشت سه تن خبرداد و گفت، مردم ایذه در اعتراض به گرانی‌ها تجمع کردند و مطالباتی داشتند. وی ادامه داد: اعتراضات مردمی ایذه مسالمت آمیز بوده است و با پادرمیانی نیروهای انتظامی به خوبی پایان یافت.
فراخوان به عمل فوری مجامع بین‌الملی حقوق بشری
در پی موج جدید افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها، شهروندان شماری از شهرها به خیابان آمده‌اند.
قطعی و اختلال در اینترنت و همچنین افزایش حضور نیروهای امنیتی همزمان با شروع اعتراضات خیابانی در روزهای گذشته، نگرانی‌ها را نسبت به سرکوب مرگبار مانند اعتراضات در سال‌های گذشته افزایش داده است.
طبق عملکردهای قبلی نیروهای سرکوب در اعتراضات قبلی، نیروهای حکومتی در اعتراضات مسالمت‌آمیز، از گلوله جنگی استفاده کرده و شهروندان را می‌کشتند.
بنابر تجربیات تلخ قبلی و شیوه برخورد حکومت ایران با اعتراضات مردمی، مانیتورینگ حقوق بشر ایران، کلیه مقامات و سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشری را فرا می‌خواند تا از یک کشتار دیگر جلوگیری کنند و حکومت ایران را بدلیل استفاده از زور در مقابل اعتراضات مسالمت‌آمیز مردمی محکوم کنند.
مانیتورینگ حقوق بشر ایران همچنین کلیه مجامع حقوق بشری را برای حمایت از مردم ایران و جلوگیری از یک سرکوب خونین دیگر مانند سال ۹۸ فرا می‌خواند.