گزارشها از ایران حاکی است دو برادر جوان اهل لرستان، حمید و میثم کوشکی، در آستانه اجرای حکم اعدام قرار دارند. حکمهایی که به اعتقاد ناظران حقوق بشری، نه نتیجه دادرسی عادلانه، بلکه ابزاری برای ایجاد فضای رعب و وحشت بهویژه در میان مردم مناطق محروم و معترض کشور است.
احکام اعدام بر اساس اعترافات زیر شکنجه
این دو برادر، همراه با برادر بزرگترشان، فرمان کوشکی، در سال ۱۳۹۹ به اتهام قتل یک نیروی بسیج بازداشت شدند. منابع نزدیک به خانواده و فعالان حقوق بشر میگویند روند رسیدگی به پرونده این سه نفر با ابهامات و تخلفات جدی همراه بوده است؛ از جمله شکنجه و فشار شدید برای اخذ اعتراف اجباری، عدم دسترسی به وکیل منتخب و برگزاری دادگاهی که استقلال و بیطرفی لازم را نداشته است.
به گفته نزدیکان، فرمان کوشکی که در خرداد ۱۴۰۴ در زندان قزلحصار اعدام شد، تحت شکنجه و وعده مقامات برای نجات دو برادرش مسئولیت قتل را پذیرفته بود. اکنون، با وجود نبود مدارک و شواهد کافی، حکم اعدام حمید کوشکی برای ۲۹ تیرماه ابلاغ شده و اجرای حکم میثم نیز در ادامه در دستور کار است.
خانوادهای بیپناه در برابر دستگاه قضایی
خانواده کوشکی پس از از دست دادن برادر بزرگتر، با خطر جدی اعدام دو فرزند دیگر روبهرو هستند؛ در حالی که به دلیل نداشتن پشتوانه مالی، سیاسی یا رسانهای، قادر به پیگیری مؤثر حقوقی یا جلب حمایت عمومی گسترده نیستند. آنها نه پدر و مادری دارند و نه تریبونی برای دفاع از عزیزانشان.
این فشار روانی و اجتماعی، خانوادهای را که در منطقهای محروم زندگی میکند، دوچندان در تنگنا قرار داده است.
اعتراضات مردمی؛ سکوت رسانههای رسمی
در واکنش به این احکام اعدام، جمعی از مردم طرهان و بستگان خانواده کوشکی در روزهای ۱۸ و ۱۹ خرداد ۱۴۰۴ با تجمع مقابل دادستانی کل کشور در تهران خواستار توقف اجرای احکام شدند. معترضان با در دست داشتن پلاکاردهایی تأکید کردند که این اعدامها نه اجرای عدالت، بلکه نوعی «قتل عام هدفمند» برای ارعاب مردم مناطق محروم است.
با این حال، رسانههای رسمی این اعتراضات را بازتاب ندادند و هیچ مقام قضایی تاکنون حاضر به پاسخگویی به خانواده یا معترضان نشده است.
درخواست کمک از جامعه بینالملل
فعالان مدنی و خانواده کوشکی از تمامی نهادهای حقوق بشری بینالمللی درخواست کمک کردهاند. در بیانیههای منتشرشده خطاب به سازمان ملل، عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر آمده است:
«ما از همه مدافعان حقوق بشر میخواهیم با صدای بلند خواستار توقف اعدام حمید و میثم کوشکی شوند. این احکام بر اساس شکنجه و بیعدالتی مطلق صادر شدهاند.»
اعدام به عنوان ابزار سیاسی
تحلیلگران بر این باورند که حکومت ایران با استفاده از اعدام، بهویژه در استانها و مناطق کمتر دیدهشدهای مانند لرستان، در پی ارسال این پیام است که «هرگونه اعتراض یا مقاومت با شدیدترین واکنش روبهرو خواهد شد.»
در این شرایط که نارضایتی عمومی نسبت به وضعیت اقتصادی، فساد گسترده و سرکوب مخالفان در حال افزایش است، اجرای این احکام بیشتر رنگ و بوی سیاسی دارد تا قضایی؛ اقدامی برای ایجاد ترس و پیشگیری از گسترش اعتراضات مردمی.
