وضعیت زندانیان در ایران – رژیم ایران در سال گذشته با زیرپا گذاشتن تعهدات بین‌المللی در حق حیات و حق برخورداری از سلامت زندانیان، شدیدترین فشارها را بر آنان وارد کرد. زندانیان عقیدتی و مدافعان حقوق بشر به طور فزاینده ای در سال گذشته هدف آزار و اذیت و شکنجه در زندانها بودند.
عدم رعایت اصل تفکیک جرائم:
مسئولان قضایی برای فشار آوردن و تنبیه زندانیان سیاسی و عقیدتی، آنها را به بند زندانیان با جرایم عادی و خطرناک منتقل میکنند.
به عنوان مثال در زندان مرکزی کرج یکی از عمده ترین مشکلات زندانیان سیاسی عدم رعایت اصل تفکیک جرایم است.
مقامات زندان سپیدار از عدم رعایت اصل تفکیک جرائم به عنوان ابزاری برای شکنجه و فشار بر زندانیان سیاسی استفاده می کنند.
گزارشات متعددی از عدم رعایت این اصل در زندان قرچک ورامین، زندان تهران بزرگ و بسیاری زندانهای دیگر وجود دارد و هم اکنون جان زندانیان سیاسی در این زندانها در معرض خطر قرار دارند.
پرستو معینی و فروغ تقی پور دو زندانی سیاسی محبوس در زندان قرچک ورامین، دوشنبه شب ۲۴ شهریور ۹۹ مورد حمله چند زندانی زن اجیر شده توسط رئیس زندان، قرار گرفتند.
این زنان اجیر شده در بند ۶ زندان قرچک ورامین با فلاسک آب جوش به این دو زندانی سیاسی حمله ور شدند، اما سایر زنان زندانی در دفاع از پرستو معینی و فروغ تقی پور مانع از ریختن آب جوش روی سر و صورت آنها شدند که در این میان آب جوش روی پای سایر زندانیان ریخت و آنها دچار سوختگی شدند.
پیشتر در تاریخ ۲۴ خرداد ۹۹ زندانی سیاسی زهرا صفایی مادر پرستو معینی که او نیز در زندان قرچک ورامین محبوس می باشد، توسط تعداد دیگری از زندانیان اجیر شده از جانب رئیس زندان به مرگ تهدید شده بود.
در تاریخ ۵ مرداد ۱۳۹۹ جعفر عظیم زاده فعال کارگری زندانی دوبار در صبح و بعد از ظهر توسط دو نفر مورد حمله قرار گرفت. او هیچکدام از ضاربین را نمیشناخت و در هر دو مورد مقامات زندان برای متوقف کردن آنها هیچ تلاشی نکردند، در مورد این وقایع تحقیق نکردند و زمانی که عظیم‌زاده سعی در گزارش حملات داشت، از پیگیری موضوع سر باز زدند.
در تاریخ ۹ مرداد ۹۹ نیز بهنام موسیوند و بهنام محجویی توسط دو تن از زندانیان جرائم عمومی در بند ۸ زندان اوین مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. این دو زندانی پیش از این به صورت تنبیهی به این بند منتقل شده بودند.
سلول انفرادی نامحدود:
استفاده گسترده و طولانی مدت از حبس انفرادی، روش قضات رژیم آخوندی برای شکنجه زندانیان در ایران است. آنان از سلول انفرادی به عنوان اهرم فشاری به منظور اعمال فشار بر زندانیان و تلاش برای شکستن اعتصاب غذا و سایر موارد مشابه استفاده میکنند.
معترضان دستگیر شده در جریان اعتراضات آبان ۹۸، مدت طولانی در سلول انفرادی نگهداری شده و از درمان جراحات وارده در اعتراضات یا در نتیجه شکنجه محروم بودند.
همچنین مخالفان زندانی هفته‌ها یا حتی ماهها در سلول انفرادی بدون دسترسی به وکیل یا تماس با خانواده نگهداری شدند.
رژیم ایران پس از اعدام نوید افکاری، کشتی گیر ۲۷ ساله ایرانی و یکی از بازداشت شدگان در اعتراضات مردمی، وحید و حبیب افکاری، دو برادر زندانی او را به سلولهای انفرادی بند امنیتی در زیر زمین زندان عادل‌آبادشیراز منتقل کرد. خانواده افکاری پیگیری بسیاری در رابطه با فرزندانشان کردند اما نه مقامات زندان جوابی به آنها دادند و نه مقامات دادگستری.
گزارشها حاکیست که زندانی سیاسی ارژنگ داوودی با ۶۷ سال سن و تحمل ۱۷سال حبس، هم اکنون در زندان زابل در یک سلول انفرادی بدون برخورداری از کمترین امکانات محبوس است. او بیش از ۴ سال است که در سلولهای انفرادی زندانهای زابل و زاهدان جابجا میشود و طی این مدت حق هیچگونه تماسی با سایر زندانیان نداشته است. حتی زندانیانی که در سلولهای مجاور وی قرار میگیرند از تماس با او منع می شوند. در طول این مدت به دلیل شکنجه و ضرب و شتم در زندان هر دو پایش شکست. دو کتفش دچار ضربه شده و در رفت. دو مهره پایین کمرش ضرب دیده و تا آخر عمر قادر به راه رفتن نیست.
علی یونسی، دانشجوی مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف، و امیرحسین مرادی مرادی، دانشجوی فیزیک این دانشگاه، روز ۲۲ فروردین‌ماه از سوی ماموران امنیتی سپاه پاسداران و با ضرب و شتم بازداشت شدند. آنها حدودا دو ماه در سلولهای انفرادی تحت بازجویی قرار داشتند. در این مدت آنها به وکیل دسترسی نداشتند. هر دو دانشجو برای اعتراف اجباری تحت فشار قرار گرفتند.
محرومیت از درمان:
فشار بر زندانیان از طریق محروم کردن آنان از رسیدگی پزشکی در سال گذشته کماکان ادامه یافت. به طور خاص مقامات قوه قضائیه، بیماری کرونا را به عنوان یک ابزار برای شکنجه علیه زندانیان به کار گرفتند. دهها مورد از محروم کردن زندانیان و بخصوص مخالفان سیاسی از دسترسی به درمان مناسب گزارش شده است.
همچنین یکی دیگر از جنایاتی که پس از قیام سراسری آبان ماه تا سال ۲۰۲۰ در جریان بود و در خیلی از موارد مسکوت باقی ماند، مجروحینی بودند که مورد اصابت گلوله قرار گرفته و در همان حال بازداشت شده و در زندان تحت مداوا قرار نگرفتند.
صابر رضایی، یکی از شهروندان زخمی شده در جریان اعتراضات سراسری آبان است که بدون تکمیل پروسه درمان به زندان تهران بزرگ منتقل شد. او در روز ۲۵ آبان ماه ۹۸ با شلیک گلوله نیروهای امنیتی در شهر قدس تهران زخمی شد. او پس از انتقال به بیمارستان بازداشت و در تاریخ ۵ آذرماه با پایان مراحل بازجویی به زندان تهران بزرگ منتقل شد و تا ماهها بعد از دسترسی به درمان محروم ماند.
زندانی سیاسی چنگیز قدم خیری از ۲ سال گذشته با نارسایی و عفونت کلیوی مواجه است اما علیرغم تجویز و توصیه مکرر پزشکان از انجام عمل جراحی محروم مانده است. ماموران وزارت اطلاعات به او گفتند تنها در صورتی با اعزام و درمان او موافقت میکنند که با آنها همکاری کند. در واقع از بیماری و درد او برای همکاری و جاسوسی برای اطلاعات سوءاستفاده کرده و گروکشی میکنند.
سعید اقبالی، فعال مدنی محبوس در زندان اوین علیرغم دستور پزشک مبنی بر اعزام به بیمارستان کماکان از رسیدگی پزشکی محروم است. پرده گوش راست آقای اقبالی دچار پارگی هفتاد درصدی است و این امر درد و عفونت شدید در این ناحیه را در پی داشته است.
محمدرضا سیف زاده پزشکان سال گذشته دچار سکته قلبی شده و از آن زمان تاکنون نیازمند درمان و رسیدگی پزشکی است. او در حالی از اعزام به مرخصی محروم مانده است که هم نیازمند اعزام به بیمارستان بوده و هم مرخصی حق تمامی زندانیان است. مضاف بر این بیماری کرونا برای فردی چون او با سابقه بیماری قلبی بسیار خطرناک است و تراکم جمعیت بالا، بهداشت پایین و تغذیه نامناسب زندان شیوع این ویروس را در محیط زندانها تسهیل میکند.
پرونده سازی مجدد:
سهیل عربی، زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج روز چهارشنبه ۳ دیماه از بابت پرونده جدیدی که در زندان علیه وی گشوده شده، مورد تفهیم اتهام قرار گرفت.
زندانی سیاسی نجات انورحمیدی بدون هیچ اتهام جدیدی با یک پرونده سازی جدید به ۱۵ سال حبس دیگر محکوم شد. خانم نجات انورحمیدی در اسفند ۹۷ جهت تحمل محکومیت ۵ ساله به اتهام «عضویت در گروهای اینترنتی معاند» و «تبلیغ علیه نظام» بازداشت و به زندان سپیدار اهواز منتقل شده بود.
نیلوفر بیانی، از متهمان پرونده فعالان محیط زیستی که در زندان اوین محبوس است، در ماه اکتبر در خصوص پرونده ای جدید به دادسرا احضار و تفهیم اتهام شد. این پرونده به دنبال نگارش نامه سرگشاده نیلوفر بیانی، گشوده شده است. در نامه مذکور آمده بود که بازجویان اطلاعات سپاه، برای گرفتن اعترافات ساختگی، او را طی “دستکم ۱۲۰۰ ساعت بازجویی” در معرض “شدیدترین شکنجه های روحی و روانی، تهدید به شکنجه فیزیکی و تهدیدهای جنسی” قرار داده اند.
بدنبال پرونده سازی جدید که با فشار وزارت اطلاعات در شعبه ۶ دادسرای اوین برای سه تن از زندانیان سیاسی مجید اسدی، محمدبنازاده امیرخیزی و پیام شکیبا صورت گرفت، این زندانیان روز اول مرداد جهت بازجویی به بند۲۰۹ زندان اوین منتقل شدند.
ضرب و شتم و حمله به زندانیان:
در روزهای ۱۱ و ۱۲ فروردین، نیروهای امنیتی برای سرکوب اعتراضات در زندان سپیدار و زندان شیبان در شهر اهواز، در استان خوزستان، به شدت به خشونت متوسل شدند. نیروهای امنیتی بر روی زندانیانی که خواهان برخورداری از حق سلامت خود شده بودند آتش گشودند و دستکم ۳۶ زندانی را به قتل رساندند. مسئولان زندان و مأموران اطلاعاتی بیش از ۸۰ نفر از فعالان سیاسی زندانی را برای مدتی قهراً ناپدید کرده و مورد شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها قرار دادند.
روز یکشنبه ۲۳ آذرماه مسئولان زندان قرچک ورامین به همراه ۲۰ تن از ماموران زن و مرد گارد زندان پس از ورود به بند ۸ زندان قرچک با شوکر و باتوم اقدام به ضرب و شتم زندانیان سیاسی محبوس در این بند کردند. ماموران نهایتا گلرخ ایرایی، زندانی سیاسی را از زندان خارج کرده و به بازداشتگاه اطلاعات سپاه موسوم به بند ۲ الف زندان اوین منتقل کردند. از زمان روی کار آمدن صغری خدادادی، سرپرست جدید زندان قرچک ورامین فشارها و محدودیت‌ها بر زندانیان سیاسی به شکل گسترده‌ای افزایش پیدا کرده است؛ در آخرین مورد از این اقدامات خانم خدادادی به زندانیان گفته است برای کلیه زندانیان سفارش چادر داده شده و همگی آنها بالاجبار باید در زندان از پوشش چادر استفاده کنند.
