گزارشها حاکی از آن است که سازمان زندانها در ایران قصد دارد ۱۲۰۰ زندانی را از زندان مرکزی کرج به زندان قزلحصار منتقل کند، اقدامی که شرایط بحرانی این زندان را وخیمتر خواهد کرد. این انتقال که ظاهراً با هدف بهرهکشی از نیروی کار زندانیان انجام میشود، مورد انتقاد شدید فعالان حقوق بشر قرار گرفته است.
ازدحام شدید در زندان قزلحصار
زندان قزلحصار که در نزدیکی تهران واقع شده است، در حال حاضر تعداد زندانیانی فراتر از ظرفیت خود را در خود جای داده است. اتاقهایی که برای ۹ تا ۱۲ تخت طراحی شدهاند، اکنون پذیرای ۱۵ تا ۲۰ نفر هستند و بسیاری از زندانیان مجبور به خوابیدن بر روی زمین یا در راهروها شدهاند. حتی حسینیههای زندان نیز که به محلی برای اسکان تبدیل شدهاند، با ۵۰ تا ۶۰ نفر پر شدهاند.
این زندان که به وضعیت وخیم بهداشتی و امکانات ضعیف شهرت دارد، در هر بند بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ زندانی را در خود جای داده است که بسیاری از آنها با اعتیاد به مواد مخدر دستوپنجه نرم میکنند. علاوه بر این، تعدادی از زندانیان مبتلا به بیماریهای جدی مانند HIV هستند و به خدمات درمانی کافی دسترسی ندارند. نبود تهویه مناسب و وضعیت بهداشتی نامناسب، محیطی غیرقابلتحمل را برای زندانیان ایجاد کرده است.
بهرهکشی از نیروی کار زندانیان
به نظر میرسد هدف اصلی از انتقال زندانیان، استفاده از آنها بهعنوان نیروی کار در کارخانهها است. گزارشها حاکی از آن است که ۱۲۰۰ زندانی از واحد ۴ زندان قزلحصار و همچنین ۵۰۰ تبعه افغان که در سالن ۱۹ این زندان سکونت دارند، تحت این شرایط سخت مشغول به کار شدهاند.
زندانیانی که اخیراً با هزینه خود اقدام به بهبود شرایط واحد ۴ کرده بودند، اکنون با خطر جابهجایی مجدد روبهرو هستند. خانوادههای زندانیان سیاسی این واحد نگرانی خود را از تأثیرات روانی این جابهجاییهای مکرر ابراز کردهاند.
سابقه برنامهریزی ضعیف و نقض حقوق زندانیان
این اولین بار نیست که انتقال زندانیان، شرایط را وخیمتر میکند. سال گذشته نیز، با تعطیلی ناگهانی زندان گوهردشت، بیش از ۱۲۰۰ زندانی به واحد ۳ زندان قزلحصار منتقل شدند. این انتقال، زندان قزلحصار را که پیشتر مخصوص محکومان مواد مخدر بود، به محلی برای نگهداری زندانیانی با اتهامات متنوع، از جمله زندانیان سیاسی و عقیدتی، تبدیل کرد.
یکی از اعضای خانواده زندانیان سیاسی گفت: «با ادغام زندان گوهردشت و انتقال زندانیان مواد مخدر از کرج به قزلحصار، شرایط بهگونهای شد که بسیاری از زندانیان جایی برای خوابیدن نداشتند و به اصطلاح به کریدورخواب تبدیل شده بودند.»