بازداشت عطا عذیری و تهدید خانوادهاش
در حالیکه اعتصاب سراسری کامیونداران ایران وارد دهمین روز خود شده، گزارشها از افزایش فشارهای امنیتی و بازداشت فعالان صنفی حکایت دارند. روز چهارشنبه ۷ خرداد ۱۴۰۴، عطا عذیری، یکی از رانندگان اعتصابی در شهر دهگلان، توسط نیروهای اداره اطلاعات بازداشت و به سنندج منتقل شد. این بازداشت در ادامهی موج سرکوب اعتراضات صنفی و تلاش برای خاموش کردن صدای مطالبات صنفی و اجتماعی صورت گرفته است.
عطا عذیری از جمله رانندگانی بود که در برابر فشارهای حکومتی برای پایان دادن به اعتصاب مقاومت کرده بود. بر اساس منابع محلی، دادستان سنندج بهسرعت علیه او پروندهای قضایی با اتهاماتی چون «حمایت از اعتصاب» و «مقابله با اعتصابشکنان» تشکیل داده است. همزمان خانواده وی نیز تحت فشار و تهدید قرار گرفتهاند تا از رسانهای شدن بازداشت او جلوگیری شود. این الگوی سرکوب، شامل بازداشت، پروندهسازی، تهدید خانوادهها و اجبار به سکوت، پیشتر نیز در برخورد با فعالان صنفی و مدنی مشاهده شده است.
در طول این اعتصاب که اکنون بیش از ۱۵۰ شهر را در بر گرفته، دستکم ۲۰ راننده بازداشت شدهاند. برخی از آنها تحت فشار روانی و جسمی مجبور به انجام اعترافات اجباری شدهاند؛ اعترافاتی که در رسانههای حکومتی برای عادیسازی شرایط و بیاهمیت جلوه دادن اعتراضات بازتاب یافتهاند.
اما برخلاف این روایتسازی رسمی، حمایت مردمی از اعتصابکنندگان و اعتراض به بازداشتها در حال گسترش است. در شبکههای اجتماعی، کاربران و نهادهای حقوق بشری به بازداشت عطا عذیری و دیگر کامیونداران واکنش نشان دادهاند و خواستار آزادی بیقیدوشرط آنان شدهاند.
در آغاز، مطالبات کامیونداران عمدتاً صنفی بود: اعتراض به افزایش قیمت قطعات یدکی، مالیاتهای سنگین، و عدم پاسخگویی مسئولان به خواستههای معیشتی. اما بهویژه در مناطق حاشیهای مانند کردستان، این مطالبات بهسرعت با ابعاد سیاسی پیوند خوردهاند. تجربههای مکرر تبعیض، فقر ساختاری و سرکوبهای امنیتی، خشم و نارضایتی را عمیقتر کردهاند.
بازداشت عطا عذیری، بیش از آنکه یک اقدام فردی برای ساکت کردن یک راننده معترض باشد، نشانهای از هراس حاکمیت از کنشهای جمعی و خودجوش است؛ حرکتهایی که از دل جامعه، بیوابستگی به جریانهای رسمی، در حال شکلگیریاند و میتوانند به نیرویی واقعی برای تغییر بدل شوند.