“در گوشه‌های کم‌نور زندانهای ایران، جایی که سکوت وزن جان‌های از دست رفته را تحمل میکند، ثبت هر اعدام یک اقدام مقاومتی است. این اعدامها—پنهان، سریع و بی‌امان—نشان‌دهنده افزایش نگران‌کننده در استفاده از مجازات اعدام هستند. سرکوب فراگیر ایران، با تعداد فزاینده و داستان‌های زندگی‌های کوتاه‌شده، خواستار پاسخگویی فوری بین‌المللی است. پشت هر پرونده‌ای، درخواست عدالت‌خواهی وجود دارد که رد شده، شفافیتی که از آن دوری شده، و یک سیستم حقوق بشری که به طور فزاینده‌ای زیر فشار است.” — محققان و مستندنگاران مانیتورینگ حقوق بشر ایران
در روزهای اخیر، ایران سلسله‌ای از اعدامها را در زندانهای مختلف به اجرا گذاشت که نگرانی‌های قابل توجهی در مورد تداوم استفاده از مجازات اعدام در این کشور برانگیخته است. این اعدامها بین تاریخ ۷ آبان تا ۱۵ آبان ۱۴۰۳ انجام شدند.
بامداد روز دوشنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۳، زندانی به نام آروین قهرمانی در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه اعدام شد. قهرمانی، یک جوان یهودی بود که دو سال پیش به اتهام قتل پس از درگیری گروهی بازداشت شده بود. خانواده او تلاش‌های زیادی برای جلب رضایت خانواده مقتول و جلوگیری از اعدام انجام دادند، اما این درخواست رد شد. قهرمانی در زمان وقوع حادثه ۱۸ ساله بود.
روند قضایی پرونده قهرمانی با ابهام و نبود شفافیت همراه بوده است. گزارش شده که وکیل تسخیری او دفاع موثری ارائه نداده و تلاش‌های قهرمانی برای نجات جان مقتول نیز در پرونده وی لحاظ نشده است. شاهدان اظهار داشتند که مقتول اولین شروع‌کننده درگیری بوده است.
اعدامها در تبریز، اراک، اهواز و قم
در روز پنجشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۳، ابوالفضل شهبازی، زندانی اهل اهر که به اتهام قتل به مدت پنج سال در بازداشت بود، در زندان تبریز اعدام شد. تنها چند روز بعد، بامداد یک‌شنبه ۱۳ آبان، اشکان عسگری، ۲۹ ساله اهل خمین، پس از سه سال بازداشت در زندان اراک اعدام شد.
روز سه‌شنبه ۸ آبان، دو زندانی دیگر به نام‌های علی مصطفوی و حسین‌علی ملکی در زندان قم اعدام شدند. هر دو نفر که اهل ملارد بودند، در یک پرونده مشترک به اتهام قتل بازداشت و به اعدام محکوم شده بودند. همچنین بامداد شنبه ۱۲ آبان، غلام‌علی شاکریان در زندان سپیدار اهواز به اتهام قتل و پس از یک سال بازداشت، اعدام شد.
در یک پرونده طولانی، حسن اخلاصی، ۳۵ ساله، بامداد پنجشنبه ۱۰ آبان پس از ۱۴ سال بازداشت در زندان مرکزی زاهدان اعدام شد. گزارش‌ها حاکی است که وی در سال ۱۳۹۰ بازداشت شده بود و اتهام وی قتل با سلاح سرد در سال ۱۳۸۷ بود. نگرانی‌هایی وجود دارد که وی ممکن است در زمان ارتکاب جرم نوجوان بوده باشد.
افزایش تحرکات در اصفهان و اعدام‌های در انتظار
روز پنجشنبه 10 آبان، حامد دویستی، زندانی ۳۵ ساله که پنج سال پیش به اتهام قتل بازداشت شده بود، در زندان اصفهان اعدام شد. ناظران حقوق بشری گزارش می‌دهند که بیش از ۷۰ زندانی در این زندان در انتظار اجرای حکم اعدام هستند.
علاوه بر این، مقامات اخیراً چندین زندانی دیگر را برای آماده‌سازی جهت اعدام‌های قریب‌الوقوع به سلول انفرادی منتقل کرده‌اند. بامداد شنبه ۱۲ آبان، کاظم علیلو در زندان ارومیه و علی قلی‌بیگی در زندان قم به سلول انفرادی منتقل شدند تا برای اجرای حکم اعدام آماده شوند.
اعدامها در یزد، جیرفت، همدان و دیگر مناطق
بامداد سه‌شنبه ۱۵ آبان، پنج زندانی در چندین زندان اعدام شدند. سه زندانی در زندان یزد اعدام شدند که از روز یک‌شنبه ۱۳ آبان به سلول انفرادی منتقل شده بودند. یکی از این زندانیان، محسن نژادی مقدم، ۳۰ ساله اهل ریگان و دارای دو فرزند، بود که به اتهام مرتبط با مواد مخدر در سال ۱۴۰۰ بازداشت و به اعدام محکوم شده بود.
در زندان جیرفت، عارف کمالی که به اتهام قتل هفت سال در بازداشت بود، اعدام شد. همچنین در زندان همدان، حامد مهربان، ۳۸ ساله و دارای اتهام قتل، پس از شش سال بازداشت اعدام شد. یک زندانی دیگر در همدان به نام داریوش سعیدی، ۳۲ ساله، که به اتهام قتل در یک درگیری گروهی پنج سال پیش بازداشت شده بود، بامداد یک‌شنبه ۱۳ آبان اعدام شد.
اعدامها در شیراز و کهنوج
در زندان عادل‌آباد شیراز، بامداد دوشنبه ۱۴ آبان، دو مرد به نام‌های علیرضا جمشیدی و محمدرضا ستوده به اتهام قتل در پرونده‌های جداگانه اعدام شدند. علاوه بر این، زندان کهنوج نیز منصور رستاخیز را به اتهام مرتبط با مواد مخدر اعدام کرد و همچنین یوسف احمدی در همان روز اعدام شد، گرچه خبر اعدام وی ابتدا به اشتباه در میناب اعلام شده بود.
اعدامها در زندان قزل‌حصار کرج
بامداد چهارشنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۳، چهار زندانی در زندان قزل‌حصار کرج اعدام شدند. دو تن از این افراد، مصطفی سرلک و محمد حسین بیات، به اتهام قتل محکوم شده بودند. دو زندانی دیگر، محمد تاجیک و فردی به نام صادق که هر دو اتباع افغانستان بودند، به اتهام تجاوز اعدام شدند.
اعدام‌های گسترده در مشهد و دیگر موارد
گزارش‌ها نشان می‌دهد که شش زندانی در زندان وکیل‌آباد مشهد بامداد سه‌شنبه ۱۵ آبان اعدام شدند. از جمله اعدامیان محمود شهرکی و محمدرضا داور از زابل و دو تبعه افغانستان بودند که همگی به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر محکوم شده بودند. هویت و اتهامات دو زندانی دیگر فاش نشده است.
همچنین بامداد سه‌شنبه ۱۵ آبان، یعقوب نارویی، ۲۶ ساله و پدر سه فرزند از استان گلستان، به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی زاهدان اعدام شد.
این سری از اعدامها نشان‌دهنده افزایش شدید در اجرای احکام اعدام در ایران است. مانیتورینگ حقوق بشر ایران از جامعه بین‌المللی، به ویژه سازمان ملل و اتحادیه اروپا، خواستار اقدام سریع و قاطع برای رسیدگی به این موارد نقض حقوق بشر است. تحقیقات مستقل در مورد اعدام‌های فراقانونی در ایران ضروری است تا حکومت ایران در قبال این اقدامات پاسخگو باشد.
